Milli Mücadele Döneminde Basın

Milli Mücadele yanlısı Basın
Milli Çaba yıllarında gazete

Ulusal Uğraş Döneminde Basın

Öncelikle, matbaanın Osmanlıya girişinden beri Türk Basınının merkezi olan İstanbul Basını ve savunduğu fikirleri incelemekte fayda bulunur

AİSTANBUL BASINI:

Mondros Mütarekesinin 30 Ekim 1918 yılında imzalanmasından sonraları, İstanbul Basını içindeki kamplaşma artmış ülke sorunları yerine kişiye özel hesaplaşmaların ardındaki koşulmuştur İttihat ve Terakki Fırkasının basın üzerindeki etkinliği azalırken, muhaliflerin ve özellikle özgürlük ve İtilaf Fırkasının sesi yükselmeye başlamıştır Basının 1 kısmı Ocak 1919da İttihatçılar tutuklanmaya başlayınca bunu alkışlamış, çoğu ise bu duruma karşı 1 tavır sergilemişlerdir Bu ayrılık 15 Mayıs 1919da İzmirin işgaliyle daha da ilerlemiştir Nihayet Mustafa Kemalin 19 mayıs 1919da ulusal Mücadeleyi başlatmasıyla basındaki bu ayrışma bütün 1 netlik kazanmış ve birtakım gazete ve dergiler millici 1 çizgide ilerlerken birçok da işbirlikçi ve işgalden yanlamasına 1 tutum takınmışlardır

5 Şubat 1919 tarihli Osmanlı Hükümeti kararnamesi ve ardındaki 16 Mart 1920de İstanbulu işgal eden hasım kuvvetlerinin zorlama ve sansürü yüzünden, Mustafa kemal ve ulusal Çaba destekleyen İstanbul gazeteleri gözü kara ve bilinçli yayın yapamıyorlardı Gazetelerin böylece epey sayfası sansür yüzünden anlamsız çıkmaktaydı İstanbul basını yalnız 1921 yılında ulusal Özgür Savaşı hakkına bilgi verme olanağı elde etmiştir

1MİLLİ ÇABA YANLISI BASIN:

a)İleri: 1919 yılında Celal Nuri İleri ve kardeşi Suphi İleri tarafından yayınlanmaya başlamıştır İttihatçıları ve Osmanlı Hükümetini eleştirmiş, ulusal Mücadelenin adeta İstanbuldaki sözcüsü olmuştur 1924 yılına değin yayınını sürdürmüştür

b)Süre: 27 ekim 1917 tarihinden itibaren Hakkı Tarık us ve Mehmet Asım fikir göre çıkarılan gazetenin başyazarı; Ahmet Belli Yalman idi Bu gazete epey adaleli 1 yazar kadrosuna sahip idi ulusal direnişi her gücü birlikte destekleyen, günlük bi şekilde yayınlanan, yüksek tirajlı 1 gazete idi

c)Yenigün: iki eylül 1918 tarihinde, Yunus Nadi tarafından yayınlanmaya başlamıştır milli Mücadeleyi desteklediği için 13 Nisan 1920de Yunus Nadi gazetesini, İngiliz baskısı nedeniyle, kapatmış ve matbaasını Ankaraya taşıyarak Yenigün adlı gazetesiyle 1924 yılına değin yayınına sürek emiştir

d)Akşam: 9 Mayıs 1918de Falih Rıfkı Atay ve Necmettin sadak göre kurulmuştur milli Mücadeleyi desteklemiş ve Ankaraya muhabir Göndermiştir

e)İkdam: 18941928 yılları aralarında yayınını sürdüren gazete Ahmet Cevdet Oran tarafından çıkarılan gazete genelde milli uğraş yanlısı olmuştur *