Mevlevilikte Sema nedir? Nasıl yapılır?

Mevlevilikte Sema nedir? Nasıl yapılır? sema nasıl yapılır sema nedir nasıl yapılır şema nedir şema niçin mevlana Mevlevîlik deyince ilk akla gelen semâ’, lügatte işitmek mânâsındadır Terim olarak, mûsikî nağmelerin dinlerken vecde gelip yol almak, kendinden geçip dönmektir Mevlevîlik deyince birincil akla gelen semâ’, lügatte işitmek mânâsındadır Terim olarak, mûsikî nağmelerin dinlerken vecde gelip hareket etmek, kendinden geçip dönmektir HzMevlânâ zamanında kesin bir nizâma ast kalmaksızın dînî ve tasavvûfî bir coşkunluk vesîlesiyle icrâ edilen sema’, sonradan Sultan Veled ve Yüce Ârif Çelebi zamanından başlayarak Pîr Âdil Çelebi zamanına dek bütün bir disiplin içine küskün, sıkı bir nizâma bağlanmış; icrâsı öğrenilir ve öğretilir olmuştur Böylece XVyüzyılda son şeklini bölge Sema’ Töreni’ ne sonradan sadece XVIIyüzyılda Nâ’t ı Şerîf eklenmiştir Sema’, sembolik olarak, kâinatın oluşumunu, insanın âlemde dirilişini, Yüce Marifetli’ya olan aşk ile harekete geçişini ve kulluğunu seziş edip “İnsan ı Kâmil e dürüst yönelişini ifâde eder Mutrıb ve semâzenlerin şeyh postunu selâmlayıp, semâhânede yerlerini almalarından sonra şeyh efendi semâhâneye girer, mutrıb ve semâzenleri selâmlayıp posta oturur Mutrıbdaki saz grubu başlıca olarak neylerden oluşur Bulunduğu takdirde bu heyete rebab, kanun, tanbur gibi öteki sazlar da ilâve edilir Neyzenlerin başında bir neyzenbaşı, âyinhanların başında da kudümzenbaşı vardır Bütün mukaabeleyi kudümzenbaşı yönetir Âyinhanlar iki veye üç kudümle usûl vurarak eseri okurlar Hem âyinhanlardan biri halîle (zil) ile, bir diğeri de zilsiz def (bendir) ile usûle iştirak eder 1549026284 1549026284 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0d4894mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0d4894 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0d4894 1549026284 1549026284 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0d7d0emevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0d7d0e mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0d7d0e Sema’ Töreni, “Nâ’tı Şerîf’le başlar Nâ’tı Şerîf kâinatın yaratılmasına vesîle olan, yaratılmışların en yücesi HzMuhammed’i öven, HzMevlânâ’nın bir şiiridir XVIIyüzyılda bestekârlarından “Itrî adıyla tanınan Buhûrîzâde Mustafa Efendi’nin Rast makamından bestelediği bu na’ti, na’thân ayakta ve sazsız okur Na’t’i, kudüm darbları izler Bu Yüce Marifetli’nın kâinata “ol emridir İslâm inanışına tarafından Allah, insanın önce cansız bedenini yaratmış, sonradan ona kendi ruhundan üfleyerek diriltmiştir NaICODE’t’den daha sonra yapılan ney taksimi işte bu ilâhî nefesi temsîl eder Taksimden sonra peşrevin başlaması ile şeyh efendi ve semâzenler, sema’ meydanında sağdan sola doğru dârevî bir yürüyüşe başlarlar Semâ’ meydanını üç kez dolaşmaktan ibâret olan bu yürüyüşe “Devri Veledî denir Semâhânenin antre kapısı ile bütün karşıdaki kırmızı post arasında var olduğu kabul edilen bir çizgi, semâhâneyi iki yarım daireye böler “Hattı istivâ denilen bu çizgi, mevlevîlerce kutsal sayılır ve aslâ üzerine basılmaz 1549026284 1549026284mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0dba22mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0dba22 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0dba22 Dördüncü birim, Sultan Veled devridir Bu, Semazenlerin birbirine üç defa selamlama vererek, bir peşrevle dairevi yürüyüşüdür Şekilde gizli ruhun ruha selamıdırSemâ’ meydanının sağ tarafından post hizasına gelen semâzen, Hattı İstivâ’ya basmadan ve posta sırt çevirmeden dönerek karşıya geçer Böylece peşinde gelen semâzenle karşısında karşıya kazanç Bir lahza göz göze gelen iki derviş, aynı anda öne içten eğilerek birbirlerine baş keserler Buna “Mukâbele denir Postun tam karşısında Hattı İstivâ’nın sema’ meydanını kestiği noktaya gelen derviş burada da baş keser ve Hattı İstivâ’ya basmadan yürüyüşüne devam eder Üçüncü devrin sonunda şeyh efendinin posttaki yerini almasıyla Devri Veledî tamamlanır Bu devirler, şeyh denilen mânevî terbiyecinin rehberliğinde Mutlak Hakîkat’i “İlmel Yakîn olarak bilişi, “Aynel Yakîn olarak görüşü, “Hakkal Yakîn olarak da O’na erişi sembolize eder Kudümzenbaşının Devri Veledî’nin bittiğini îkâz eden vuruşları ile neyzenbaşı kısa bir taksim yapar ve âyin çalınmaya başlar Semazen üstündeki siyah hırkayı çıkararak, sembolik olarak, hakikate doğar kollarını bağlayarak bir rakkamını temsil eder Bu Nedenle AllahICODEın birliğine şehadet eder 1549026284 1549026284 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0dfaa2mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0dfaa2 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0dfaa2 1549026284 1549026284 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0e324cmevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0e324c mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0e324c Semâzenler bir bir şeyh efendinin elini öperek müsade alır ve sema’a başlarlar Sema’, adam başına “selâm adı verilen dört bölümden oluşur ve semâzenbaşı göre idâre edilir Semâzenbaşı, semâzenlerin dönüşlerini yoklama ederek intizâmı temin eder ISelâm, insanın kendi kulluğunu idrâk etmesidir IISelâm, Allah’ın büyüklüğü ve kudreti aleyhinde hayranlık duymayı ifâde eder IIISelâm bu hayranlık duygusunun aşka dönüşmesidir IVSelâm ise insanın yaratılıştaki vazîfesine yani kulluğa dönüşüdür Çünkü İslâm’ da en yüce makam, kulluktur 1549026284 1549026284 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0e6e57mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0e6e57 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0e6e57 IVSelâm’ın başlaması ile “postnişîn yani şeyh efendi de hırkasını çıkarmadan ve kollarını açmadan sema’ a girer Postundan sema’ meydanının ortasına dek dönerek gelir ve tekrar dönerek postuna gider Buna “Post Semâ’ı denir bu arada IVSelâm yeniden, Son Peşrev ve Son Yürüksemâî çalınmış, son taksim yapılmaktadır xfUid71549026284 xfUid71549026284 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0eaa5fmevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0eaa5f mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0eaa5f Şeyhin posttaki yerini almasıyla Son Taksim de sona erer ve Kur’lahzaı Kerîm’den bir birim yani “Aşrı Şerîf okunur Son dualar, Allah’ın adı olan “Hû nidâları ile son selamlaşmalarla Semâ’ Töreni sona erer Şeyh Efendi’den sonradan semâzenler ve mutrıp da şey:wwwbilgilihocamcomvbimghostphp?do displayimg&imgid 40069h postunu selâmlayıp semâhâneyi terkederler xfUid81549026284 xfUid81549026284 mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0ee61fmevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0ee61f mevleviliktesemanedirnasilyapilir5c5443f0ee61f ​