imagesmemekanserivetedavi5b10515ae67d3
MEME KANSERİ NEDİR ?
Meme, sut bezleri ve burada uretilen sutu meme başına taşıyan kanallardan oluşur Bu sut bezleri ve kanalları doşeyen hucrelerin, kontrol dışı olarak coğalmaları ve vucudun ceşitli yerlerine giderek coğalmaya devam etmelerine meme kanseri denir
MEME KANSERİ RİSK FAKTORLERİ NEDİR ?
Bazı ozellikleri taşıyan kadınlarda, meme kanserinin daha sık gorulduğunu biliyoruz Bu ozelliklere risk faktorleri diyoruz Bu risk faktorlerini taşıyan kişilerin mutlaka meme kanserine yakalanacakları soylenemez Sadece, bu faktorleri taşımayanlara gore, daha fazla meme kanserine yakalanma olasılıkları olduğunu biliyoruz Bu faktorleri taşımayan kişiler de meme kanserine yakalanabilirler Meme kanserine yakalanan kadınların yarısı, bu risk faktorlerini hic taşımamaktadır Bu nedenle, risk faktorlerinin taşımayan kişiler de olağan kontrollerini yaptırmalıdırlar
Meme kanserine yakalanma riskini artıran faktorleri kısaca şu şekilde sayabiliriz;
Yaş: İleri yaş onemli bir risk faktorudur Yeni meme kanseri tanısı konan kadınların % 70 ’i, 50 yaş uzerindedir Diğer bir deyimle, yaşı 50 yaş uzerinde olan kadınlarda meme kanseri gorulme sıklığı, yaşı 50 yaşın altında olan kadınlardan 4 kat daha fazladır Bu nedenle, 50 yaş uzerindeki her kadın, mutlaka yılda bir defa hekime baş vurarak muayene olmalı ve mamografi dediğimiz meme filmini cektirmelidir
Kişisel meme kanseri hikayesi: Daha once meme kanseri gecirmiş ve tedavi olmuş kadınlarda, diğer memede kansere gelişme olasılığı normal kadınlara gore 34 kat daha fazladır
Ailede meme kanseri hikayesi: Aile yakınları arasında meme kanserine yakalanmış kadınların, meme kanserine yakalanma olasılığı, diğer kadınlara gore daha fazladır Orneğin, kız kardeşi veya annesi meme kanserine yakalanan bir kadının, meme kanserine yakalanma riski, diğer kadınlardan 2 5 kat daha fazladır Bu kadınlar daha sık ve dikkatli izlenmelidir Bu şekilde sorunları olan kadınlar, meme kanseri genetik danışmanlığının yapıldığı kliniklere baş vurarak risklerini hesaplattırmaları gerekir Eğer aile geciş riski yuksek bulunursa, genetik testi yaptırmalıdırlar Vakfımız polikliniğinde bu hizmet verilmektedir
Daha once meme biopsisi yapılmış olması: Memede bir kitle nedeni ile biopsi yapılmış ve iyi huylu bir tumor saptanmış olabilir Bazı kanser olmayan iyi huylu tumorlerin bulunması, kanser gelişme riskini değişik oranlarda artırabilmektedir Bu, tumorun hucresel yapısına gore değişir Orneğin, yapılan bir biopside, cıkartılan kitlenin patolojik incelemesi sonucu atipik hiperplazi tanısı konmuş kadınlarda ( bu tamamen iyi huylu bir tumordur), meme kanseri gelişme oranı normal kadınlara gore daha fazladır
Fertil cağ suresi: Adet gormeye erken başlanması, menepoza gec girilmesi, fertil cağı uzatmaktadır Bu sırada kadın daha uzun sure ostrojen hormonu etkisi altında kalmakta, meme kanseri gelişme riski artmaktadır Erken menopoza giren kadınlarda hormon tedavisi yapılmıyor ise, meme kanseri riski onemli olcude azalmaktadır Elli yaşından sonra adet gormeye devam eden kadınlarda, meme kanserine yakalanma riski az da olsa artmaktadır
Doğurganlık hikayesi: İlk cocuğu doğurma yaşı onemlidir İlk cocuğunu 30 yaşından sonra doğuran kadınlarda meme kanseri gorulme oranı 20 yaşından once doğuranlara gore 2 kat fazladır Hic cocuk doğurmayan kadınlarda risk hafif yukselmektedir
Sosyoekonomik seviyenin yuksekliği: Varlıklı, sosyoekonomik duzeyi yuksek olan kadınlarda, meme kanseri gorulme oranı daha fazladır Bu ailelerin kızları daha iyi beslendikleri icin daha erken gelişmekte ve erken yaşta adet gormeye başlamaktadır Ayrıca bu cocuklar buyudukleri zaman eğitim ve iş nedeni ile daha gec evlenmekte ve daha gec cocuk sahibi olmaktadırlar Bu nedenlere bağlı olarak fertil cağın erken başlaması, gec doğurma gibi nedenler sebep olarak sayılabilir Ayrıca bunların dışında başka faktorler de rol almaktadır
Ostrojen hormonu tedavisi gorenler: Menopoz nedeni ile uzun sure ostrojen tedavisi ( 10 yıldan fazla) goren kadınlarda, meme kanseri oranı artmaktadır Fakat, hormon tedavisi almayan kadınlarda da, kalp hastalıklarında ve osteoporoz gibi sorunlarda artış ortaya cıkmaktadır Bu nedenle, menopoz yakınmalarının azaltılması amacı ile, ostrojen verilmesi onerilebilir fakat, mutlaka bir hekim kontrolu altında yapılmalıdır
Doğum kontrol hapı kullanılması: Bu konuda farklı goruşler olmakla birlikte hafif bir risk artışı olduğu ileri surulmektedir On yıl once doğum kontrol hapını bırakmış olan kadınlarda ise, bu risk tamamen ortadan kalkmaktadır
Alkol kullanılması: Fazla alkol alan kadınlarda, almayan kadınlara gore risk nispeten artmaktadır Gunde 3 bardak yuksek dereceli alkol icen bir kadının meme kanserine yakalanma riski, hic icmeyen kadına gore 2 kat daha fazladır Alkol alımının gunde bir kadeh ile sınırlandırılması onerilmektedir
Sigara: Sigaranın kesin bir etkisi gosterilememiştir Fakat, genel sağlığı etkilediğinden dolayı bırakılması onerilmektedir Şişmanlık ve yağlı beslenme: Bazı calışmalarda şişmanlığın, ozellikle 50 yaş uzerindeki kadınlarda meme kanserine yakalanma riskini artırdığı gozlenmiştir Ozellikle, doymuş yağların fazla bulunduğu yağlı et gibi yemekler ve yağlı sut urunlerinin fazla alınmasının bu riski artırdığı ileri surulmuştur
MEME KANSERİ RİSKİ AZALTILABİLİR Mİ ?
Egzersiz: Yoğun egzersiz ve jimnastik yapan kadınlarda meme kanseri riskinin azaldığı gozlenmiştir Bu nedenle, tum kadınlara onerilmektedir Beslenme:Meme kanseri ile beslenmenin onemli ilişkisi vardır Sebze ve meyveden zengin beslenme, ağır yağlı yiyeceklerden uzak durulması onerilmektedir Gunluk gıda alımına C vitamini, betakaroten gibi antioksidanların eklenmesinin koruyucu etkisi olduğu ileri surulmektedir
Kısaca,
* şişmanlığın azaltılması,
* alkol alınıyorsa bırakılması
* Hafif egzersiz yapılması(haftada 4 saat tempolu yuruyuş),
* Sebze ve meyvenin bol tuketilmesi,
gibi basit onlemler ile meme kanseri riski % 3040 oranında azaltılabilmektedir
MEME KANSERİ ONLENEBİLİR Mİ ?
Henuz meme kanserini kesin onleyen bir yontem henuz yoktur Gunumuzde bilinen tek yontem, erken tanıdır Erken tanı sayesinde, meme kanserinin getirdiği sorunlar buyuk oranda cozulebilmektedir Bu sayede hastalığın toplumda yaptığı hasar en aza indirilebilir, yaşam suresi ve kalitesi onemli olcude arttırılabilir
Erken teşhis icin bilinen en iyi ve etkili cozum, kadınların risk durumlarına gore belirlenmiş olan muayene ve tetkik protokollarının uygulamasıdır
MEME KANSERİ NASIL ERKEN TESPİT EDİLEBİLİR ?
Meme kanserinde erken teşhis yontemleri, hastanın taşıdığı risk faktorlerine gore değişmektedir Bu risk faktorlerinin arasında en başta yaş gelmektedir Daha genc yaşlarda ortaya cıkabilmesine rağmen, ilerleyen yaş gruplarında bu risk artmaktadır Bu nedenle ilerleyen yaş gruplarında erken teşhis icin alınması gereken onlemler, daha erken yaş gruplarına gore farklılık gostermektedir
Yirmi yaş uzerindeki kadınlar, her ayın belirli bir doneminde kendi kendilerini muayene etmelidirler Bu muayene sırasında meme dokusunda farklılık olup olmadığı araştırılır Eğer bir değişiklik tespit edilirse derhal bir hekime baş vurulmalıdır Bir değişiklik saptanmasa bile, uc yılda bir kez hekim tarafından muayene edilmelidirler
Kırk yaşına gelen kadınların, kendi yaptıkları periyodik muayeneye ek olarak her yıl bir kez hekim tarafından muayene edilmeleri gereklidir Ayrıca her yıl veya iki yıl ara ile mamogrofiyi cektirmeleri gereklidir
Elli yaşından sonra, kadınlar kendilerinin periyodik muayenelerine ve her yıl bir defa hekim muayenesine devam etmeli ve mamografi dediğimiz meme filmini her yıl cektirmelidir
MEME KANSERİ NEDİR ?
Meme, sut bezleri ve burada uretilen sutu meme başına taşıyan kanallardan oluşur Bu sut bezleri ve kanalları doşeyen hucrelerin, kontrol dışı olarak coğalmaları ve vucudun ceşitli yerlerine giderek coğalmaya devam etmelerine meme kanseri denir
MEME KANSERİ RİSK FAKTORLERİ NEDİR ?
Bazı ozellikleri taşıyan kadınlarda, meme kanserinin daha sık gorulduğunu biliyoruz Bu ozelliklere risk faktorleri diyoruz Bu risk faktorlerini taşıyan kişilerin mutlaka meme kanserine yakalanacakları soylenemez Sadece, bu faktorleri taşımayanlara gore, daha fazla meme kanserine yakalanma olasılıkları olduğunu biliyoruz Bu faktorleri taşımayan kişiler de meme kanserine yakalanabilirler Meme kanserine yakalanan kadınların yarısı, bu risk faktorlerini hic taşımamaktadır Bu nedenle, risk faktorlerinin taşımayan kişiler de olağan kontrollerini yaptırmalıdırlar
Meme kanserine yakalanma riskini artıran faktorleri kısaca şu şekilde sayabiliriz;
Yaş: İleri yaş onemli bir risk faktorudur Yeni meme kanseri tanısı konan kadınların % 70 ’i, 50 yaş uzerindedir Diğer bir deyimle, yaşı 50 yaş uzerinde olan kadınlarda meme kanseri gorulme sıklığı, yaşı 50 yaşın altında olan kadınlardan 4 kat daha fazladır Bu nedenle, 50 yaş uzerindeki her kadın, mutlaka yılda bir defa hekime baş vurarak muayene olmalı ve mamografi dediğimiz meme filmini cektirmelidir
Kişisel meme kanseri hikayesi: Daha once meme kanseri gecirmiş ve tedavi olmuş kadınlarda, diğer memede kansere gelişme olasılığı normal kadınlara gore 34 kat daha fazladır
Ailede meme kanseri hikayesi: Aile yakınları arasında meme kanserine yakalanmış kadınların, meme kanserine yakalanma olasılığı, diğer kadınlara gore daha fazladır Orneğin, kız kardeşi veya annesi meme kanserine yakalanan bir kadının, meme kanserine yakalanma riski, diğer kadınlardan 2 5 kat daha fazladır Bu kadınlar daha sık ve dikkatli izlenmelidir Bu şekilde sorunları olan kadınlar, meme kanseri genetik danışmanlığının yapıldığı kliniklere baş vurarak risklerini hesaplattırmaları gerekir Eğer aile geciş riski yuksek bulunursa, genetik testi yaptırmalıdırlar Vakfımız polikliniğinde bu hizmet verilmektedir
Daha once meme biopsisi yapılmış olması: Memede bir kitle nedeni ile biopsi yapılmış ve iyi huylu bir tumor saptanmış olabilir Bazı kanser olmayan iyi huylu tumorlerin bulunması, kanser gelişme riskini değişik oranlarda artırabilmektedir Bu, tumorun hucresel yapısına gore değişir Orneğin, yapılan bir biopside, cıkartılan kitlenin patolojik incelemesi sonucu atipik hiperplazi tanısı konmuş kadınlarda ( bu tamamen iyi huylu bir tumordur), meme kanseri gelişme oranı normal kadınlara gore daha fazladır
Fertil cağ suresi: Adet gormeye erken başlanması, menepoza gec girilmesi, fertil cağı uzatmaktadır Bu sırada kadın daha uzun sure ostrojen hormonu etkisi altında kalmakta, meme kanseri gelişme riski artmaktadır Erken menopoza giren kadınlarda hormon tedavisi yapılmıyor ise, meme kanseri riski onemli olcude azalmaktadır Elli yaşından sonra adet gormeye devam eden kadınlarda, meme kanserine yakalanma riski az da olsa artmaktadır
Doğurganlık hikayesi: İlk cocuğu doğurma yaşı onemlidir İlk cocuğunu 30 yaşından sonra doğuran kadınlarda meme kanseri gorulme oranı 20 yaşından once doğuranlara gore 2 kat fazladır Hic cocuk doğurmayan kadınlarda risk hafif yukselmektedir
Sosyoekonomik seviyenin yuksekliği: Varlıklı, sosyoekonomik duzeyi yuksek olan kadınlarda, meme kanseri gorulme oranı daha fazladır Bu ailelerin kızları daha iyi beslendikleri icin daha erken gelişmekte ve erken yaşta adet gormeye başlamaktadır Ayrıca bu cocuklar buyudukleri zaman eğitim ve iş nedeni ile daha gec evlenmekte ve daha gec cocuk sahibi olmaktadırlar Bu nedenlere bağlı olarak fertil cağın erken başlaması, gec doğurma gibi nedenler sebep olarak sayılabilir Ayrıca bunların dışında başka faktorler de rol almaktadır
Ostrojen hormonu tedavisi gorenler: Menopoz nedeni ile uzun sure ostrojen tedavisi ( 10 yıldan fazla) goren kadınlarda, meme kanseri oranı artmaktadır Fakat, hormon tedavisi almayan kadınlarda da, kalp hastalıklarında ve osteoporoz gibi sorunlarda artış ortaya cıkmaktadır Bu nedenle, menopoz yakınmalarının azaltılması amacı ile, ostrojen verilmesi onerilebilir fakat, mutlaka bir hekim kontrolu altında yapılmalıdır
Doğum kontrol hapı kullanılması: Bu konuda farklı goruşler olmakla birlikte hafif bir risk artışı olduğu ileri surulmektedir On yıl once doğum kontrol hapını bırakmış olan kadınlarda ise, bu risk tamamen ortadan kalkmaktadır
Alkol kullanılması: Fazla alkol alan kadınlarda, almayan kadınlara gore risk nispeten artmaktadır Gunde 3 bardak yuksek dereceli alkol icen bir kadının meme kanserine yakalanma riski, hic icmeyen kadına gore 2 kat daha fazladır Alkol alımının gunde bir kadeh ile sınırlandırılması onerilmektedir
Sigara: Sigaranın kesin bir etkisi gosterilememiştir Fakat, genel sağlığı etkilediğinden dolayı bırakılması onerilmektedir Şişmanlık ve yağlı beslenme: Bazı calışmalarda şişmanlığın, ozellikle 50 yaş uzerindeki kadınlarda meme kanserine yakalanma riskini artırdığı gozlenmiştir Ozellikle, doymuş yağların fazla bulunduğu yağlı et gibi yemekler ve yağlı sut urunlerinin fazla alınmasının bu riski artırdığı ileri surulmuştur
MEME KANSERİ RİSKİ AZALTILABİLİR Mİ ?
Egzersiz: Yoğun egzersiz ve jimnastik yapan kadınlarda meme kanseri riskinin azaldığı gozlenmiştir Bu nedenle, tum kadınlara onerilmektedir Beslenme:Meme kanseri ile beslenmenin onemli ilişkisi vardır Sebze ve meyveden zengin beslenme, ağır yağlı yiyeceklerden uzak durulması onerilmektedir Gunluk gıda alımına C vitamini, betakaroten gibi antioksidanların eklenmesinin koruyucu etkisi olduğu ileri surulmektedir
Kısaca,
* şişmanlığın azaltılması,
* alkol alınıyorsa bırakılması
* Hafif egzersiz yapılması(haftada 4 saat tempolu yuruyuş),
* Sebze ve meyvenin bol tuketilmesi,
gibi basit onlemler ile meme kanseri riski % 3040 oranında azaltılabilmektedir
MEME KANSERİ ONLENEBİLİR Mİ ?
Henuz meme kanserini kesin onleyen bir yontem henuz yoktur Gunumuzde bilinen tek yontem, erken tanıdır Erken tanı sayesinde, meme kanserinin getirdiği sorunlar buyuk oranda cozulebilmektedir Bu sayede hastalığın toplumda yaptığı hasar en aza indirilebilir, yaşam suresi ve kalitesi onemli olcude arttırılabilir
Erken teşhis icin bilinen en iyi ve etkili cozum, kadınların risk durumlarına gore belirlenmiş olan muayene ve tetkik protokollarının uygulamasıdır
MEME KANSERİ NASIL ERKEN TESPİT EDİLEBİLİR ?
Meme kanserinde erken teşhis yontemleri, hastanın taşıdığı risk faktorlerine gore değişmektedir Bu risk faktorlerinin arasında en başta yaş gelmektedir Daha genc yaşlarda ortaya cıkabilmesine rağmen, ilerleyen yaş gruplarında bu risk artmaktadır Bu nedenle ilerleyen yaş gruplarında erken teşhis icin alınması gereken onlemler, daha erken yaş gruplarına gore farklılık gostermektedir
Yirmi yaş uzerindeki kadınlar, her ayın belirli bir doneminde kendi kendilerini muayene etmelidirler Bu muayene sırasında meme dokusunda farklılık olup olmadığı araştırılır Eğer bir değişiklik tespit edilirse derhal bir hekime baş vurulmalıdır Bir değişiklik saptanmasa bile, uc yılda bir kez hekim tarafından muayene edilmelidirler
Kırk yaşına gelen kadınların, kendi yaptıkları periyodik muayeneye ek olarak her yıl bir kez hekim tarafından muayene edilmeleri gereklidir Ayrıca her yıl veya iki yıl ara ile mamogrofiyi cektirmeleri gereklidir
Elli yaşından sonra, kadınlar kendilerinin periyodik muayenelerine ve her yıl bir defa hekim muayenesine devam etmeli ve mamografi dediğimiz meme filmini her yıl cektirmelidir