Marmara Bölesi

Marmara Bölgesinin Genel özellikleri
Marmara Bölgesi özellikleri
Marara Bölgesi Hakkında Data



COĞRAFİ KONUM

Marmara Bölgesi ülkemizin kuzeybatı köşesinde yer alır Yüz ölçüm bakımından altıncı büyük bölgemizdir

Karadeniz, Marmara ve Ege edinmek üzere üç denize komşudur İstanbul ve Çanakkale boğazları bu bölgede yer alır Hem Asya, ayrıca de Avrupa kıtasında yer alır

YER ŞEKİLLERİ

Türkiye'nin sıradan yükseltisi en düşük olan bölgesidir Alan'nin en manâlı yükseltilerini, güneyde Samanlı Dağları ile Uludağ, kuzeyde Yıldız Dağları oluşturur

Bölgenin en yüksek dağı ise 2543 metre ile Uludağ'dır

Bölgede alçak tepelik alanlar ile hafif dalgalı düzlükler geniş alan kaplar Bölgenin en kayda değer ovaları, Ergene, Sakarya (Adapazarı), Bursa ve Balıkesir ovalarıdır

Güney Marmara kıyıları girintili çıkıntılıdır Erdek, Bandırma, Gemlik ve İzmit körfezleri manâlı girintilerdir

Kapıdağ Yarımadası dalga biriktirmesi sonucu oluşan tombolo özelliği gösterir

Kuzey kıyılarında fazla girinti – çıkıntı yoktur Burada dalga aşındırması ile falezler oluşmuştur

İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile İstanbul ’daki Haliç, ria tipi kıyı özelliği gösterir

Yer şekillerinin sade olması nedeniyle;

•Ulaşım kolaydır

•Tarım alanları fazladır

•Gerçek yüz ölçümü ile izdüşüm yüzölçümü arasında fark azdır

Sıradan yüksekliği az olduğundan;

•Fiziksel haritalarda yeşil rengin azami kullanıldığı bölgedir

•Akarsuların hidroelektrik potansiyeli azdır

•Reel sıcaklık değerleri ile indirgenmiş değerleri arasında fark azdır

AKARSU VE GÖLLERİ

Sakarya'nın aşağıda kesimi, Meriç nehri ve Susurluk ırmağı akarsularını oluştururlar

Bölgenin yükseltisinin az olması, akarsuların sızıntı hızını azaltır böylece bölge akarsularının enerji potansiyeli azdır

Hem akarsuların yatak derinliklerinin azlığı ve yüzey şekillerinin kullanışlı olmaması, baraj yapımını zorlaştırır

Bölgedeki Manyas (Kuş Gölü), Ulubat , İznik ve Sapanca gölleri tektonik kökenlidir Büyük ve Küçük Çekmece gölleri ile Durusu (Terkos) gölü ise kıyı set gölüne örnektir

İKLİM VE OT GIBI YAŞAMA

Marmara Bölgesi ’nde Akdeniz, Karasal ve Karadeniz iklimlerinin geçiş özellikleri görülür

Bölgeye ortalama 600 700 mm yağış düşmektedir Bölge genelinde azami yağış cephelerin etkisiyle kışın düşmektedir

Güney Marmara ’nın dağlık iç kesimleri ile Ergene havzası ’nda karasal iklim görülür Bu sebeple buralarda kışlar soğuk ve kar yağışlı geçmektedir tümör ormanların imha edilmesiyle oluşan antropojen bozkırdır

Marmara ve Ege Denizi çevresindeki yerlerde 300400 m yüksekliğe değin olan alanlarda Akdeniz geçiş iklimi etkilidir

Akdeniz ikliminin görüldüğü bu yerlerde maki toplulukları bulunur Güney Marmara ’nın yüksek kesimlerinde ise iğne yapraklı ormanlar yer alır

Karadeniz kıyı şeridinde Karadeniz iklimi görülür Buralarda yağış miktarı fazladır Bu sebeple buralarda ormanlar geniş bölge kaplar Orman varlığı bakımından alan dördüncü sırada yer almaktadır

NÜFUS VE YERLEŞME

Nüfus miktarı ve nüfus yoğunluğu azami olan bölgemizdir

Kentleşme oranının azami olduğu bölgemizdir

Sanayi sektöründe çalışan nüfusun en fazla olduğu bölgemizdir

Diğer bölgelerden azami göç bölge bölgemizdir Nüfusun tez artmasının en kayda değer nedeni göçlerdir

Bölgede nüfus ahenkli dağılmamıştır Nüfus yoğunluğu en fazla olan bölüm ÇatalcaKocaeli bölümüdür

Yıldız Dağları Bölümü ile Biga ve Gelibolu yarımadaları seyrek nüfuslanmıştır Nüfusun aralıklı olmasında; yer şekillerinin zorlu olması, ulaşım ve sanayinin gelişmemiş olması etkili olmuştur

TARIM VE HAYVANCILIK

Marmara Bölgesi, alan yüzölçümüne göre ekili dikili alanları oranının en fazla olduğu bölgemidir

Bölgede yapılan tarımda çağdaş yöntemler yaygın olarak kullanılır Tarımda verim yüksektir Ama alan nüfusu fazla olduğundan imal tüketimi karşılamaz

Bölgede benzer anda, üç değişik iklim tipinin görülmesi, tarım mahsul çeşidini artırmıştır

Bölgede yetiştirilen tarım ürünleri;

Günebakan

Türkiye'de en yoğun olarak bu bölgede yetiştirilir Bilhassa Trakya'nın iç kısımlarında Ergene Havzası 'nda yetiştirilmektedir

Pirinç

Ülkemiz pirincinin yarıdan fazlası bu bölgeden elde edilir Bilhassa Ergene ve Meriç ırmağı çevresinde yetiştirilmektedir

Zeytin

Bölgenin bilhassa Akdeniz iklimi etkisi altındaki güney kıyılarında yetiştirilir Gemlik zeytinleri ülkemizin en nitelikli sofralık zeytinlerini oluşturur

Buğday

Buğday, bölgenin neredeyse her tarafında yetiştirilir Değişik endüstri bitkileri ile (özellikle şekerpancarı) nöbetleşe ekilir

Mısır

Darı, sulandırma imkanı olan yerler ile Karadeniz ikliminin görüldüğü bölgenin kuzey kıyılarında tarımı yapılmaktadır

Şeker pancarı

Şeker fabrikalarının bulunduğu Alpullu, Adapazarı ve Susurluk çevresinde sulanabilen alanlarda üretilir

Tütün

Bölgenin farklı alanlara yönlendirilmiş yörelerinde üretimi yapılmakla beraber, nitelikli tütünler Adapazarı ovasında yetiştirilir

Bölgede ayrıca fındık, keten, sebze ve meyve tarımı yapılmaktadır

Marmara ağıl ve kümes hayvancılığının en fazla geliştiği bölgemizdir Bu şart bölgede tüketici nüfusun fazlalığı ve pazarlama sorununun çözülmüş olması ile ilgilidir

Bölgede Yıldız Dağları Bölümü ile Tekirdağ, Balıkesir ve Çanakkale çevresinde otlak hayvancılığı biçiminde büyük ve küçükbaş hayvancılık yapılır

Bölgede hem Güney Marmara Bölümünde ipekböcekçiliği, boğazlarda balıkçılık yoğun olarak yapılmaktadır

Balıklar mevsime göre sıcak denizlerden soğuk denizlere, soğuk denizlerden sıcak denizlere göçerler Bu göçlerin yapıldığı boğazlar balıkçılığa kullanışlı alanları oluşturur

YERALTI KAYNAKLARI

Bor mineralleri :Marmara bölgesi bor minerallerinin en fazla çıkarıldığı bölgemizdir Çıkarıldığı yerler; Balıkesir (Bigadiç, Susurluk) ve Bursa (MKemalpaşa) ’dır

Bilye: Balıkesir Marmara Adası Bursa ve Bilecik'te nitelikli mermer yatakları vardır

Linyit: ÇanakkaleÇan ve BursaOrhaneli ’nde çıkarılır

Doğalgaz: Kırklareli Hamitabat ve TekirdağHayrabolu ’da çıkarılır

SANAYİ

Hesaplı yönden en gelişmiş bölgemizdir

Sanayi kesiminde çalışan işçilerin yarıya yakını bu bölgemizdedir Sanayi ürünlerinin üçte birinden fazlası bu bölgeden elde edilir

Bölgede Sanayinin Gelişmesinde;

• Hammadde temininin kolay olması,

• Hinterlandının geniş olması,

• Ulaşım kolaylığı (en fazla etkili olmuştur),

• İşgücünün fazla olması,

• Pazarlama kolaylıkları,

• Tüketici nüfusun pozitif olması, etkin olan faktörlerdir

Pamuklu , Yünlü ve Ipekli Tekstil: Bursa ve İstanbul

Hazırlanmış Giyim ve Trikotaj: Bursa ve İstanbul

Halı – Kilim Dokumacılığı: İzmit Hereke

Deri Giyim ve Kundura: İstanbul

Otomotiv: Bursa, Sakarya, Kocaeli, İstanbul

Gemi yapımı: İstanbul ve Kocaeli

Demir yolu araçları (Vagon): Sakarya

Elektrikli konut aletleri: İstanbul, Bursa

Savunma sanayii: Sakarya ’da tank ve palet fabrikası vardır

PetroKimya sanayii: İzmit (İpraş)

Otomobil lastiği: Kocaeli ve Sakarya

Kimyasal gübre: Balıkesir Bandırma, KocaeliYarımca, BursaGemlik

Seramik ve Porselen: İstanbul, Çanakkale, Bilecik (Söğüt ve Bozüyük), KocaeliYarımca

Cam Sanayii: Kırklareli, KocaeliGebze

Ilaç Sanayii: İstanbul ve Sakarya

Badana Sanayii: İstanbul ve Kocaeli

Kağıt: Kocaeli ve Balıkesir

Mobilya: İstanbul ve Bursaİnegöl

Konserve Sanayii: İstanbul, Bursa, Balıkesir, Çanakkale

Şeker Sanayii: Kırklareli –Alpullu, Balıkesir Susurluk, Sakarya

Bitkisel Yağ Sanayii: Bursa, Balıkesir, Edirne ,Tekirdağ

TİCARET

Türkiye ’de iç ve dış ticaretin maksimum geliştiği bölgemizdir Alan ticaretinde tarım , sanayi ve ulaşımın çok gelişmiş olmasının rolü büyüktür

Ülkemize gelen ithal mallarının büyük bir kısmı İstanbul ’a getirilmekte ve buradan Türkiye ’ye dağıtılmaktadır

Bölge ’de üretilen tarımsal ve sanayi ürünleri İstanbul limanından ihraç edilmektedir

TURİZM

Doğal güzellikleri ve tarihsel değerleri ile İstanbul, Bursa, Çanakkale, Marmara kıyıları önemli turistik merkezlerdir

Bilhassa Güney Marmara kıyılarında yaz turizmi gelişmiştir Uludağ, yalnızca bölgenin değil, ülkemizin de en kayda değer kış turizmi alanıdır Marmara Bölgesi, turizmden en fazla kazanç elde eden bölgedir (%48)

BÖLÜMLERİ

YILDIZ DAĞLARI BÖLÜMÜ

Bölümde Kırklareli ili bulunmaktadır

Birim Karadeniz'in kuzeyinde Karadeniz'e paralel uzanan Yıldız Dağları'nı (Istranca) ve çevresini içine alır Ortalama yükseltisi 800 m civarındadır

Karadeniz ikliminin etkisiyle bölümde daha fazla yayvan yapraklı ormanlar yaygındır

Bölüm, Marmara'nın öteki bölümlerine kadar işlek ulaşım yollarından uzakta yer alır Bundan dolayı bölgenin en seyrek nüfuslu bölümüdür Mesken merkezleri İstanbul'a dürüst uzanan yolların üstüne kurulmuştur

Bölümün dağlık kesimlerinde küçükbaş hayvancılık yapılırken, dağ eteklerinde ağıl hayvancılığı (mandıra) gelişmiştir

Tarım, Yıldız Dağları'nın güney eteklerindeki plâtoluk alanlarda yapılmaktadır Oysa, tarım yapılan yerler sınırlıdır

Yıldız dağları bölümünde halkın bir kısmı ormancılıkla uğraşmaktadır

Ekonomimize en büyük katkısı hayvancılık ve ormancılıktır

ERGENE BÖLÜMÜ

Edirne ve Tekirdağ illerini içine bölge bölümdür

Bölümde bilhassa kışın Balkanlar'dan gelen soğuk hava kütlelerinin etkisiyle kışları soğuk ve kar yağışlı, yazları sıcak ve kurak olan karasal iklim şartları yaşanır Bundan dolayı natürel ur bozkırdır

Ekili dikili alanların azami olduğu bölümlerden biridir Verimli topraklara sahip olması sebebiyle bir çok tarım ürünü bu bölümde yetiştirilir Bunların başında ayçiçeği, pirinç, şekerpancarı ve buğday kazanç Bilhassa ayçiçeğinin maksimum üretildiği bölümdür

Ahır hayvancılığı gelişmiştir Türkiye'yi Avrupa'ya bağlayan kara ve demir yolları, bu bölümde yer alan Edirne'den Avrupa'ya açılır

GÜNEY MARMARA BÖLÜMÜ

Bursa, Bilecik, Yalova, Balıkesir ve Çanakkale illerini içine bölge bölümdür

Bölümde, bilhassa kıyı şeridinde Akdeniz iklimi görülür Buna alt olarak karakteristik bitkiler makidir

Bölümdeki eğimli arazilerde ve kıyı kesimde zeytin yetiştiriciliği yaygındır İç kısımlarda ise şekerpancarı, tütün, günebakan, pamuk gibi tarım ürünleri yetiştirilir

İpekböcekçiliğinin maksimum geliştiği bölümümüzdür Özellikle BursaGemlik çevresi gelişmiştir

Bölümün dağlık kesimlerinde küçükbaş hayvancılık gelişmiştir Oysa son yıllarda maksimum gelişme gösteren hayvancılık kolu kümes hayvancılığıdır

Ova kenarlarında belirlenmiş çağdaş çiftliklerde ağıl hayvancılığı yapılır Karacabey harasında devlet tarafından yarış atları yetiştirilmektedir

Bölümde nüfus, Bursa çevresi gibi verimli ovalarda toplanırken, bölümün batı kesiminin dağlık ve zorlu olmasından dolayı nüfus yoğunluğu azalmıştır

Bölümün en büyük şehri Bursa'dır Bursa, sanayi şehri olmakla birlikte bununla birlikte tarım ve turizm şehridir

ÇATALCAKOCAELİ BÖLÜMÜ

İstanbul, Kocaeli ve Sakarya illerini içine bölge bölümdür

Birim, Anadolu'yu Trakya'ya bağlayan yolların üstünde iki yarımadadan oluşur Bu birim, aşınarak düzleşmiş platolardan meydana gelmiştir

Bölümün Karadeniz kıyılarında Akdeniz iklimi ile Karadeniz ikliminin geçiş özelliği görülür Marmara kıyılarında ise daha çok Akdeniz iklimi görülür

Marmara Bölgesi'nin maksimum nüfuslanmış bölümüdür Sanayileşmeye tabi olarak İstanbul ve İzmit birbirine bağlanmış durumdadır

Bölümün (bununla birlikte Türkiye'nin) en büyük şehri İstanbul'dur Her türlü sanayi kolunun bulunduğu iç ve dış ticaretin yapıldığı, bütün ulaşım yollarının yoğun olarak kullanıldığı kültür ve ticaret merkezidir

Bölümde, tarım daha çok Altında Sakarya Ovası'nda yapılır Bu bölümde günebakan, mısır, tütün, patates, fındık ve şekerpancarı gibi bitkilerinin tarımı yapılır

Türkiye ’de sanayinin maksimum gelişmiş olduğu bölümdür Sanayileşmeye paralel olarak bölüm sermayenin en fazla toplandığı yerdir Bankacılık ve sigortacılık sektörünün epeyce gelişmiş olduğu bölüm Türkiye ’de iç ve dış ticaretin en fazla geliştiği yerdir

Türkiye ’nin en büyük limanı olan İstanbul limanı bu bölümdedir *