Deri kanserleri içinde en tehlikelisi olan melanoma, erkeklerde ve bayanlarda en sık görülen kanserlerinde içinde bölge almaktadır. Cilt kanseri içinde nokta alan ve tekrar sık gördüğümüz Bazal hücreli karsinom ve squomaz hücreli kanserler ise daha düzgün seyirlidirler. Melanoma tanısı alan hastalarda beklenilen ömür müddeti vesair kanserlerde olduğu üzere marazın evresiyle ilgilidir. Lezyonun ciltteki derinliği ve evresi artıkça yaşa mühleti de maatteessüf azalmaktadır. 2 mm den daha yüzeyel lezyonlarda beklenen hayat mühleti uzunken 2 mm den daha derin lezyonlarda marazın lenf bezleri yahut uzak organlara yayılma riski yüksektir.
Melanoma Gelişimi için risk faktörleri:
Açık renkli ten yapısı ( mavi renk göz ve kızıl kahve saçlı olanlarda risk artar)
Güneş ışınına ziyade maruz kalma
Ailede melanoma hikayesi bulunması
Deride çok ziyade ben olması
Deride dev ben olması
Vucut direncini düşüren ilaçlar kullanmak
Daha evvel cilt kanseri olmak
Kimi cilt marazları
Mahsusen 2 cmden büyük doğumsal nevusler( benler) hayat uzunluğu %10 lara kadar varan nispette risk taşıyabilirler. Bu insanların sistemli denetimde tutulması( renk, form değişikliği açısından ) yahut çıkarılmaları gerekir.
Korunma :
Başata melanoma olmak üzere cilt kanserlerinden korunmak için uzun vadeli güneş ışınları ve solarium stili aktivitelerden kaçınmak gerekir. Güneş altında hami kıyafetler giyinmesi önerildiği üzere güneş ışınlarından korunmak için değişik kremler kullanılabilir. Fakat güneş kremi olarak isimlendirdiğimiz bu koruyucuların melanoma açısından koruyuculuk tesiri tartışmalıdır.
Tanı :
Derimizin rastgele bir bölgesinde mahsusen kenarları sistemsiz, renkli ve vakitle da büyüyen bir ben varsa kesinlikle tabibe müracaat etmek gerekir. Bu lezyonlar doğuştan olabileceği üzere sonradan da ortaya çıkmış olabilir. Bilhassa sistemsiz kenarlı, renginde değişiklikler olan 6 mm üzerindeki benleri dikkatli kıymetlendirmek gerekir. Bunların yanında kanama ve kaşıntı olması da dikkate alınması gereken tanı kriterlerindendir. Kimi melanomlar ise renkli olmayanilirler.
Biyopsi:
Tanı koymak için umumiyetle lokal anestezi altında o yerde lezyon tam olarak çıkarılır. Şayet lezyonun mekanı tam olarak çıkarılmasına engelse yahut çok büyük lezyonsa başlangıçta punç biyopsi dediğimiz tam kat lakin daha küçük kesim biyopsi ile de tanı konup tedavi planlanabilir.
Tedavi :
Tedavinin temeli lezyonun geniş olarak ( 2 cm inançlı sınırla) çıkarılmasıdır. Lezyonun ciltteki derinliğine nazaran bu uzaklık değişebilir. Marazın derinliği ve evresine nazaran bölgesel lenf bezleri de kıymetlendirilerek gerekirse cerrahi sistemle temizlenmelidir. Mahsusen son yıllarda tesirli ilaçların tasarrufa girmesiyle de lokal- bölgesel illette cerrahiyi takiben illetin yinelemesi için bu ilaçlardan faydalanılmaktadır.
Melanoma Gelişimi için risk faktörleri:
Açık renkli ten yapısı ( mavi renk göz ve kızıl kahve saçlı olanlarda risk artar)
Güneş ışınına ziyade maruz kalma
Ailede melanoma hikayesi bulunması
Deride çok ziyade ben olması
Deride dev ben olması
Vucut direncini düşüren ilaçlar kullanmak
Daha evvel cilt kanseri olmak
Kimi cilt marazları
Mahsusen 2 cmden büyük doğumsal nevusler( benler) hayat uzunluğu %10 lara kadar varan nispette risk taşıyabilirler. Bu insanların sistemli denetimde tutulması( renk, form değişikliği açısından ) yahut çıkarılmaları gerekir.
Korunma :
Başata melanoma olmak üzere cilt kanserlerinden korunmak için uzun vadeli güneş ışınları ve solarium stili aktivitelerden kaçınmak gerekir. Güneş altında hami kıyafetler giyinmesi önerildiği üzere güneş ışınlarından korunmak için değişik kremler kullanılabilir. Fakat güneş kremi olarak isimlendirdiğimiz bu koruyucuların melanoma açısından koruyuculuk tesiri tartışmalıdır.
Tanı :
Derimizin rastgele bir bölgesinde mahsusen kenarları sistemsiz, renkli ve vakitle da büyüyen bir ben varsa kesinlikle tabibe müracaat etmek gerekir. Bu lezyonlar doğuştan olabileceği üzere sonradan da ortaya çıkmış olabilir. Bilhassa sistemsiz kenarlı, renginde değişiklikler olan 6 mm üzerindeki benleri dikkatli kıymetlendirmek gerekir. Bunların yanında kanama ve kaşıntı olması da dikkate alınması gereken tanı kriterlerindendir. Kimi melanomlar ise renkli olmayanilirler.
Biyopsi:
Tanı koymak için umumiyetle lokal anestezi altında o yerde lezyon tam olarak çıkarılır. Şayet lezyonun mekanı tam olarak çıkarılmasına engelse yahut çok büyük lezyonsa başlangıçta punç biyopsi dediğimiz tam kat lakin daha küçük kesim biyopsi ile de tanı konup tedavi planlanabilir.
Tedavi :
Tedavinin temeli lezyonun geniş olarak ( 2 cm inançlı sınırla) çıkarılmasıdır. Lezyonun ciltteki derinliğine nazaran bu uzaklık değişebilir. Marazın derinliği ve evresine nazaran bölgesel lenf bezleri de kıymetlendirilerek gerekirse cerrahi sistemle temizlenmelidir. Mahsusen son yıllarda tesirli ilaçların tasarrufa girmesiyle de lokal- bölgesel illette cerrahiyi takiben illetin yinelemesi için bu ilaçlardan faydalanılmaktadır.
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.