Makale Fıkra Deneme

Eğitici Metin Türleri
eğitici metinler nelerdir
makale fıkra test arasındaki farklar


FIKRA ( KÖŞE YAZISI)


Aktüel, siyasal, toplumsal sorunları ele bölge gazete ve dergilerde yayımlanan yazılardır Gülmece nitelikli fıkralar da olmakla birlikte yazılı kompozisyon türü olarak fıkra, düşünsel ağırlıklı kısa yazılardır
Fıkralarda siyasal ve toplumsal olaylar ele alınırken belgelere, kanıtlara, aşırı ayrıntılara yer verilmez Makaleler gibi gösterişli ve ispatlayıcı yönü ağırlıklı değildir Fıkra yazarı, geniş kitlelere seslendiği için dili kolay anlaşılması mümkün bir dil olmalıdır Her konuda fıkra yazılabilir

MAKALE

Bir konuda data verirken ya da bir gerçeği savunurken, türlü kanıtlardan faydalanan, bunları bilimsel biçimde inceleyen gazete ve dergi yazılarına makale denir Makaleler her konuda yazılabilir
Makale türü, edebiyatımıza Tanzimat döneminde gazete ile birlikte Batı'dan giren bir türdür Zihin yazıları içinde en sakin ve en zorlama olan tür makaledir Makalenin amacı data vermektir lakin bu bilgi ansiklopedik bilgilerden fazla farklıdır Ansiklopedik bilgide, tanıtma, yorumlama, sipariş verme ve kendiliğinden kesinleşmiş olma özellikleri vardır Ancak makalede kişilik sezinleten bir anlatım, bir açıklama ve inandırma eğilimi, bir hedef vardır
Bilim ve kültür alanında yazılan makaleler, sınırlı bir kültür kesimine ulaşmayı amaçladığından bu makalelerde daha bilimsel bir dil kullanılır
Gazete ve dergilerdeki makalelerse, geniş halk müziği kitlelerine ulaşmayı amaçladığından yazar, dilini daha açık,daha popüler ve daha anlaşılır bir düzeyde miktar,özel terimler kullanmaktan kaçınır


TEST

Edebi türlerin hepsi gibi deneme için de bir tanım belirlemek çok güçtür Test günümüzde derhal bütün yazı türlerine içten dağıtım göstermektedir Bu türler içinde en çok eleştiriyle bir arada anıldığı görülmektedirAncak burada laf konusu olan daha fazla izlenimsel eleştiridir
Deneme için bir tanımlama yerine getirmek gerekirse şunları söyleyebiliriz:
Deneme;bir yazarın,herhangi bir konu üzerinde,özel gösterme ve düşüncelerini hiçbir iddiaya yer vermeden,muhakkak yargılara varmadan anlattığı yazı türüdür
Batı edebiyatında essai (ese ) adı bahşedilen deneme konuları genel olarak edebiyat,sanat,bilim,felsefevbdir Bilhassa Fransız edebiyatında Montaigne,İngiliz edebiyatında Bacon en meşhur test yazarlarıdır
Denemede bir konu sınırlılığı,belli bir biçim yokturYazar,konu seçmede tam bir özgürlüğe sahiptirDenemede yazar,kendi kendine konuşur gibi bir anlatım rahatlığı içindedir Denemenin sonunda muhakkak bir yargıya, bir sonuca gelmek gayesi güdülmez *