Madenlerin Sınıflandırılması hakkında bilgi ,Maden yataklarının sınıflandırılması,Maden Yatakları sıralaması
MADEN YATAKLARI NIN SINIFLANDIRILMASI
Maden yataklarının sınıflandırılması, benzer ozellikteki cevherleşmeleri bir grup icinde toplamaktan ibarettir Ceşitli yazarlar farklı kriterlere gore değişik sınıflamalar yapmışlardır Bunlardan bazıları aşağıda verilmiştir
1) Cevherlerin kullanıldıkları yere gore: (Lilley ’den, 1936, değiştirerek)
a) Metaler: Fe cevheri, Cu cevheri, Pb cevheri
b) Yakıtlar: Komur, Perol, Doğalgaz,
c) Yapım mazemeleri: Kum, cakıl, taşlar, cimento malzemesi,
d) Kimya maddeleri: Tuz, kukurt, barit,
e) Gubre maddeleri: Fosfat, potas tuzları, glokonit,
f) Seramik maddeleri: Kil, silis, feldispat,
g) Refrakter maddeler: Aspest, grafit, manyezit,
h)Aşındırıcı maddeler: Korendon, grona, elmas,
ı) İletken olmayan maddeler: Asbest, mika,
j) Boya maddeleri: Okr, kil, Diatomit, barit;
k) Kıymetli ve yarı kıymetlitaşlar: Elmas, zumrut, yakut,
2) Element gruplarına gore: Burada sadece Smirnov ’un (1976) metalik elementler icin ayırdığı gruplar verilecektir
a) Demir grubu metaller: Fe, Ti, Cr, Mn
b) Acık renkli metaller: Al, Li, Be, Mg
c) Demirsiz metaller: Cu, Zn, Pb, Sb, Ni
d) Nadir metaler: W, Mo, Sn, Co, Hg, Bi, Zr, Cs, Nb, Ta
e) Asil metaller: Au, Ag, Pt, Os, Ir
f) Radyoaktif metaller: U, Th, Ra
g) Dağınık elementler: Sc, Ga, Ge, Rb, Cd, İn, Hf, Re, Te, Po, Ac
h) Nadir toprak elementleri: La, Ce, Pr, Nd, Pm, Sm, Eu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Tu, Yb, Lu
3) Jeolojik Sınıflamalar: En cok kullanılan bu sınıflamalar jeolojik olaylara ve jenetik faktorlere gore yapılmıştır Kullanacağımız sınıflama (ROUTHIER, 1985,değiştirerek) bu ceşittir
DIŞ KOKENLİ YATAKLAR
1) Yuzeysel ayrışma olaylarına bağlı yataklar
1 a) Kalıntı yatakları
1 b) Oksidasyon sementasyon zonu yatakları
2) Kırıntı yatakları
3) Tortullaşmaya bağlı yataklar
İC KOKENLİ YATAKLAR
1) Plutonizmaya bağlı yataklar
1 a) Granitlere bağlı yataklar
1 a a) Pegmatitik yataklar
1 a b) Pnomatolitik yataklar
1 a c) Pirometasomatik yataklar
1 a d) Hidrotermal yataklar
1 b) Nefelinli siyenitve karbonatitlere bağlı yataklar
1 c) Gabro ve peridoditlere bağlı yataklar
2) Volkanizmaya bağlı yataklar
3) Metamorfizmaya bağlı yataklar
Routher (1958) maden yataklarının ‘Tip ’lere ayrılmasını onermektedir Burada ‘tip ’ deyimi, doğa birimlerindeki en dar kapsamlı grup olan ‘cins ’ deyimine tekabul etmektedir
Boylece incelenebilecek butun ozellikler dikkate alınacak ve maden yatağının bir ceşit fişi cıkarılacaktır Butun ozellikleri birbirlerinin aynı olan iki maden yatağı aynı tipte sayılacaktır
MADEN YATAKLARI NIN SINIFLANDIRILMASI
Maden yataklarının sınıflandırılması, benzer ozellikteki cevherleşmeleri bir grup icinde toplamaktan ibarettir Ceşitli yazarlar farklı kriterlere gore değişik sınıflamalar yapmışlardır Bunlardan bazıları aşağıda verilmiştir
1) Cevherlerin kullanıldıkları yere gore: (Lilley ’den, 1936, değiştirerek)
a) Metaler: Fe cevheri, Cu cevheri, Pb cevheri
b) Yakıtlar: Komur, Perol, Doğalgaz,
c) Yapım mazemeleri: Kum, cakıl, taşlar, cimento malzemesi,
d) Kimya maddeleri: Tuz, kukurt, barit,
e) Gubre maddeleri: Fosfat, potas tuzları, glokonit,
f) Seramik maddeleri: Kil, silis, feldispat,
g) Refrakter maddeler: Aspest, grafit, manyezit,
h)Aşındırıcı maddeler: Korendon, grona, elmas,
ı) İletken olmayan maddeler: Asbest, mika,
j) Boya maddeleri: Okr, kil, Diatomit, barit;
k) Kıymetli ve yarı kıymetlitaşlar: Elmas, zumrut, yakut,
2) Element gruplarına gore: Burada sadece Smirnov ’un (1976) metalik elementler icin ayırdığı gruplar verilecektir
a) Demir grubu metaller: Fe, Ti, Cr, Mn
b) Acık renkli metaller: Al, Li, Be, Mg
c) Demirsiz metaller: Cu, Zn, Pb, Sb, Ni
d) Nadir metaler: W, Mo, Sn, Co, Hg, Bi, Zr, Cs, Nb, Ta
e) Asil metaller: Au, Ag, Pt, Os, Ir
f) Radyoaktif metaller: U, Th, Ra
g) Dağınık elementler: Sc, Ga, Ge, Rb, Cd, İn, Hf, Re, Te, Po, Ac
h) Nadir toprak elementleri: La, Ce, Pr, Nd, Pm, Sm, Eu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Tu, Yb, Lu
3) Jeolojik Sınıflamalar: En cok kullanılan bu sınıflamalar jeolojik olaylara ve jenetik faktorlere gore yapılmıştır Kullanacağımız sınıflama (ROUTHIER, 1985,değiştirerek) bu ceşittir
DIŞ KOKENLİ YATAKLAR
1) Yuzeysel ayrışma olaylarına bağlı yataklar
1 a) Kalıntı yatakları
1 b) Oksidasyon sementasyon zonu yatakları
2) Kırıntı yatakları
3) Tortullaşmaya bağlı yataklar
İC KOKENLİ YATAKLAR
1) Plutonizmaya bağlı yataklar
1 a) Granitlere bağlı yataklar
1 a a) Pegmatitik yataklar
1 a b) Pnomatolitik yataklar
1 a c) Pirometasomatik yataklar
1 a d) Hidrotermal yataklar
1 b) Nefelinli siyenitve karbonatitlere bağlı yataklar
1 c) Gabro ve peridoditlere bağlı yataklar
2) Volkanizmaya bağlı yataklar
3) Metamorfizmaya bağlı yataklar
Routher (1958) maden yataklarının ‘Tip ’lere ayrılmasını onermektedir Burada ‘tip ’ deyimi, doğa birimlerindeki en dar kapsamlı grup olan ‘cins ’ deyimine tekabul etmektedir
Boylece incelenebilecek butun ozellikler dikkate alınacak ve maden yatağının bir ceşit fişi cıkarılacaktır Butun ozellikleri birbirlerinin aynı olan iki maden yatağı aynı tipte sayılacaktır