Madencilikte koruyucu donanımlar
Madencilikte alınacak onlemler
Madencilikte alınacak tedbirler
MADENCİLİK SEKTORU VE KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR
Maden İşyerlerinde En Cok Karşılaşılan Riskler Madencilik sektoru, tum dunyada olduğu gibi ulkemizde de, iş kazaları ve meslek hastalıkları acısından en riskli sektorler arasındadır Yangın, su baskınları, gaz ve toz patlamaları, gocukler gibi bircok tehlikeyi bunyesinde barındırmaktadır Aynı zamanda pnomokonyoz olarak adlandırılan ve tozdan kaynaklanan Silikozis, Antrakozis gibi akciğer hastalıkları genellikle maden işcilerinde gorulmektedir Risk faktorlerini kaynağında yok etmek veya kontrol altında tutmak icin alınan teknik ve organizasyonel tedbirler zaman zaman yeterli olamayabilmekte, bu tedbirlerin yanı sıra kişisel koruyucu donanımların (KKD) kullanılması da gerekmektedir
Kişisel Koruyucu Donanımlar
KKD, bir veya birden fazla sağlık ve guvenlik tehlikesine karşı korunmak icin kişilerce giyilmek, takılmak veya taşınmak amacıyla tasarlanmış herhangi bir cihaz, alet veya malzemeyi ifade eder
KKDlerin uretimi ve işyerlerinde kullanılması konusunda Kişisel Koruyucu Donanım Yonetmeliği ve Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yonetmelik hukumlerine uyulmalıdır
CE İşareti ve Guvenli Urun
Guvenli urun, kullanım suresi icinde, normal kullanım koşullarında risk taşımayan veya kabul edilebilir olculerde risk taşıyan ve temel gerekler bakımından azami olcude
korumma sağlayan urundur CE işareti urunun bu gerekleri karşıladığının bir gostergesidir Piyasada bulunan tum KKDler CE işareti taşımak zorundadır
Madenlerde Kullanılanması Gerekli KKDler
Baş Koruyucuları
Baş koruyucuları, madenlerde en yaygın olarak kullanılan koruyucudur Geleneksel madenci baretleri, madenlerde carpmadan dolayı meydana gelecek ve parca duşmesinden kaynaklanacak zararları onemli olcude azaltan ozelliğe sahiptir Baret ile kullanıcının kafası arasındaki boşluğun az olması, baretin koruyucu ozelliğini azaltmaktadır Baretlerde bir lamba ayağı ve kablo tutacağı bulunur ve buraya madenci lambası takılır Yuz korumanın gerektiği maden işlerinde tam yuz siperli baretler, gurultuden korunma gereken maden işlerinde kulak koruyuculu baretler kullanılabilir Surekli aydınlatmanın sağlanamadığı madenlerde, baş lambaları, madencilerin etkin ve guvenli calışmaları icin cok onemlidir Baş lambalarının sağlam olması, elen ile kolay kullanılabilmesi, yeterli aydınlatma duzeyi ve calışma suresine sahip olması gerekmektedir
El ve Kol Koruyucuları
Bazı maden işleri el, kol ve deride tahrişe neden olabilir Buna karşı elen ve benzeri el ve kol koruyucuları kullanılmalıdır Elenlerin giyilemediği durumlarda ek koruma olarak onleyici kremler kullanılmalıdır
Goz ve Yuz koruyucuları
Bircok maden işlerinde, madencinin maruz kaldığı tehlikelerin ozelliğine bağlı olarak goz ve yuz koruyucuları kullanılmalıdır Tam yuz koruması gerektiren kaynak, kırma, oğutme, kesme, delme, doğrama ve benzeri işlemler sonucu oluşabilecek parcacıklara karşı madenciyi korumada tam yuz siperi kullanılabilir Yuzun yanı sıra solunum korunması da gerektiren işlerde tam yuz maskeli solunum koruyucu kullanılır
Kulak Koruyucuları
Yeraltı taşıtları, makineler ve guc kaynakları uzun vadede işitme kayıplarına sebep olabilecek yuksek seviyede gurultu oluşturabilirler Bu ve benzeri gurultulerden korunmak amacıyla genellikle madenci baretine monte edilen kulak koruyucular ve diğer tip kulak koruyucular kullanılabilir
Ayak Koruyucuları
Madenin kuru ya da ıslak olmasına bağlı olarak, deri ya da lastik iş ayakkabıları kullanılabilir Ayakkabılarda, delinme ve kırılmaya dayanıklı, kaymayı onleyici bir taban, darbeye karşı dayanıklı bir dış yuzey ve parca duşmelerine karşı burunda celik maskarat bulunmalıdır
Koruyucu Giysiler
Madenlerde normal iş elbiseleri pamukludur Yangın riski olan madenlerde aleve karşı direncli pamuklu iş elbiseleri kullanılır Genellikle yeraltındaki hareketli vasıtaların tehlikelerine karşı madenciyi daha gorunur kılmak icin giysilere yansıtıcı malzeme şeritleri eklenebilir
Solunum Koruyucuları
Toz, madenlerde en cok karşılaşılan risk faktorudur Bu nedenle, toza karşı yeterli korunma sağlanmalıdır Komur tozu ve diğer ortam tozlarının coğu, pahalı olmayan bir yarım yuz toz maskesi kullanımı ile etkin bir şekilde filtrelenebilir Esnek yapıda kaucuk malzemeden yapılmış bir ağızburun maskesi ve değiştirilebilir filtreli maskeler etkili koruma sağlayabilir
Ortamda bulunabilecek toz, sis, duman, organik buharlar ve asit gazlarının bileşimleri gibi hava kirleticileri, akciğerde hasara veya geri donuşu olmayan meslek hastalıklarına neden olabilir Bunlardan korunmak icin iki tarafında kartuş bulunan uygun solunum maskeleri kullanılması gerekir
Madenlerde solunum koruyucu kullanımında şu hususlara dikkat edilmelidir:
Ortamdaki kirleticilerin belirlenmesi ve uygun maske secimi
Kirleticilerin ozelliklerine gore maskede kullanılacak filtre secimi
Filtrelerin surekli kontrol edilmesi ve zamanında değiştirilmesi
Maskede kacak olup olmadığının kontrol edilmesi
Kullanım ve bakım konusunda calışanların eğitimi
Maskenin kullanım klavuzuna uygun bakım ve temizliğinin yapılması
Maskenin yuze tam olarak oturtulması
Madenlerde oksijen miktarı %16nın altında ise temiz hava beslemeli maskelerin veya oksijen maskelerinin kullanılması
Yuksekten Duşmeye Karşı Koruyucular
Madencileri duşmeye karşı koruyan tek donanım,D şeklinde bir halka ile kurek kemikleri uzerinde birleşen, tum vucudu kavrayan paraşut tipi emniyet kemerleridir Bu emniyet kemerleri kazı vb işlerin yapıldığı calışma alanlarında madenciler tarafından uygun bir ip ya da şok emici parca ile birlikte kullanılmalıdır Hareket alanını genişletmek icin ek olarak birkac D halkası tum vucut koruyucusuna eklenebilir
Sıcağa ve Soğuğa Karşı Koruyucular
Soğuk ortamlardaki acık maden işletmelerinde calışanların soğuktan korunmaları icin kışlık elbiseler ve termal corap, ic camaşırı ve elenler giymeleri gerekmektedir
Yer altı madenlerinde soğuktan ziyade sıcaklık problemdir Madenlerde derinlikten dolayı ortam sıcaklığı yuksek olabilir Sıcaktan kaynaklanan stres ve sıcak carpmasından korunmak icin; ozel kumaştan yapılmış, icinde soğutma jelleri veya soğutucu sıvı dolaşan soğutma tupleri ihtiva eden elbiseler veya ic camaşırları giyilmelidir Cevherlerin kendilerinin sıcak olması durumunda, ısıya dayanıklı elen, corap ve ayakkabılar giyilir Vucuttaki su kaybı, tercihen elektrolit eklenmiş sıvı (orneğin tuzlu ayran) ile giderilmelidir
Madencilikte alınacak onlemler
Madencilikte alınacak tedbirler
MADENCİLİK SEKTORU VE KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR
Maden İşyerlerinde En Cok Karşılaşılan Riskler Madencilik sektoru, tum dunyada olduğu gibi ulkemizde de, iş kazaları ve meslek hastalıkları acısından en riskli sektorler arasındadır Yangın, su baskınları, gaz ve toz patlamaları, gocukler gibi bircok tehlikeyi bunyesinde barındırmaktadır Aynı zamanda pnomokonyoz olarak adlandırılan ve tozdan kaynaklanan Silikozis, Antrakozis gibi akciğer hastalıkları genellikle maden işcilerinde gorulmektedir Risk faktorlerini kaynağında yok etmek veya kontrol altında tutmak icin alınan teknik ve organizasyonel tedbirler zaman zaman yeterli olamayabilmekte, bu tedbirlerin yanı sıra kişisel koruyucu donanımların (KKD) kullanılması da gerekmektedir
Kişisel Koruyucu Donanımlar
KKD, bir veya birden fazla sağlık ve guvenlik tehlikesine karşı korunmak icin kişilerce giyilmek, takılmak veya taşınmak amacıyla tasarlanmış herhangi bir cihaz, alet veya malzemeyi ifade eder
KKDlerin uretimi ve işyerlerinde kullanılması konusunda Kişisel Koruyucu Donanım Yonetmeliği ve Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yonetmelik hukumlerine uyulmalıdır
CE İşareti ve Guvenli Urun
Guvenli urun, kullanım suresi icinde, normal kullanım koşullarında risk taşımayan veya kabul edilebilir olculerde risk taşıyan ve temel gerekler bakımından azami olcude
korumma sağlayan urundur CE işareti urunun bu gerekleri karşıladığının bir gostergesidir Piyasada bulunan tum KKDler CE işareti taşımak zorundadır
Madenlerde Kullanılanması Gerekli KKDler
Baş Koruyucuları
Baş koruyucuları, madenlerde en yaygın olarak kullanılan koruyucudur Geleneksel madenci baretleri, madenlerde carpmadan dolayı meydana gelecek ve parca duşmesinden kaynaklanacak zararları onemli olcude azaltan ozelliğe sahiptir Baret ile kullanıcının kafası arasındaki boşluğun az olması, baretin koruyucu ozelliğini azaltmaktadır Baretlerde bir lamba ayağı ve kablo tutacağı bulunur ve buraya madenci lambası takılır Yuz korumanın gerektiği maden işlerinde tam yuz siperli baretler, gurultuden korunma gereken maden işlerinde kulak koruyuculu baretler kullanılabilir Surekli aydınlatmanın sağlanamadığı madenlerde, baş lambaları, madencilerin etkin ve guvenli calışmaları icin cok onemlidir Baş lambalarının sağlam olması, elen ile kolay kullanılabilmesi, yeterli aydınlatma duzeyi ve calışma suresine sahip olması gerekmektedir
El ve Kol Koruyucuları
Bazı maden işleri el, kol ve deride tahrişe neden olabilir Buna karşı elen ve benzeri el ve kol koruyucuları kullanılmalıdır Elenlerin giyilemediği durumlarda ek koruma olarak onleyici kremler kullanılmalıdır
Goz ve Yuz koruyucuları
Bircok maden işlerinde, madencinin maruz kaldığı tehlikelerin ozelliğine bağlı olarak goz ve yuz koruyucuları kullanılmalıdır Tam yuz koruması gerektiren kaynak, kırma, oğutme, kesme, delme, doğrama ve benzeri işlemler sonucu oluşabilecek parcacıklara karşı madenciyi korumada tam yuz siperi kullanılabilir Yuzun yanı sıra solunum korunması da gerektiren işlerde tam yuz maskeli solunum koruyucu kullanılır
Kulak Koruyucuları
Yeraltı taşıtları, makineler ve guc kaynakları uzun vadede işitme kayıplarına sebep olabilecek yuksek seviyede gurultu oluşturabilirler Bu ve benzeri gurultulerden korunmak amacıyla genellikle madenci baretine monte edilen kulak koruyucular ve diğer tip kulak koruyucular kullanılabilir
Ayak Koruyucuları
Madenin kuru ya da ıslak olmasına bağlı olarak, deri ya da lastik iş ayakkabıları kullanılabilir Ayakkabılarda, delinme ve kırılmaya dayanıklı, kaymayı onleyici bir taban, darbeye karşı dayanıklı bir dış yuzey ve parca duşmelerine karşı burunda celik maskarat bulunmalıdır
Koruyucu Giysiler
Madenlerde normal iş elbiseleri pamukludur Yangın riski olan madenlerde aleve karşı direncli pamuklu iş elbiseleri kullanılır Genellikle yeraltındaki hareketli vasıtaların tehlikelerine karşı madenciyi daha gorunur kılmak icin giysilere yansıtıcı malzeme şeritleri eklenebilir
Solunum Koruyucuları
Toz, madenlerde en cok karşılaşılan risk faktorudur Bu nedenle, toza karşı yeterli korunma sağlanmalıdır Komur tozu ve diğer ortam tozlarının coğu, pahalı olmayan bir yarım yuz toz maskesi kullanımı ile etkin bir şekilde filtrelenebilir Esnek yapıda kaucuk malzemeden yapılmış bir ağızburun maskesi ve değiştirilebilir filtreli maskeler etkili koruma sağlayabilir
Ortamda bulunabilecek toz, sis, duman, organik buharlar ve asit gazlarının bileşimleri gibi hava kirleticileri, akciğerde hasara veya geri donuşu olmayan meslek hastalıklarına neden olabilir Bunlardan korunmak icin iki tarafında kartuş bulunan uygun solunum maskeleri kullanılması gerekir
Madenlerde solunum koruyucu kullanımında şu hususlara dikkat edilmelidir:
Ortamdaki kirleticilerin belirlenmesi ve uygun maske secimi
Kirleticilerin ozelliklerine gore maskede kullanılacak filtre secimi
Filtrelerin surekli kontrol edilmesi ve zamanında değiştirilmesi
Maskede kacak olup olmadığının kontrol edilmesi
Kullanım ve bakım konusunda calışanların eğitimi
Maskenin kullanım klavuzuna uygun bakım ve temizliğinin yapılması
Maskenin yuze tam olarak oturtulması
Madenlerde oksijen miktarı %16nın altında ise temiz hava beslemeli maskelerin veya oksijen maskelerinin kullanılması
Yuksekten Duşmeye Karşı Koruyucular
Madencileri duşmeye karşı koruyan tek donanım,D şeklinde bir halka ile kurek kemikleri uzerinde birleşen, tum vucudu kavrayan paraşut tipi emniyet kemerleridir Bu emniyet kemerleri kazı vb işlerin yapıldığı calışma alanlarında madenciler tarafından uygun bir ip ya da şok emici parca ile birlikte kullanılmalıdır Hareket alanını genişletmek icin ek olarak birkac D halkası tum vucut koruyucusuna eklenebilir
Sıcağa ve Soğuğa Karşı Koruyucular
Soğuk ortamlardaki acık maden işletmelerinde calışanların soğuktan korunmaları icin kışlık elbiseler ve termal corap, ic camaşırı ve elenler giymeleri gerekmektedir
Yer altı madenlerinde soğuktan ziyade sıcaklık problemdir Madenlerde derinlikten dolayı ortam sıcaklığı yuksek olabilir Sıcaktan kaynaklanan stres ve sıcak carpmasından korunmak icin; ozel kumaştan yapılmış, icinde soğutma jelleri veya soğutucu sıvı dolaşan soğutma tupleri ihtiva eden elbiseler veya ic camaşırları giyilmelidir Cevherlerin kendilerinin sıcak olması durumunda, ısıya dayanıklı elen, corap ve ayakkabılar giyilir Vucuttaki su kaybı, tercihen elektrolit eklenmiş sıvı (orneğin tuzlu ayran) ile giderilmelidir