Lydia uygarlığı (m.ö. 700-300)

Lydia uygarlığı (mö 700300) lykia uygarlığı milattan sonraki uygarlıklar mö 700 Batı Anadolu’da Gediz ve Küçük Menderes yörelerinde oturan bu halkın nereden geldiği kesinkes belirlenememiştir Antik dönem yazarları onların güneydeki Karyalılar ile kuzeydeki Mysialılar ve Frigler ile akraba olduklarını söylerler HintAvrupa karakterli bir dilleri olan Lydialıların Batı Anadolu’da MÖ 2 binyılın ikinci yarısından itibaren varoldukları kabul edilmektedir En ileri dönemlerindeki kralları aşağıda verilmektedir : Gyges MÖ 680652 1549065861 1549065861 lydiauygarligimo7003005c54de8a27e98lydiauygarligimo7003005c54de8a27e98 http:wwwarkeoorgimagesarkeolojilydia2 Ardys MÖ 652625 Sadyattes MÖ 625610 Alyattes MÖ 610575 Kroisos MÖ 575546 Lydia’nın parlamasının nedeni bölgede bulunan altın madenleriydi Bu madenin MÖ 7 yüzyılın başından beri Sardes’te işletilmeye başlaması Lydia’lıları zenginleştirmiş ve güçlendirmişti Lydia’nın Anadolu’daki uygarlığa katkısı daha çok ekonomi dalında olmuştur Altın sikkeler basarak ticaretteki değiştokuş usulünü değer ekonomisine çevirmişlerdir Lydia tarihinin bir takım dönemlerinde Frigleri de yıkan Kimmerlerin saldırısına uğradı ve Sardes kenti Kimmerlerle birlikte yeniden göçebe bir kalabalık olan Trerler kadar da yağmalandı Hem Medler ve Perslerle de dağıtılmış defa savaşlar yapmışlardır MÖ 28 Mayıs 585 günü Medlerle yapılan savaş sırasında güneş tutulması meydana gelmiş ve savaş bu nedenle sona ermiştir Lydia devletine son veren Pers kralı Kyros olmuştur Lydia soyluları ölülerini, Friglerdeki gibi tümülüslere gömüyorlardı Bu tümülüsler Sardes’in kuzeyinde Marmara Gölü kıyısında yer alırlar Bunlardan 355 m çapında ve 61 m yüksekliğindeki tümülüs Anadolu’daki en yüksek yığın mezar örneğidir 1549065861 1549065861 lydiauygarligimo7003005c54de926236alydiauygarligimo7003005c54de926236a http:wwwarkeoorgimagesarkeolojilydia1 Fazla varlıklı olan Anadolu mozayiğinde sözü edilmesi gereken ve bugün de izlerine rastladığımız diğer uygarlıklarda vardır Demir Çağında incelenmesi gerekenler aralarında Karia ve Lykia uygarlıklarını sayabiliriz HintAvrupa ailesinden olan dilleri Hitit öncesi ögeler taşımaktadır Karialıların daha önceleri Batı Anadolu’da belirlenmiş oldukları bilinen Leleglerden, Lykia’lıların ise Luvilerden geldikleri sanılmaktadır Lykia uygarlığının en eşsiz örnekleri arasında kayalara oyulmuş anıtlar yer almaktadır Lydia devletinin MÖ 546 yılında son bulmasıyla İranlılar Ege Denizi kıyılarına kadar tüm Anadolu’yu ellerine geçirdiler Pers egemenliği MÖ 333 yılına dek sürdü Bu dönemden sonra yerli kültür gelişiminin yerini Batıdan gelen yeni etkiler ve bunun sonucunda ortaya meydana çıkan bir kültür almaya başladı