Ludwig Von Mises Kimdir?

Ludwig Von Mises Hayatı


Mises (d29 Eylül 1881 ö10 Ekim 1973), demiryolu mühendisi bir babanın oğlu olarak 29 Eylül 1881'de Lemberg, AvusturyaMacaristan İmparatorluğu'nda (derhal Ukrayna sınırları içindedir) doğmuştur

19 yaşında Viyana Üniversitesinde hukuk ve yönetimsel bilimler eğitimine başlayan Mises, Carl Grünberg ile idari bilimler tarihi üzerine çalışırken 1903'de Carl Menger'in Ekonominin Prensipleri kitabını okumasıyla tarihçi görünüm açısından kurtularak ekonomi üzerine odaklanmaya başlamıştır

1906'da doktorasını alarak mali idareci olarak kamuda çalışmaya başlamış, sonrasındaysa bürokrasinin işleyişinden rahatsızlık duyarak bir hukuk firmasında stajyer olarak 2 yıl çalışmıştır Bu sırada Avusturya İktisat Okulu'nda ekonomi dersleri vermeye başlamış, böylelikle Carl Menger'in temelini attığı Avusturya Okulu'nun Eugen von BöhmBawerk geleneğinden ikinci kuşağını Hans Mayer ve Joseph Schumpeter ile birlikte oluşturmuştur

sonradan 25 sene çalışacağı Viyana Ticaret Odası'nda işe başlamış, 19341940 döneminde Nazilerden kaçmak için Viyana'dan ayrılarak Cenova Üniversitesi'nde ders vermeye başlamış ama baskıların artmasıyla 1940'da ABD'ye göç etmiştir

1945'te New York Üniversitesi'nde davetli öğretim görevlisi olmuş ve 1969'a dek burada çalışmalarına devam etmiştir Bu dönemde verdiği seminerlerle Murray Rothbard, Hans Sennholz, George Reisman, Ralph Raico, Leonard Liggio ve Israel Kirzner gibi liberteryen aydınların yetişmesine katkıda bulunmuştur

1973'te 92 yaşında New York'ta St Vincent Hastanesi'nde hayata veda etmiştir

Eseleri

The Theory of Money and Credit Para ve Kredi Teorisi (1912)

Bu kitabında Mises İngiliz klasik ekonomisinde David Ricardo ile başlamış olan mikromakro çatallaşmasını kapatmış ekonominin bireysel insan davranışıyla adım adım analizine dayanan bir bilim olduğunu vurgulamıştır Para bireysel davranışın ve piyasa ekonomisinin analiziyle bütünleştirilmiştir Ayrıca mevcut bankacılık uygulamaları analizini dönüştürmüş Ricardocu Para Okulu geleneğine dönerek enflasyonist kısmi rezerv kredi sisteminin ilga edilmesinin dürüst olduğunu göstermiştir

Socialism: An Economic and Sociological Analysis Sosyalizm; Idareli ve Sosyolojik Bir Analiz (1922)

Bu Kitap Sosyalizm ve türevlerinin derinlemesine analizi ve oluşan manzaranın çarpıcı bir kritiğidir Mises bu eseriyle neden ayrıntılarıyla sosyalist kontrolün olduğu bir toplumda hesaplı hesaplamanın olası olmayacağını ve bunun sosyalistler kadar bile kabul görmüş bir problem olduğuna muhabere etmektedir * Bu kitap Liberte Yayınları göre Türkçe'ye çevrilmiştir

Liberalism or The Free and Prosperous Commonwealth Liberalizm ya da Özgür ve Müreffeh Kamu (1927)

Bu kitap alışılmış liberalizmde devletin görevinin etkili bir şekilde üretilmiş ifadesidir Mises; bu kitapla devletin görevini tanım etmiş ve nelerin barışı özgürlüğü ve refahı özendirme edip etmeyeceğini açıklamıştır

A Critique of Interventionism Müdahaleciliğin Eleştirisi (1929)

Bu eser 1920'ler Avrupa'sında yaşanmış olan ekonomik tartışmalar üzerine yazılmış olan makalelerin bir derlemesidir Bu derlemede Mises; o günün Avrupa'sında fiyat kontrollerini ve bankaların kamulaştırılmasını içeren programları ve Marksizm'i ısrarla eleştirmiştir

Bureaucracy Bürokrasi (1944)

Bu çalışma bürokratik idare ile kar ve zarar üstüne kurulu idare arasındaki farkların yalın bir dille açıklama edildiği objektif bir çalışmadır Bürokrasi devlet yönetiminde mantıklı seviyede etkin olabilir ancak karhasar üstüne kurulu idareyle önemli ayrımları bulunmaktadır Bürokrasi devlet içindir iş dünyasında ise karhasar üstüne kurulu yönetim geçerli almak zorundadır Çoğu yazan büyük şirketleri devlet biçiminde bürokratik bir yapı olarak görmüştür ama bu köklü bir yanılgıdır Meslek dünyası cömertlik ile değil kar ve hasar ile ilgilenmektedir Bir şirket her birinin kendi bilânçosunu tuttuğu fazla sayıda kısımlara bölünebilir Bazen bu ayrılmış kısımlarda kayıtların çift girişle tutulması zaruridir Diğer yandan devlet iş dünyasındaki gibi müşterilerine aleyhinde sorumlu değildir ancak toplum baskısı vasıtasıyla yönlendirilebilir demokrasi gibi Demokrasi; çoğunluğun kontrolü olmasına rağmen yine de en cazip yönetim şeklidir * Bu kitap Liberte Yayınları kadar Türkçe'ye çevrilmiştir

Human Action: A Treatise on Economics İnsan Faaliyetleri: Ekonomi Üstüne Bir Bilimsel Çözümleme (1949)

Bu eser ekonomi ve sosyal bilimler üstüne kapsamlı akademik bir çalışmadır Mises'in; bireyin tercihlerinin nedensonuç ilişkisi içerisinde amaçlı olduğunu ortaya koyduğu ve metodolojik egzersiz esaslarını belirttiği temel kitabıdır

The AntiCapitalistic Mentality AntiKapitalist Zihniyet (1956)

Kitap Mises'in kapitalizmin niçin yanlış anlaşıldığını ve korkularak reddedildiğini ortaya koyduğu teorisini içerir Amaçlarına ulaşamamış kıskanç girişimcilerin başarısızlıklarını kapitalizme yüklediklerini ileri sürdü Idareli teori Mises'in muha keme ve değerler yargısı üstüne kurularak açıklama edilmiştir

* Bu kitap Liberte Yayınları kadar Türkçe'ye çevrilmiştir

The Historical Setting of the Austrian School of Economics Avusturya İktisat Okulunun Tarihsel Süreci (1962)

Bu eser Mises'in Avusturya ekonomi teorisinin gelişimini gözden geçirdiği eseridir Kitap Avusturya İktisat Okulunun öncülerinin bilhassa Menger ve BöhmBawerk'in kısa biyografilerini içerir Mises; sübjektif ekonominin tümdengelimcilikle nasıl yükselişe geçtiğini ve Avusturya İktisat Okulu'nun önemini anlatmıştır *