Kürtaj kelime anlamı ile kazımak anlamına gelir, kadın hastalıkları ve doğumda kullanıldığı şekliyle ise rahim içinden doku almak anlamına gelmektedir. Sadece gebelik sonlandırmak için yapılmaz.
Özellikle kanama bozukluklarında ve menopoz sonrası kanamalarda teşhis amaçlı kürtaj yapılabilir(probe kürtaj). Yine infertilite (kısırlık) araştırmalarında yumurtlama olup olmadığını anlamak amacıyla da kürtaj uygulanabilir.
Gebeliğin sonlandırılması amacıyla yapılan kürtaj ülkemizde 10. gebelik haftasına kadar kanuni olarak uygulanmaktadır. Eğer bebek ölü ise , bebekte yaşamla bağdaşmayan ciddi bir anormallik (sakatlık) varsa veya gebeliğin tıbben sakıncalı olması durumunda daha ileri gebelik haftalarında da kürtaj yapılabilir. Kürtaj Uygulaması: Yasal tahliyeler hem lokal anestezi, hem de genel anestezi altında uygulanabilir. Genel anestezi altında kürtaj her ne kadar maliyeti biraz artırsa da, hem annenin psikolojisi açısından hem de işlemin tümüyle ağrısız seyretmesi açısından daha çok tercih edilir ve önerilir. Hasta uyuduktan sonra pozisyon verilir ve ilk önce rahimin durumunu ve büyüklüğünü değerlendirmek için jinekolojik muayene yapılır.
Rahimin özellikleri anlaşıldıktan sonra vajinal spekulum yerleştirilir. Spekulum ile rahim ağzı görünür hale gelir. Vajina ve serviks antiseptik solüsyonlar ile yıkanarak olası bir enfeksiyona karşı önlem alınır. Lokal anestezi uygulanacak ise bu aşamada yapılır ve serviksin her iki yanına ilaç enjekte edilir. Daha sonra serviks yani rahim ağzı tekdişilli adı verilen bir alet ile tutulur. Bu işlem ağrı verebilir. tek dişilli çekilerek rahmin düz bir hale gelmesi sağlanır. Buji adı verilen aletler yardımı ile rahim ağzı genişletilmeye başlanır (dilatasyon). Bunun için mümkün olan en ince buji kullanılır. Bujiler çaplarının milimetre cinsinden büyüklüğüne göre numaralandırılır (1, 2, 3, 4, 5.....) Dilatasyon işlemi tamamlandıktan sonra plastik (karmen) kanüller rahim ağzından geçirilerek, rahim boşluğuna ulaşılır. Kanül yerleştirildikten sonra, ucu bu amaç için üretilmiş vakum yaratan özel enjektöre bağlanır. Enjektörün düğmesi açılarak negatif basınç oluşması sağlanır ve enjektör ileri geri hareket ettirilerek rahim içi temizlenir. Rahim içi tamamen temizlenene kadar işleme devam edilir.
Eğer tıbbi bir neden ile ve hekimler kurulu kararı ile 10 haftadan büyük bir gebeliğin sonlandırılmasına karar verilmiş ise bu işlem daha büyük kanülleri vakum cihazlarına bağlayarak yapılır ve ardından keskin küretler ile parça kalıp kalmadığı kontrol edilir.
Lokal anesteziyle (uyuşturarak) yapılan uygulamalarda en sık rastlanan problem lokal anestezik maddeye karşı alerji, aşırı duyarlılık ve vazovagal senkoptur (bayılma). Bu genellikle geçici bir durumdur ve problem oluşturmaz.. İşlemden sonra ağrı , bulantı ve kusma da sık olarak görülen problemlerdir. Bazen rahim ağzı kanülün geçmesine izin vermeyecek şekilde sert olabilir ve işlem yarıda bırakılabilir. Bu durumda işlem 1 hafta sonra tekrarlanır. Ufak gebeliklerde (