iltasyazilim
FD Üye
petrol ve kömürün oluşumu
Kömür bataklıklarda uygun nem ve sıcaklığın oluşması ortamın asit miktarının artması zorunlu organik maddelerin ortamda bulunmasıyla bozunmuş çürüyen bitkilerin su altına inmesi bataklığın zamanla üstünün örtülmesi gibi olaylar sonucu oluşur
* Deltalar (en kalın kömür damarlarının oluştuğu ortamlardır),
* Göller (Göl kıyıları, kalın kömür damarlarının meydana geldiği uygun bataklık ortamlardır),
* Lagünler (Deniz etkisinin olduğu ince kömür damarcıklarını meydana getirirler),
* Akarsu taşma ovaları (İnce kömür damarcıklarını oluştururlar)
Jeolojik tarihte iki büyük kömür oluşum çağı vardır Bunlardan daha eski olanı Karbonifer (345280 milyon yıl önce) ve Permiyen (280225) dönemlerini kapsar Kuzey Amerika'nın doğusu ile Avrupadaki taşkömürü yataklarının birçok Karbonifer döneminde; Sibirya, Asya ’nın doğusu ve Avustralya'daki kömür yatakları Permiyen döneminde oluşmuştur İkinci büyük kömürleşme çağı ise Kretase (tebeşir) Döneminde başladı ve Tersiyer dönemi sırasında sona erdi Dünyadaki linyitlerin ve yağsız kömürlerin birçok bu dönemde oluşmuştur Kömürlerin türediği bitkilerden geriye doğru çok az iz kalmıştır Kömür katmanlarının aşağı ve üzerinde yer alan kayaçlarda eğreltiotları, kibritotları,atkuyrukları ve birçok bitki fosiline rastlanabilir Kömürler yoğunluk, gözeneklilik, sertlilik ve parlaklık bakımından farklılık gösterebilir Çoğunlukla kömür türleri bazı inorganik maddeler, genelliklede killer, sülfürler ve klorürler içerir Bunlarda az miktarda civa, titan ve manganez gibi bazı elementlerede rastlanır
Milyonlarca sene önce bataklıkların dibinde kalan bitkiler, üzerindeki katmanların etkisiyle ısınıp sıkışarak kömürleşmiştir
PETROLÜN OLUŞUMUNDA DOĞAL KOŞULLAR
Petrol genel olarak denizel, seyrek olarak da karasal çökeller içerisinde bulunur
Bütün petrollerin kimyasal yapısı minik farklılıklar dışarıya aynıdır
Petrol Prekambriyenden Pleistosene değin her yaşta kaya içerisinde bulunabilir Yani petrol oluştuktan sonra milyonlarca sene korunabilir
Petrol içerisinde porfirin maddesinin bulunması yaradılış ve göç sırasında sıcaklığın 200 0C yi geçmediğini gösterir Kapanlardaki sıcaklık da 100 0C yi geçmemektedir
Porfirin maddesinin varlığı organik maddenin oksijensiz bir ortamda kaldığını belirtmektedir
Petrol kapanlarında basıncın 1 ile 700 atm aralarında değişmesi petrolün somut ve kimyasal özelliklerinin basınç değişimlerine aklıselim olmadığını göstermektedir
Petrol, içerisinde bulunduğu ortamda oluşabildiği gibi çok uzaklardan göç edip gelmiş olabilir
Petrolün oluşumu için 15000, bir kapanda toplanması için ise en düşük 1000000 yıl gereklidir
*
Kömür bataklıklarda uygun nem ve sıcaklığın oluşması ortamın asit miktarının artması zorunlu organik maddelerin ortamda bulunmasıyla bozunmuş çürüyen bitkilerin su altına inmesi bataklığın zamanla üstünün örtülmesi gibi olaylar sonucu oluşur
* Deltalar (en kalın kömür damarlarının oluştuğu ortamlardır),
* Göller (Göl kıyıları, kalın kömür damarlarının meydana geldiği uygun bataklık ortamlardır),
* Lagünler (Deniz etkisinin olduğu ince kömür damarcıklarını meydana getirirler),
* Akarsu taşma ovaları (İnce kömür damarcıklarını oluştururlar)
Jeolojik tarihte iki büyük kömür oluşum çağı vardır Bunlardan daha eski olanı Karbonifer (345280 milyon yıl önce) ve Permiyen (280225) dönemlerini kapsar Kuzey Amerika'nın doğusu ile Avrupadaki taşkömürü yataklarının birçok Karbonifer döneminde; Sibirya, Asya ’nın doğusu ve Avustralya'daki kömür yatakları Permiyen döneminde oluşmuştur İkinci büyük kömürleşme çağı ise Kretase (tebeşir) Döneminde başladı ve Tersiyer dönemi sırasında sona erdi Dünyadaki linyitlerin ve yağsız kömürlerin birçok bu dönemde oluşmuştur Kömürlerin türediği bitkilerden geriye doğru çok az iz kalmıştır Kömür katmanlarının aşağı ve üzerinde yer alan kayaçlarda eğreltiotları, kibritotları,atkuyrukları ve birçok bitki fosiline rastlanabilir Kömürler yoğunluk, gözeneklilik, sertlilik ve parlaklık bakımından farklılık gösterebilir Çoğunlukla kömür türleri bazı inorganik maddeler, genelliklede killer, sülfürler ve klorürler içerir Bunlarda az miktarda civa, titan ve manganez gibi bazı elementlerede rastlanır
Milyonlarca sene önce bataklıkların dibinde kalan bitkiler, üzerindeki katmanların etkisiyle ısınıp sıkışarak kömürleşmiştir
PETROLÜN OLUŞUMUNDA DOĞAL KOŞULLAR
Petrol genel olarak denizel, seyrek olarak da karasal çökeller içerisinde bulunur
Bütün petrollerin kimyasal yapısı minik farklılıklar dışarıya aynıdır
Petrol Prekambriyenden Pleistosene değin her yaşta kaya içerisinde bulunabilir Yani petrol oluştuktan sonra milyonlarca sene korunabilir
Petrol içerisinde porfirin maddesinin bulunması yaradılış ve göç sırasında sıcaklığın 200 0C yi geçmediğini gösterir Kapanlardaki sıcaklık da 100 0C yi geçmemektedir
Porfirin maddesinin varlığı organik maddenin oksijensiz bir ortamda kaldığını belirtmektedir
Petrol kapanlarında basıncın 1 ile 700 atm aralarında değişmesi petrolün somut ve kimyasal özelliklerinin basınç değişimlerine aklıselim olmadığını göstermektedir
Petrol, içerisinde bulunduğu ortamda oluşabildiği gibi çok uzaklardan göç edip gelmiş olabilir
Petrolün oluşumu için 15000, bir kapanda toplanması için ise en düşük 1000000 yıl gereklidir
*