Kokuyla İletişim

Kokuyla Iletişim Bitkiler saldıkları kokularla böceklere ve öteki bitkilere mesajlar gönderiyor Tırtıldan kurtulmak için eşekarılarını çağırıyor, 'uyarı' aldıklarında yenmemek için tatlarını bozuyorlar Günlerin sayısını hesaplayarak çiçekleniyor, gözeneklerini kompleks bir sistemle açıp kapıyorlar Atlas bitkilerin yeni keşfedilen dünyasını Utah Üniversitesi'ne sordu Bitkiler fazla garip kimyasal maddeler salgılıyor Bunların arasında otçul böceklerin sindirim sistemlerini, metobolizmalarını etkileyenler de var, bu böcekleri yiyen hayvanları cezp edenler de Üstelik ot gibi yaşama farklı türden zararlılarla uğraş için ayrı maddeler üretiyor Örneğin tırtıllar tütün, pamuk veya darı yemeye başlayınca ur, yumurtalarını tırtılların üzerine bırakan eşekarılarını çeken buharlaşan kimyasallar üretiyor Pensilvanya Eyalet Üniversitesi'nden entomolojist Consuelo De Moraes, 'bu fazla kompleks, harika bir sistem' diyor Benzer üniversiteden Profesör Jim Tumlinson'un yaptığı deneyler de bitkilerin birbirlerine çok benzeyen iki bakteri türünü bile ayırt ettiğini ve ayrı maddeler salgıladığını gösterdi Tohum oluşumunda büyük rol üstlenen çiçek kokusu, kompleks biyokimyasal süreçlerle oluşuyor; içinde yüz ayrı bileşik olabiliyor Dağsümbülleri de kokularıyla tozlaştırıcı hayvanları cezp ediyor Çiçeklenmede gün uzunluğu ve sıcaklığın etkisi var 1548822243 1548822243 kokuylailetisim5c5126e8b3415kokuylailetisim5c5126e8b3415 http:img525imageshackusimg5258408imperiaflex010go6 Araştırmalara göre bitkilerin havaya saldığı kimyasal maddeler, yakındaki öteki bitkilerin savunma mekanizmasını da harekete geçirebiliyor Kaliforniya Üniversitesi'nden Richard Karban ve meslektaşları, üç mevsim boyunca Amerika'ya özgü fundaların yapraklarını uçlarından kesti Hasar gören fundalar, havaya metil yasmonat adlı bir madde salgıladı Rüzgârın estiği yöndeki tütün bitkileri de yapraklarının tadını bozan savunma maddelerinin üretimini artırdı Son zamanlarda yapılan araştırmalardan biri de DuisburgEssen Üniversitesi'nden Martin Heil ve Juan Bueno'nun sonuçları mart ayında PNAS'ta yayımlanan çalışması Araştırmacılar doğal ortamlarındaki fasulyeleri, böceklenmiş bitkilerden meydana çıkan kimyasallara maruz bıraktı Fasulye bitkileri de etçil böcekleri cezp eden öbür bir cins nektarın üretimini artırdı… Kısa bir süre önce bitkilere ilişkin şaşılacak bir gerçek daha ortaya çıktı Bitkilerin burnu yok ama küçük bir saksı domates, hatta domates kokusundan üretilmiş bir parfüm bile 'küskütü' (Cuscuta pentagona) kendine çekiyor Kökleri olmayan küsküt, asalak bir bitki Birçokları dönerek gelişen küsküt filizlerinin karşılarına hangi bitki çıkarsa ona sarıldığını düşünüyordu Ancak Consuelo De Moraes ve ekibinin, sonuçları Science dergisinde yayımlanan araştırmaları bunun içten olmadığını gösterdi Bundan Başka araştırmacılar yaptıkları deneylerde sadece buğday bulunduğunda küskütün ona dürüst büyüdüğünü lakin keza domates ayrıca buğday varsa domatese içten büyüdüğünü gördü İşin acayip bir tarafı da küskütü iyi besleyemeyen buğday bitkisinin kokusunda, bu asalağı iten kimyasal bir madde tespit etmeleriydi Otomatik Gözenek Bitkinin büyümesi sırasında, yaprak gibi ince kısımlarda, hücrelerin birbirine kenetlenmiş yapboz parçaları gibi geliştiğini biliyor muydunuz? Kaliforniya Üniversitesi'nden Profesör Zhenbiao Yang'ın ekibi yakın geçmişte Cell dergisinde bir araştırma yayımladı Buna göre gözenekli olan proteinler, hücrenin bir tarafına dışa dürüst büyümesini 'söylerken' komşusuna da girinti yapmasını 'söylüyor' İnce ayarlı bu biyoloji ile ilgili sistem, yaprakların dirençli olmasını sağlıyor Parazit bir bitki olan 'küsküt' (Cuscuta pentagona) şaşırtıcı şekilde 'koku alıyor' Buğday ve domates arasına konduğunda farkı anlıyor; domatese dürüst yöneliyor ve ona dolanarak büyüyor Bitkilerdeki karışık sistemlerden biri de atmosferbilimcilerin bile ilgisini çeken gözenek sistemi Fotosenaaade kullanılan karbondioksit, yaprak ve saplardaki binlerce gözeneğin açılmasıyla içeri giriyor; bu sırada azıcık su buharı da dışarı çıkıyor Bir süre önce Utah Üniversitesi'nden Profesör David Peak'in ekibinin PNAS'ta yayımlanan çalışması sıcaklık, nem ve ışık düzeyi değiştikçe, gözeneklerin açıklığının da ayarlandığını ortaya koymuştu CastillaLa Mancha Üniversitesi araştırmacılarının yeni deneyleri de ışık değişimi olduğunda gözeneklerin birbirlerinden egemen olarak açılıp kapandığını gösterdi 1548822243 1548822243 kokuylailetisim5c5126e969569kokuylailetisim5c5126e969569 http:img231imageshackusimg2315240imperiaflex030dx6 Profesör David Peak, Atlas'la yaptığı görüşmede şu bilgiyi verdi: 'Bazen gözenekler, arasında ‘iletişim kurarak' da açılıp kapanıyor…' Araştırmacılar, yaprağın gölgede kalan kısmındaki gözeneklerin kapalı kalıp ışıkta olanların açılmasını sağlayan bu sistemin, su kaybı ve karbondioksit kazanımı arasındaki dengeyi de en iyi şekilde sağladığını belirtiyor Geçtiğimiz sene Cell dergisinde yayımlanan bir çalışma da yaprakların yüzeyinde rahatsızlık yapıcı bakteriler bulunduğunda gözeneklerin parlak gün ışığında bile kapandığını göstermişti Ot Gibi Yaşama çiçeklenme aşamasına nasıl geçiyor? Gün uzunluğu ve sıcaklıklığın çiçeklenme sürecinde rol oynadığı biliniyordu WisconsinMadison Üniversitesi'nden Richard Amasino ve meslektaşları, bu sürecin mekanizmalarından birini daha keşfetti Havuç, lahana, pancar gibi iki takvim bitkilerin ilkbaharda çiçek açması için uzunca bir zaman soğuk havaya maruz kalmaları gerekiyor Araştırmacılar, bu bitkilerin genlerinin sonbaharda çiçek açmalarını engellediğini, fakat belirtilen bir süre soğuktan daha sonra (başlıca bir ve üç ay aralarında değişiyor) kalıtımsal bir alarm saatinin çiçeklenme sürecini başlattığını belirledi Amasino soğuk günlerin sayısının hesabının hücre düzeyde tutulduğunu söylüyor Çiçeklenme zamanı manâlı, çünkü döllenen çiçekler tohum ve meyvelerin oluşumunu sağlıyor İşte bu noktada, çiçeklerden yayılan kokuların önemi de ortaya çıkıyor Çiçekli bitkilerin çoğunun döllenmesini hayvanlar sağıyor; bu kokular onları cezp ediyor Çiçek kokularının ardındaki karmaşık biyokimyasal işlemleri inceleyen bilim insanlarından Profesör Eran Pichersky 'Bir çiçek kokusunda yüz farklı kimyasal alaşım olabilir' diyor Basamak basamak senaaalenen aldehidlerden, benzenoidlerden ve diğer uçucu kimyasallardan oluşan uyumlu aromalardır id