Sıcak havaları geride bıraktığımız bugunlerde ‘lodos’ ruzgarı ısınmaya calışan kişilerin zehirlenmesine neden olabiliyor Ulkemizde yanlış kullanım, ihmal ve coğunlukla da bilgisizlik yuzunden her yıl bircok kişi kış aylarında soba zehirlenmesiyle karşı karşıya kalıyor Kontrolsuz bir şekilde kullanılan ısınma araclarının karbonmonoksit zehirlenmesine ve bunun beraberinde de olume neden olabileceğini belirten Medline Acil Sağlık Operasyonlardan Sorumlu Dr Barış Mutluer, konuyla ilgili olarak dikkat edilmesi gerekenleri bildiriyor
Karbonmonoksit gazı; tup gazı, benzin, doğal gaz, gaz yağı, komur ve odun gibi yapısında “karbon bulunan yakıtların yanması veya tam olarak yanmaması sonucunda oluşan ve dumanda yer alan zehirli bir gazdır Ulkemizde karbonmonoksit gazı zehirlenmelerinin yaklaşık %90’ının EylulMart ayları arasında ortaya cıktığını belirten Medline Sağlık Operasyonlardan Sorumlu Dr Barış Mutluer:’’ Karbonmonoksit gazı; renksiz, tatsız ve kokusuz olması sebebiyle hissedilmesi kolay ozelliklere sahip değildir Genellikle bilincsiz davranışlar nedeniyle kişileri uykuları sırasında yakalayan karbonmonoksit gazı, olumle sonuclanabilecek zehirlenmelere neden olabilir dedi
Zehirlenmelere ne sebep oluyor?
Turkiye’de Guneybatıdan esen lodos ruzgarı, estiği bolgenin hava koşullarından dolayı sıcak hava taşıyan bir ruzgardır Bu durumda hem sobayı boğar hem de bacanın cekiş gucunu buyuk olcude azaltır Karbonmonoksit gazına maruz kalan insanların dokularına yeterli oksijen taşınamaz ve vucuttaki oksijen azalarak karbonmonoksit ile yer değiştirir Kalp, beyin ve diğer organları calışamaz hale gelir Bu da hastalıklara ve en kotusu olumlere neden olur
Karbonmonoksit zehirlenmesine karşı alınacak tedbirler…
Kışın soba zehirlenmelerine karşı onlemler alınması gerektiğini belirten Dr Barış Mutluer, dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıralıyor
* Bacalar standartlara uygun olmalı ve mutlaka yalıtımlı olmalı,
* Verimli bir yanma icin bacalar catıdan en az 1 metre yukarıda olmalı,
* Soba kurulmadan borular ve baca iyice temizlenmeli,
* Kış ortasında da ikinci bir baca temizliği daha yapılmalı,
* Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli ve ozellikle komurun alındığı satıcıya cok dikkat edilmeli,
* Soba yanarken icine aşırı yakıt konulmamalı,
* Ozellikle lodoslu havalarda mumkunse soba yakılmamalı, zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak sondurulmelidir
* Sonmekte olan sobaya kesinlikle tutuşması guc olan yakıt konulmamalıdır
Zehirlenmenin genelde kendini sersemlik, baş ağrısı, yoğun yorgunluk hissi, mide bulantısı, kas koordinasyonunda zayıflama ve bilinc kaybı ile belli ettiğini soyleyen Dr Barış Mutluer: ’’Karbonmonoksit zehirlenmesinde ateş gorulmez Ama evinizde soba gibi ısınma aracları var ise ve ateş dışında sayılan diğer belirtilerin bir veya birkacını yaşıyorsanız ya da cevrenizdekilerin yaşadığını duşunuyorsanız; oncelikle temiz hava alabilmek icin camları acın Acık havaya cıkıldığında ya da tehlikeden uzaklaştırıldığında hava yolu acık değilse hava yolu acılmalı, solunum yoksa Temel Yaşam Desteğine başlanmalıdır Tum bu uygulamaların doğru ve zamanında yapılabilmesi icin ilkyardım ekipleri ile irtibata gecin Ağır zehirlenmelerde yuksek dozda(%100)oksijen tedavisi uygulanmalı, kalp ve sinir sistemi fonksiyonları yakından takip edilmelidir dedi
Karbonmonoksit gazı; tup gazı, benzin, doğal gaz, gaz yağı, komur ve odun gibi yapısında “karbon bulunan yakıtların yanması veya tam olarak yanmaması sonucunda oluşan ve dumanda yer alan zehirli bir gazdır Ulkemizde karbonmonoksit gazı zehirlenmelerinin yaklaşık %90’ının EylulMart ayları arasında ortaya cıktığını belirten Medline Sağlık Operasyonlardan Sorumlu Dr Barış Mutluer:’’ Karbonmonoksit gazı; renksiz, tatsız ve kokusuz olması sebebiyle hissedilmesi kolay ozelliklere sahip değildir Genellikle bilincsiz davranışlar nedeniyle kişileri uykuları sırasında yakalayan karbonmonoksit gazı, olumle sonuclanabilecek zehirlenmelere neden olabilir dedi
Zehirlenmelere ne sebep oluyor?
Turkiye’de Guneybatıdan esen lodos ruzgarı, estiği bolgenin hava koşullarından dolayı sıcak hava taşıyan bir ruzgardır Bu durumda hem sobayı boğar hem de bacanın cekiş gucunu buyuk olcude azaltır Karbonmonoksit gazına maruz kalan insanların dokularına yeterli oksijen taşınamaz ve vucuttaki oksijen azalarak karbonmonoksit ile yer değiştirir Kalp, beyin ve diğer organları calışamaz hale gelir Bu da hastalıklara ve en kotusu olumlere neden olur
Karbonmonoksit zehirlenmesine karşı alınacak tedbirler…
Kışın soba zehirlenmelerine karşı onlemler alınması gerektiğini belirten Dr Barış Mutluer, dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıralıyor
* Bacalar standartlara uygun olmalı ve mutlaka yalıtımlı olmalı,
* Verimli bir yanma icin bacalar catıdan en az 1 metre yukarıda olmalı,
* Soba kurulmadan borular ve baca iyice temizlenmeli,
* Kış ortasında da ikinci bir baca temizliği daha yapılmalı,
* Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli ve ozellikle komurun alındığı satıcıya cok dikkat edilmeli,
* Soba yanarken icine aşırı yakıt konulmamalı,
* Ozellikle lodoslu havalarda mumkunse soba yakılmamalı, zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak sondurulmelidir
* Sonmekte olan sobaya kesinlikle tutuşması guc olan yakıt konulmamalıdır
Zehirlenmenin genelde kendini sersemlik, baş ağrısı, yoğun yorgunluk hissi, mide bulantısı, kas koordinasyonunda zayıflama ve bilinc kaybı ile belli ettiğini soyleyen Dr Barış Mutluer: ’’Karbonmonoksit zehirlenmesinde ateş gorulmez Ama evinizde soba gibi ısınma aracları var ise ve ateş dışında sayılan diğer belirtilerin bir veya birkacını yaşıyorsanız ya da cevrenizdekilerin yaşadığını duşunuyorsanız; oncelikle temiz hava alabilmek icin camları acın Acık havaya cıkıldığında ya da tehlikeden uzaklaştırıldığında hava yolu acık değilse hava yolu acılmalı, solunum yoksa Temel Yaşam Desteğine başlanmalıdır Tum bu uygulamaların doğru ve zamanında yapılabilmesi icin ilkyardım ekipleri ile irtibata gecin Ağır zehirlenmelerde yuksek dozda(%100)oksijen tedavisi uygulanmalı, kalp ve sinir sistemi fonksiyonları yakından takip edilmelidir dedi