Kayac şekilleri

Kayac şekilleri
Kayac ceşitleri
Kayac turleri


Kayac şekilleri
1Tortul kayaclar
Su ve ruzgar yeryuzunu değiştirebilir Bu kuvvetler, kayacları kırarak, kucuk parcalara ayırır Bu partikuller farklı yerlerde yerleşirler Buralarda, kucuk parcacıklar toparlanarak, basınc altında cimentolaşıp daha buyuk kayacları meydana getirirler Bu kayaclar, genellikle suda oluşur ve magmatik kayaclardan daha yumuşaktırlar Tortul kayaclar, bircok tabakaları meydana getirir ve fosilce zengindir Tortul kayaclar tum yeryuvarının %5'ini, yer kabuğunun ise yuzde 75'ini meydana getirir Tortul kayacların yuzde 95'i suda oluşmuştur

Kırıntılı tortul kayaclar Ceşitli buyuklukteki taş ve mineral parcalarda karalardaki ve denizlerdeki tortullaşma havzalarını cokelmeleriyle meydana gelen taneli kayaclardır Değişik boyuttaki taneleri birbirleriyle cimento maddeleriyle birleşmeleri sonucu cimentolu kayaclar kum taşı, kirec taşı gibi taneleri birbirine bağlayarak madde bulunmadığından cimentosuz tortul kayaclar oluşur
Organik tortul kayaclar
Bitki ve hayvan kalıntılarının birikmesi sonucunda oluşurSilisli, karbonatlı ve karbonlu organik tortul kayac turleri vardır
Kimyasal tortul kayaclar
Dolgun eriyiklerin cokelmesi sonucu meydana gelirler Mağaralardaki sarkıtdikitler, deniz kıyılarındaki kirecli ve demirli oolitler, kapalı gollerin kenarlarındaki tuz oluşumları su kaynakları etrafındaki travertenilac ve oluşumları %35'i kadar kirec taşları oluşturur Kirec taşları yapı taşı, stabilize malzeme, kirec yapımında ve doşemecilikte, celik sanayiinde ve sanayiinde kullanılır

2Magmatik kayaclar
Erimiş halde bulunan bir silikat hamuru durumunda olan magmanın yer kabuğunun derinliklerinde yavaş yavaş veya yeryuzunde aniden soğuması ile oluşurlar Bu kayaclar genel olarak kristallerde oluşmuş kutle halindeki kayaclardırBu tur kayaclar Dunya uzerinde cok fazla değildir

Bu kayaclar magmanın soğuyarak katılaşması sonucu meydana gelirler Yer kabuğunun yaklaşık olarak % 65'ini oluştururlar Kokenlerini magma teşkil ettiğinden bunlara magmatik kayac veya katılaşım kayacları adı verilir
Plutonik kayaclar
Bunlar yalnızca kayacların boş kısımlarını dolduran kristallerden oluşmuş, iri kristalli kayaclardır Granit ornek verilebilir Magmanın soğuması
ve katılaşması yavaş yavaş meydana geldiği icin tam kristalli kayaclardırKristalleşme dıştan iceriye doğru yavaş yavaş devam eder

Volkanik kayaclar
Bu kayaclara yuzey kayacları da denir Bunlar yarı kristalli coğu kez gozle gorulebilen ceşitli kristaller, kristal olmayan genellikle camsı hamur icinde dağılmış serpilmiş durumda bulunurlar Andezit ve bazalt ornek verilebiliric puskuruk ve dış puskuruk olarak 2 ye ayrılır ic puskuruk:granit,siyanit,diyanit

Damarlı Kayaclar
Derinlik kayacları ile yuzey kayacları arasında bir geciş safhasını oluşturur Mikro kristallerdir Diğer kayacların yarık ve catlaklarında yer alır genellikle iceriği silikatlerden oluşur

3Başkalaşım kayacları
Tortul veya magmatik kayacların sıcaklık, basınc, gerilme ve kimyasal aktivitesi olan sıvıların etkisiyle değişmeleri, başkalaşımları sonucu oluşurlar Genellikle kristallerin şistozite gibi paralel yapılar oluşturmasıyla karakteristiktirler Metomorfizma yer kabuğunda ve yer kabuğunun derinliklerinde hukum suren fiziksel ve kimyasal şartların etkisiyle kayaclarda meydana gelen transformasyon olayıdır Mineraller belirli bir sıcaklık ve basınc altında dengeli durumdadırlar Eğer sıcaklık ve basınc değerlerinde bir artma veya değişme olmuşsa mineralde, başkalaşım gercekeleşmiştir