Karar yazarı Kahveci: Kamu bankaları yabancı parada 7 milyar lira zarar ederken özel bankalar 6 milyar lira kâr etti  

Hükûmetin son adımlarıyla kamu bankalarının yabancı parada 7 milyar 985 milyon lira ziyan ettiğini söyleyen Kahveci, özel bankaların kârının ise 6 milyar 872 lira kârı olduğunu söyledi.

Kahveci yazısında şu sözleri kullandı:

"BDDK bilgilerine nazaran Aralık 2018-Eylül 2019 ortasında kamu bankaları ile özel (yabancı dahil) bankalar ortasında TL mevduatında değişik değişim yaşanıyor. Toplam TL mevduatı yüzde 8,5 artıyor.

Kamu bankalarındaki TL mevduatı 57,0 milyar lira, yani yüzde 14,8 artış gösterirken, özel bankaların TL mevduatı 28,9 milyar lira, yani yüzde 4,6 artış gösterebiliyor.

İkinci nokta ise daha değişik: Özel bankaların TL mevduatlarında 3-6 ay vadeli meblağ 42,3 milyar lira (yüzde -72,7) azalış görülürken, 1 aya kadar vadeli TL mevduatları 42,5 milyar (yüzde 43,2) artış gösteriyor. Güya bir el bir anda özel bankalardaki TL mevduatlarının vadesini bozmuş.

Lakin işin daha enteresan yanı şu: Özel bankalarda 3-6 ay ortası mevduat süratle bozulurken, kamu bankalarında bu vadeli mevduat tam yüzde 86,5 artış göstererek 52,7 milyar liraya yükseliyor.

Ayrıyeten şu noktayı da koyalım: Bu yıl birinci dokuz ayda toplam verilen TL kredileri yüzde 8,2 artışla 118,5 milyar yükseliyor. Lakin bu kredinin de tam 117,1 milyar lirasını kamu bankaları vermiş.

Yani TL kredisi veren özel banka olmamış. (Sadece 1,4 milyar lira)

***

Gelelim işin son safhasına:



Kar ve ziyana bakalım.

Bankaların kredilerden aldığı faiz geliri yüzde 20,4 artıyor. Ancak kamu bankalarının aldığı faiz geliri yüzde 31,6 artıyor. Hatta ortalamayı da kamu bankaları yükseltiyor. Şöyle diyelim: Özel bankaların yılın birinci dokuz aylık karşılaştırılmasında kredilerden aldıkları faiz geliri 109,7 milyar liradan yüzde 15,4 artışla 126,6 milyar liraya yükseldiği görülüyor.

Buna karşılık kamu bankalarının kredilerden aldığı faiz geliri 67,3 milyar liradan yüzde 31,6 artışla 88,7 milyar liraya yükseldiği görülüyor.

Sizce faizci kim! (Umarım bu cümlem anlaşılmıştır)

Kamu bankalarının faiz geliri yüzde 36,1 artan “Diğer kredilerden alınan faizler” kaleminden geliyor. 88,7 milyar liralık faiz gelirinin 61,2 milyar lirası buradan...

***

Artık son noktaya gelelim:

Bankacılık kesimi bu yıl “Sermaye Piyasası İşlemleri” kaleminden 15,8 milyar lira ziyan ediyor. Bu zararın ise 11,1 milyar lirası kamu bankalarından geliyor.



Ve bir diğer nokta: Kamu bankalarının sermaye piyasaları ziyanı yabancı parada 7 milyar 985 milyon lira iken, özel bankaların yabancı parada sermaye piyasası ziyanı yok, hatta 6 milyar 872 milyon lira karı var.

Artık soru şu: Bankalarda TL vadelerinde kamu-özel bankalarda ani ve sert yer değişimler yaşanırken, kamu bankalarının YP sermaye piyasası ziyanları ne tabir ediyor?

İnanın bu soruların yanıtını ben de bilmiyorum. Yalnızca çok değişik bir bankacılığa gerçek yol aldığımızı görüyorum.

Bir bakıma yolları, hastaneleri özel dal zihniyeti ile kamusal mal olmaktan çıkartırken, öteki yandan büsbütün özel dal zihniyeti ile çalışması gereken bankacılığı kamusal hizmetin bir numaralı ayağı haline getiriyoruz.