Kapalı Yerde Kalma Korkusu

Kapalı Yerde Kalma Korkusu


Kapalı yerlerde bulunmakla ilgili akılcı olmayan, orantısız korkuya kapalı alan korkusu diyoruz Klostrofobisi olanlar genel olarak kendilerini asansör, uçak, tren, gemi kamarası gibi nispeten küçük ve kapalı yerlerde rahatsız hissederler Mekan geniş olsa bile kapıları kapalı, pencereleri bakımlı ve eksik sayıda olan kalabalık yerlerde de korku duyarlar
Belirtileri neler?
az önce belirttiğimiz ortamlarda kişi kendini kapana kısılmış gibi hisseder Benzeri duvarlar üstüne geliyormuş gibidir En sık rastlanan sızlanma ise bu ortamlarda boğulacak gibi olma duygusudur Bedende de bir takım şansın dönmesi görülür Örneğin çarpıntı, terleme, titreşim, solunum yetmezliği, yeterince hava alamadığını sezme, bayılacakmış gibi olma, baş dönmesi, bulantı, ellerde, kollarda, ara sıra bacaklarda karıncalanmaduyumsuzlaşma ortaya çıkabilir Nefret Edilen Şey birkaç kere yaşandıktan daha sonra kişi kapalı yerlerden uzakta durur Yani artık asansöre, uçağa binilmez, kapalı odalara, sinema gibi ortamlara girilmez
Eğer birey kapalı bir oda veya salona girmek zorundaysa, birincil iş olarak çıkış kapılarını, pencereleri denetim eder, kapıya yakın oturur Eğer mümkünse kapıların kapatılmasını engeller
Hastaların müşterek özellikleri neler?
Klostrofobisi olanlar genelde gergin, vesvese seviyesi yüksek, yaşamlarını korktukları duruma göre ayarlayan kişilerdir
Kapalı yer korkusu ne sıklıkta görülür?
Toplumdaki kişilerin yüzde 7 10 ’unda hafiften şiddetliye değin farklı derecelerde kapalı yer korkusu görülüyor Fakat şiddetli klostrofobi nüfusun yüzde 2 ’sinde ortaya çıkıyor Yani 100 kişiden 2 ’si hiçbir şekilde kapalı bir mekana giremiyor Bir Takım insanlarda kapalı yer korkusu ara sıra MR (emar) denilen görüntüleme tekniği sırasında ortaya çıkıyor MR çektiren asgari 10 kişiden birinde birincil defa klostrofobiye dayalı panik atak görülebiliyor Hatta bazen muayene tamamlanamıyor
Klostrofobinin nedenleri neler?
Fiilen tek bir nedeni değil Çocukluk ya da erginlik döneminde yaşanmış korkutucu bir olay, mesela cezalandırma amacıyla ufak bir odaya kilitlenmek klostrofobiye sebep olabilir Ara Sıra bir filmde hatta rüyada görülen tutsaklıktan etkilenme söz konusu olabilir Klostrofobikler aile bireylerinden de etkilenebilir Fazla acelecilik, evhamlı ya da panik saldırı yaşamış, korkularını kontrol altına alamayan bir asılbaba çocuğunun da fobik olmasına zemin hazırlayabilir Ara Sıra mizaç özelliklerine yan olarak fazla küçük yaştan itibaren çocukların davranışlarında tutukluk görülür Bu çocuklarda annesine yapışma, yeni durumlara armoni göstermekte zorlanma ve zahmetsizce heyecanlanma görülebilir İşte bu çocuklarda sonra klostrofobi veya diğer fobiler ortaya çıkabilir
Genellikle hangi yaşlarda ortaya çıkar?
Açılış çocukluk veya erginlik döneminde olabildiği gibi yetişkin yaşta da olabilir Kapalı yer korkusu agorafobi, travma sonrası stres, panik hamle gibi başka bir anksiyete bozukluğu olanlarda bununla beraber ortaya çıkabilir
Kapalı yer korkusu olan biri ne zaman doktora başvurmalı?Jurnal yaşamda bir deformasyon varsa mutlaka bir ruh sağlığı kurumuna ya da ruh sağlığı uzmanına başvurmak gerekir Kaçınmalar kişinin hayatını kısıtlıyorsa; kişi meslek yerinde, sosyal yaşamda istediği şeyleri yapamıyorsa, veya oysa alkol ve reçetesiz rahatlatıcılarla yapabiliyorsa doktora gitmeli
Kapalı yer korkusunun tedavisi nasıl yapılıyor?
Tedaviye başlamadan önce ‘Dehşet nasıl başladı? ’, ‘Dehşet hangi durumlarda artıp, azalıyor? ’, ‘Belirtilerin şiddeti, sıklığı nedir? ’, ‘Hastada kaçınma ne düzeydedir? ’ gibi sorulara yanıt ararız daha sonra tedavi aşamasına geçeriz Kapalı yerde kalma korkusu genellikle psikoterapi yöntemiyle tedavi edilir Psikoterapide korkuyu yenmek için dereceli alıştırmalar, fobik durumla bir anda yüz yüze vazgeçme, düşüncelerin irdelenmesi ve vesvese yaratan düşüncelerle mücadele eden yeni fikirler üretilmesi gibi yöntemler kullanılır Yardımcı yöntem olarak nefes, gevşeme egzersizden yararlanılır Nefes çalışması, yavaş ve derin şekilde nefes alıp verme esasına dayanır Gevşeme tekniklerinde ise vücuttaki bir takım esas adale grupları önce yavaşça kasılır sonradan gevşetilir
Muavin yöntemlerden biri de, korkulan durumu hayali olarak yaşama ve onunla başa çıkmadır Eğer klostrofobi önemli bir yeti kaybı yaratmışsa, ilave olarak buhran ve başka bir anksiyete bozukluğu varsa ilaçlar devreye girer Ilaç tedavisinde antidepresanlar ve gerekirse bir takım sakinleştiricilerden yararlanılır
Tedavi ne kadar sürüyor?
Eğer başka bir ruhsal sorun yoksa bazen tek seans bile yeterli olabilir Fakat terapiler çoğunlukla bir ya da birkaç ay sürüyor Hap tedavisi ise çoğunlukla altı ay bir yıl kadar devam etmeli Bir Takım durumlarda bu zaman daha uzun olabilir
kimsesiz psikoterapiyle fobilerin tedavisi mümkün mü?
Eğer şiddetli yeti kaybı ve ilave anksiyete bozukluğu, depresyon ya da içki kullanımı yoksa olası Hatta sayıları gittikçe büyüyen kitaplar, broşürler ve internet ortamındaki bilgiler yararlı olabilir
Hap ve psikoterapiye yanıt vermeyen hastalar nasıl tedavi ediliyor?
Bugün elimizde farklı psikoterapiler, sanal çare imkanları var Bu yöntemleri birlikte kullanarak, kişiye özel düzenlemeler yaparak o bireydeki yeti kaybını minimuma indirmek olası
Fobiyle mücadele etmek için kişinin kendi kendine yapabileceği şeyler var mı?
Günümüzde afiyet ve ruh sağlığı konusunda çoğu kaynak var Lakin bu kaynakların bilinçli seçimi kayda değer Bu bakımdan yine bir ruh sağlığı kurumuna ya da ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanına başvurmak, onun rehberliğinde kendine yardım kaynaklarını seçmek yerinde olabilir Keza kaçınmak yerine korktuğu durumların üzerine kademeli gitmeye çaba etmek yardımsever olacaktır *