İkilemeler Nedir - İkileme Örnekleri

İkilemeler Nedir İkileme Örnekleri

Cümlede anlamı pekiştirmek amacıyla kurulan laf öbekleridir

İkilemelerin Kasıt Bakımından Kuruluşları

1 Aynı sözcüğün yinelenmesiyle oluşanlar:
Çocuklar uslu uysal oturuyorlar Başından geçenleri uzun uzun anlattı Çıktı ve demet demet çiçeklerle geri döndü Dağ yolunda yavas yavas ilerledik
Iri iri güller, sarı sarı ayvalar, çeşit çeşit tatlıla

2 Anlamdaş sözcükler ya da yakın manalı sözcüklerle oluşanlar:
Kimseden ses seda çıkmıyor
Eksik buçuk yabancı dili de var Bugüne kadar doâru içten idman yapmadınız Bu olay hakkında fikir zihin yürütmek birazcık zor Adam, ezile büzüle odayt terk etti
3 Zıt manalı kelimelerle oluşanlar:
öyle ya da böyle on yıldır ondan haber alamadık Övünmek gibi olmasın, azcok şiirden anlarım
Başkaları hakkında ileri geri konuşmak içten değildir
Çamurda bata çıka ilerliyorduk

4 Biri anlamlı biri yararsız sözcüklerle oluşanlar:
Annem ufak tef ekti, oysa fazla becerikliydi Bu sene çoluk çocuk tatile çıkacağız Sizden yemek yemek memek bir şey istemiyorum

5 İkisi de yararsız sözcüklerle oluşanlar:
Tekrar abuk sabuk konuşmaya başladı

6 Yansıma sözcüklerle oluşanlar:

Hasta ıkıl ıkıl nefes alıyordu
Arabalar yanımızdan vızır vızır geçiyordu
Pekmezi tenekeye lıkır lıkır doldurdu
Suyun sesini şırıl şırıl akışı dinlendiriyor

7 “de, “fakat, ve “mi ile kurulanlar:
Kibar mı kibar bir çocuktur
Ev de evdir, maşallah!
Çimenler ıslak fakat ne nemli

İkilemeler kuruluşları sırasında üretim ekleri ve çekim ekleri alabilir:
Yerli gereksiz hitabe
Jurnal güneşlik bir gün geçirdik
gereksiz yere uğraşmıyorum onunla İkisi bir vakit baş başa görüştüler
Tarlalar bitmiş basa deniz renginde

UYARI: İkilemeleri oluşturan sözcükler farklı yazılır Aralarına noktalama işaretleri konmaz

Gümbür gümbür geliyorlar, doğru
Gümbürgümbür geliyorlar, yanlış
Gümbür, gümbür geliyorlar, hatalı

Örnek Soru

İkileme yaratıcı bazı kalıplaşmış sözlerin yerleri değiştirilemez
Aşağıdaki cümlelerde verilen altı çizili sözcüklerden hangisinde bu kurala uyulmamıştır?

A) Olayı varım yamalak anlattı
B) Ufaklı irili bütün kavunları sattı
C) Her şey avan demeç gözümüzün önünde gerçekleşti
D) Okulunu ite kaka bitirdi


ÇÖZÜM

B ’deki ikileme “ufaklı irili şeklinde değil, “irili ufaklı şeklindedir İkilemede sözcüklerin yeri değiştirilemez
Yanıt B ’dir









*