iltasyazilim
FD Üye
İkicilik (Düalizm) Nedir?
Herhangi bir alanda birbirlerine indirgenemeyen iki karşıt ilkenin varlığını ileri sürme
Bircilik ve çokçuluk terimleri karşılığıdır Felsefe alanında ilk ikici, antikçağ Yunan düşünürü Anaksagoras ’tır Anaksagoras, özdek ’le ruh ’u kesin olarak birbirinden ayırıyor ve sonsuza kadar da birbirlerinden ayrı kalacaklarını söylüyordu Anaksagoras ’ın nus (nous N) adını verdiği bu ruh özdeksel yapıdadır ama yaratan elde etmek bakımından yaratılan ’ın aleyhinde bulunmakla birbirine indirgenemeyen temelli olarak bir ikilik meydana getirir
Dinsel alanda ikicilik çok daha eskidir, mallılar (güçlüler) ’la malsızlar (güçsüzler) ikiliğine dayanan iyilik ve kötülük karşıtlığı üzerinde üstünde yükselmektedir Sümerlerin yer ve gök tanrıları, eski Darı ’ın iyilikçi ve kötülükçü tanrıları; eski Çin ’in, Hind ’in, İran ’ın karanlık ve aydınlık ilkeleri (Çin ’de: YinYang, Hind ’te: TamusSatva, İran ’da Ahura MazdaAngra mainyu) her zaman bu karşıt ikiliklerin dile getirilmesidir
Fransız düşünürü Descartes da, evrendeki bütün gerçekleri, birbirlerine indirgenemeyen ruh ve özdek ikiliğinde toplar
İkicilik, temelde tanrılık yer (ötedünya) ’le insanlık yer (Dünya) ayrımını ileri süren dinsel ikicilikten yansımıştır ve evrenin özdeksel birliğini yadsıyan gerici bir görüştür İkiciler felsefenin esas sorununa açık ve belirli bir karşılık veremedikleri için dağıtılmış çelişkilere düşmekten kaçınamamışlardır İkicilerin tümü düşüncecidir (idealisttir), çünkü özdeksel yapı ’nın aleyhinde diğer taraftan ruhsal inşa olduğunu kabul ederler İdealist ikiciler gibi idealist birciler de, felsefenin temel sorununu, bir ’den çok ’a veya fazla ’tan bir ’e nasıl geçildiğini açıklayamamışlardır Felsefe tarihindeki idealist bircilerin en büyüğü olan Hegel, bu ikisinin özdeş olduklarını ileri sürmekle sorunu çözdüğünü sanmıştır Fakat özdeş olsalardı, bambaşka olmazlardı Karşıtların özdeşliği varsayımı, Hegel ’in en büyük yanılgılarından biridir Bu yanlış sav karşıtların bağımlılığı ve birliği doğru savıyla düzeltilir ‘ ’Ruh ve Ceset ikiciliği özdekçi bircilikle aşılmıştır Bu da, ruhun özdekten egemen olarak varolmadığını, özdeğin ilk ve ruhun ikincil olduğunu, ruhun beynin bir işlevi ve özdeksel dünyanın bir yansısı olduğunu anlamaktan ibarettir İdealist bircilik, bunların tam tersini ileri sürerek ikiciliği ortadan kaldırdığını sanır Bu iki karşıt iddia dışında, idealizmle materyalizmi usa aykırı bir biçimde birbirine karıştıran eklektizmi bir yanlamasına bırakırsak, ikiciliğe son vermenin üçüncü bir yolu yoktur ’ ’
Felsefesel ikicilik, günümüze kadar sürüp gelmiş bulunmaktadır Mesela İngiliz gökbilimcisi James Jeans dalga fiziğini ruhsal ve parçacık fiziğini özdeksel olarak niteler ve birincisinin bilgileri, ikincisinin de nesneleri verdiğini savunur İnsan düşüncesinin bu ikili tarihsel serüveni, sonunda, eytişimsel özdekçiliğin evrensel birliğine ulaşmıştır *
Herhangi bir alanda birbirlerine indirgenemeyen iki karşıt ilkenin varlığını ileri sürme
Bircilik ve çokçuluk terimleri karşılığıdır Felsefe alanında ilk ikici, antikçağ Yunan düşünürü Anaksagoras ’tır Anaksagoras, özdek ’le ruh ’u kesin olarak birbirinden ayırıyor ve sonsuza kadar da birbirlerinden ayrı kalacaklarını söylüyordu Anaksagoras ’ın nus (nous N) adını verdiği bu ruh özdeksel yapıdadır ama yaratan elde etmek bakımından yaratılan ’ın aleyhinde bulunmakla birbirine indirgenemeyen temelli olarak bir ikilik meydana getirir
Dinsel alanda ikicilik çok daha eskidir, mallılar (güçlüler) ’la malsızlar (güçsüzler) ikiliğine dayanan iyilik ve kötülük karşıtlığı üzerinde üstünde yükselmektedir Sümerlerin yer ve gök tanrıları, eski Darı ’ın iyilikçi ve kötülükçü tanrıları; eski Çin ’in, Hind ’in, İran ’ın karanlık ve aydınlık ilkeleri (Çin ’de: YinYang, Hind ’te: TamusSatva, İran ’da Ahura MazdaAngra mainyu) her zaman bu karşıt ikiliklerin dile getirilmesidir
Fransız düşünürü Descartes da, evrendeki bütün gerçekleri, birbirlerine indirgenemeyen ruh ve özdek ikiliğinde toplar
İkicilik, temelde tanrılık yer (ötedünya) ’le insanlık yer (Dünya) ayrımını ileri süren dinsel ikicilikten yansımıştır ve evrenin özdeksel birliğini yadsıyan gerici bir görüştür İkiciler felsefenin esas sorununa açık ve belirli bir karşılık veremedikleri için dağıtılmış çelişkilere düşmekten kaçınamamışlardır İkicilerin tümü düşüncecidir (idealisttir), çünkü özdeksel yapı ’nın aleyhinde diğer taraftan ruhsal inşa olduğunu kabul ederler İdealist ikiciler gibi idealist birciler de, felsefenin temel sorununu, bir ’den çok ’a veya fazla ’tan bir ’e nasıl geçildiğini açıklayamamışlardır Felsefe tarihindeki idealist bircilerin en büyüğü olan Hegel, bu ikisinin özdeş olduklarını ileri sürmekle sorunu çözdüğünü sanmıştır Fakat özdeş olsalardı, bambaşka olmazlardı Karşıtların özdeşliği varsayımı, Hegel ’in en büyük yanılgılarından biridir Bu yanlış sav karşıtların bağımlılığı ve birliği doğru savıyla düzeltilir ‘ ’Ruh ve Ceset ikiciliği özdekçi bircilikle aşılmıştır Bu da, ruhun özdekten egemen olarak varolmadığını, özdeğin ilk ve ruhun ikincil olduğunu, ruhun beynin bir işlevi ve özdeksel dünyanın bir yansısı olduğunu anlamaktan ibarettir İdealist bircilik, bunların tam tersini ileri sürerek ikiciliği ortadan kaldırdığını sanır Bu iki karşıt iddia dışında, idealizmle materyalizmi usa aykırı bir biçimde birbirine karıştıran eklektizmi bir yanlamasına bırakırsak, ikiciliğe son vermenin üçüncü bir yolu yoktur ’ ’
Felsefesel ikicilik, günümüze kadar sürüp gelmiş bulunmaktadır Mesela İngiliz gökbilimcisi James Jeans dalga fiziğini ruhsal ve parçacık fiziğini özdeksel olarak niteler ve birincisinin bilgileri, ikincisinin de nesneleri verdiğini savunur İnsan düşüncesinin bu ikili tarihsel serüveni, sonunda, eytişimsel özdekçiliğin evrensel birliğine ulaşmıştır *