II Mehmed i
Hukum suresi I Donem Ağustos 1444 – Eylul 1446
Hukum Suresi II Donem 3 Şubat 1451–3 Mayıs 1481
Once gelen II Murad
Sonra gelen II Bayezid
Mezarı Fatih Camiiİstanbul
Fatih Sultan Mehmet, yedinci Osmanlı padişahıdır Avrupa'da Grand Turco (Buyuk Turk) veya Turcarum Imperator (Turk İmparatoru) lakaplarıyla tanınır 32 yıllık hukumdarlık yaptı 21 yaşında İstanbul'u fethederek 1000 yıllık Bizans İmparatorluğu'na son verdi ve bu olay bircok tarihci tarafından Orta Cağ'ın sonu Yeni Cağ'ın başlangıcı olarak kabul edildi Cağ acıp cağ kapatan komutan olarak anıldı Hz Muhammed'in (sav) bir hadisine nail olduğu icin gunumuzde Turkiye ve İslam dunyasında buyuk bir onder olarak kabul gormektedir
HAYATI
1432 yılında Edirne ’de doğan II Mehmet, II Murat ’ın dorduncu oğludur 6 yaşında iken Amasya ’ya vali olarak tayin edildi, 1443 yılında ise Manisa ’ya vali olarak gonderildi Tahtın tek varisi olan Mehmet, 1444 yılında babası tahtan cekildi ve oğlu Mehmet ’i ‘ ’kaymakam ederek ’ ’ Anadolu ’ya gecti Tahta 12 yaşında iken cıktı ve bu da devleti icerde ve dışarda buyuk bir buhrana surukledi Devletin ileri gelen paşaları ile bu durumu cozmeye calışan II Mehmet, İstanbul ’un fethi fikrini bu tarihlerden itibaren duşunmeye başladı ve bunu da padişahlığının ilk şartı olarak benimsedi Yalnız babası II Murat tahta geri donunce, oğlunu iki paşa ile birlikte Manisa ’ya gonderdi 2 yıl tahta kalmış olması onun kişiliğinde buyuk etkiler bıraktı Evliliğinin ardından babasının hayatını kaybetmesi uzerine 1451 yılında henuz 19 yaşında iken ikinci ama bu sefer kesin olarak Osmanlı tahtına cıktı
PADİŞAHLIK DONEMİ
II Mehmet ’in culusu duşmanları umitlendirdi ve harekete gecirdi Bu sırada ise Sultan Mehmet, Sırplar ve Bizanslılar ile babasının yaptığı antlaşmaları onayladı Halil Paşa ’ya Anadoluhisarı karşısında bir hisar yapılmasını emretti ve 1452 yılında sahilde ilk kale yukseldi Ardından Zağanos burcu, Boğazkesen Hisarı gibi askeri yapılar ile padişah donanmaların gecisini guvence altına aldı ve ardından savaş ilan etti
Başarılı bir diplomat olan Candarlı Halil Paşa ’nın yardımı ile Venedik, Macar, Sırp ve Bosna gibi krallıklar Osmanlı ’nın tarafındaydı Boylece Bizans ’ın Batılı devletleri harekete gecirmeye calışması sonuc vermedi
Hristiyan dunyası Osmanlılar ’ın boyle bir işe kalkışamayacağını duşunuyor, II Mehmet ise bu iş icin calışmalarına coktan başlamış bulunuyordu Edirne ’de meclisi toplayarak durumu actı ve bu durum coğunluk acısından coşku ile karşılandı
FETİH HAREKATLARI
1453 yılında ilk kuşatma yaşandı ve 54 gun surdu Karşı tarafta ise Haclı donanması harekete gecti, bu durum padişahın şehri barışla teslim alma duşuncesini zorluyordu Ordu icinde de nicin bir an once saldırıya gecilmediği, padişahın yapılması imkansız bir işe girişerek halkı mahvettiği şeklinde soylentiler yayıldı
Saldırı gunu geldiğinde ilk olarak Edirnekapı tarafında duvar uzerine sancak dikildi Fakat asıl ordu Topkapı ve Yalıkapı arasında acılan gediklerden şehre girdi İstanbul ’un fethinde belirtilmesi gereken bir noktada Rum ’ların durumudur Savunmanın daha ziyade Latinler tarafından yapıldığı bilinir Cunku Rumlar Latinlere karşı kin ve nefret besliyor ve ‘ ’Latin kulahı gormektense Turk sarığı gormek evladır ’ ’ diyerek tepkilerini ortaya koyuyorlardı İmparator da kontrolu kaybetmiş, Rumlar ’a para vererek onları da mudafaya zorluyordu Bizans ordusunun tam olarak 89000 kişilik olduğu bilinir Sultan Mehmet, şehri harap olmadan ele gecirmek istiyordu, zaten fetihten sonra da Latin kiliseleri ile birlikte tum soylulara cok iyi muamele etti Şehrin boş kalmasını istemediği icin fidyesini veren Rumlar ’a şehirde yerleşme izni verdi, onları vergi dışı bıraktı ve evler tahsis etti
İstanbul ’un fethi, Osmanlı Devleti ’nin kesin kuruluşunu ve padişahın durumundaki değişiklikle sonraki buyuk futuhatı hazırlayan esas olaydır ve bu fetih sayesinde II Mehmet kendini bir dunya imparatorluğunun sahibi olarak gordu, mutlak ve sınırsız bir iktidar kazandı
FETİH'TEN SONRAKİ SİYASİ GELİŞMELER
İstanbul ’un fethi haberi tum Avrupa ’da heyecanla karşılandı Fatih Sultan Mehmet, bir Haclı seferinin başlıca desteği olabilecek Venedik Cumhuriyeti ile bir antlaşma imzaladıği gibi Ceneviz kolonilerini de yanına kattı
1461 yılında Fatih, Trabzon seferine cıkarken Rodos şovalyeleri ile ateşkes imzaladı Ardından esas meselesi Sırp sorunu oldu ve bunun uzerine yoğunlaştı Sırbistan ’ı sıkı bir şekilde elde tutmanın Belgrad ’ın Macarlar ’dan alınmasına bağlı olduğunu biliyordu ve bu nedenle 1456 yılında Belgradı kuşattı fakat başarılı olamadı Bu durum Haclılar icin bir umit kapısı olsa da Fatih, 1458 yılında Sırbistanı doğrudan Osmanlı hakimiyeti altına almayı başardı
1460 yılında ise Mora Seferine cıktı; Venedik ’e ait olan kaleler dışında tum yarımadayı ele gecirdi 1461 yılında da Eflak beyine karşı yuruyen II Mehmet, 1463 yılında Bosna ’yı fethetti Fatih ’in bu onlenemez yukselişi Papayı harekete gecirdi ve Osmanlı Devleti ’nin paylaşılma planı bile hazırlandı
1463 yılı sonunda muttefikler saldırıya gecti; Venedikliler Argos ’u geri aldı, Mora ’da bircok kale ve şehir isyan ederek Venedikliler ile birleşti, Fatih de bu durum karşısında koklu onlemler aldı Paşaları kuvvetli ordular ile goreve gonderdi, Tersaneler inşa ettirdi ve Canakkale Boğazı ’nı guvence altına almak icin 2 kale inşa ettirdi Sonunda Fatih muttefiklere karşı her tarafta başarı kazandı
Fatih Anadolu ’ya sefer yapmaya karar verdi ve bu doğrultuda yola cıktı Konya ’yı ve Kavalla Hisarı ’nı aldı Fatih Konya ’ya Manisa ’dan Şehzade Mustafa ’yı getirip vali olarak tayin etti ve İstanbul ’a doğru yola cıktı Boylece padişah Anadolu ’da buyuk bir mucadeleye suruklendi fakat Batı ’da durumu zayıfladı Bu nedenle Venedik ve Macaristan ile savaş başladı cunku Osmanlılar ’ın Anadolu ’daki uğraşları Batılılar ’ı saldırı icin daima cesaretlendirdi
Venedik donanması Rumeli sahillerine geldi ve Limni ile İmroz adalarını ele gecirdi Bu sırada Osmanlı donanması da Karadeniz ’deydi Bu saldırı uzerine Eğriboz ’a gelen Fatih ada ile kara arasına bir kopru yaptırdı ve şiddetli bir hucumun ardından Eğriboz Kalesi ’ni geri aldı
147478 yılları arasında Venedik topraklarına buyuk seferler duzenleyen Fatih, bunun ardından Rodos, İtalya ve papayı hedef aldı Buradaki gelişmeler Fatih ’in Karadeniz ’deki hakimiyeti icin calışmalarını doğurdu 1 Haziran ’da Galata Cenevizliler ’den teslim alındı ve onlara Osmanlı ulkesinde serbest ticaret hakkı verildi Karadeniz ’i bir Turk golu haline getirmeye calışan Fatih, Karadenizdeki Ceneviz kolonilerinin merkezlerini aldı Ardından Trabzon Rum İmparatorluğu Osmanlı haracguzarlığını kabul etti, sonunda Karadeniz kıyılarında butun devletler Osmanlı hakimiyeti altına girdi
FATİH'İN İC SİYASETİ
İc siyasette onde gelen konu İstanbul ’un iskanı ve kalkındırılması idi Ardından ise seferler ve fethedilen bolgelerde kalelerin korunması icin askeri kuvvetlerin arttırılması gelmektedir
İmparatorluk fikriyle Fatih Sultan Mehmed, Rum soylularına mensup gencleri sarayına almış, bunlar birer Osmanlı olarak sonradan idarede onemli mevkilere gecmiştir Rum Mehmet ’ten başka Paleologlar ’dan Has Murat Paşa ve kardeşi Mesih Paşa bunların en tanınmışlarıdır
Bu devirde iceride derin siyasi yankıları olan en onemli konu Fatih Sultan Mehmet ’in mali siyasetidir İstanbul ’un payitaht olarak onarımı ve surekli seferler masrafları arttırmıştı Fatih, yeni akce cıkarmak ve eski akceyi beşte bir eksiğine değiştirmek suretiyle butun nakdi servetlere bir nevi vergi koydu Boylece yeni akce cıkarıldı 1470 yılından sonra bunun her 5 yılda bir uygulanması kayda değer Yeni akce cıkarılmasının sık sık uygulanması o kadar derin bir hoşnutsuzluk doğurmuştur ki II Bayezid tahta gecerken kendisine kabul ettirilen hususlardan biri de bir defadan fazla yeni akce cıkarmaması idi
Yeni bir imparatorluğun gercek manada kurucusu olan Fatih Sultan Mehmet, yeni bir sefer icin Uskudar ’a gectikten sonra Uskudar ile Gebze arasında Hunkarcayırı (Maltepe civarında) denilen yerde 1481 yılında vefat etti Olum sebebi nikris hastalığına bağlanır Zehirlenerek olduğu yolundaki iddialar Aşıkpaşazade ’de yer alan bilginin yorumuna dayanır ve başka kaynaklarla doğrulanmaz Turbesi yaptırdığı ve kendi adıyla anılan cami haziresindedir
Hukum suresi I Donem Ağustos 1444 – Eylul 1446
Hukum Suresi II Donem 3 Şubat 1451–3 Mayıs 1481
Once gelen II Murad
Sonra gelen II Bayezid
Mezarı Fatih Camiiİstanbul
Fatih Sultan Mehmet, yedinci Osmanlı padişahıdır Avrupa'da Grand Turco (Buyuk Turk) veya Turcarum Imperator (Turk İmparatoru) lakaplarıyla tanınır 32 yıllık hukumdarlık yaptı 21 yaşında İstanbul'u fethederek 1000 yıllık Bizans İmparatorluğu'na son verdi ve bu olay bircok tarihci tarafından Orta Cağ'ın sonu Yeni Cağ'ın başlangıcı olarak kabul edildi Cağ acıp cağ kapatan komutan olarak anıldı Hz Muhammed'in (sav) bir hadisine nail olduğu icin gunumuzde Turkiye ve İslam dunyasında buyuk bir onder olarak kabul gormektedir
HAYATI
1432 yılında Edirne ’de doğan II Mehmet, II Murat ’ın dorduncu oğludur 6 yaşında iken Amasya ’ya vali olarak tayin edildi, 1443 yılında ise Manisa ’ya vali olarak gonderildi Tahtın tek varisi olan Mehmet, 1444 yılında babası tahtan cekildi ve oğlu Mehmet ’i ‘ ’kaymakam ederek ’ ’ Anadolu ’ya gecti Tahta 12 yaşında iken cıktı ve bu da devleti icerde ve dışarda buyuk bir buhrana surukledi Devletin ileri gelen paşaları ile bu durumu cozmeye calışan II Mehmet, İstanbul ’un fethi fikrini bu tarihlerden itibaren duşunmeye başladı ve bunu da padişahlığının ilk şartı olarak benimsedi Yalnız babası II Murat tahta geri donunce, oğlunu iki paşa ile birlikte Manisa ’ya gonderdi 2 yıl tahta kalmış olması onun kişiliğinde buyuk etkiler bıraktı Evliliğinin ardından babasının hayatını kaybetmesi uzerine 1451 yılında henuz 19 yaşında iken ikinci ama bu sefer kesin olarak Osmanlı tahtına cıktı
PADİŞAHLIK DONEMİ
II Mehmet ’in culusu duşmanları umitlendirdi ve harekete gecirdi Bu sırada ise Sultan Mehmet, Sırplar ve Bizanslılar ile babasının yaptığı antlaşmaları onayladı Halil Paşa ’ya Anadoluhisarı karşısında bir hisar yapılmasını emretti ve 1452 yılında sahilde ilk kale yukseldi Ardından Zağanos burcu, Boğazkesen Hisarı gibi askeri yapılar ile padişah donanmaların gecisini guvence altına aldı ve ardından savaş ilan etti
Başarılı bir diplomat olan Candarlı Halil Paşa ’nın yardımı ile Venedik, Macar, Sırp ve Bosna gibi krallıklar Osmanlı ’nın tarafındaydı Boylece Bizans ’ın Batılı devletleri harekete gecirmeye calışması sonuc vermedi
Hristiyan dunyası Osmanlılar ’ın boyle bir işe kalkışamayacağını duşunuyor, II Mehmet ise bu iş icin calışmalarına coktan başlamış bulunuyordu Edirne ’de meclisi toplayarak durumu actı ve bu durum coğunluk acısından coşku ile karşılandı
FETİH HAREKATLARI
1453 yılında ilk kuşatma yaşandı ve 54 gun surdu Karşı tarafta ise Haclı donanması harekete gecti, bu durum padişahın şehri barışla teslim alma duşuncesini zorluyordu Ordu icinde de nicin bir an once saldırıya gecilmediği, padişahın yapılması imkansız bir işe girişerek halkı mahvettiği şeklinde soylentiler yayıldı
Saldırı gunu geldiğinde ilk olarak Edirnekapı tarafında duvar uzerine sancak dikildi Fakat asıl ordu Topkapı ve Yalıkapı arasında acılan gediklerden şehre girdi İstanbul ’un fethinde belirtilmesi gereken bir noktada Rum ’ların durumudur Savunmanın daha ziyade Latinler tarafından yapıldığı bilinir Cunku Rumlar Latinlere karşı kin ve nefret besliyor ve ‘ ’Latin kulahı gormektense Turk sarığı gormek evladır ’ ’ diyerek tepkilerini ortaya koyuyorlardı İmparator da kontrolu kaybetmiş, Rumlar ’a para vererek onları da mudafaya zorluyordu Bizans ordusunun tam olarak 89000 kişilik olduğu bilinir Sultan Mehmet, şehri harap olmadan ele gecirmek istiyordu, zaten fetihten sonra da Latin kiliseleri ile birlikte tum soylulara cok iyi muamele etti Şehrin boş kalmasını istemediği icin fidyesini veren Rumlar ’a şehirde yerleşme izni verdi, onları vergi dışı bıraktı ve evler tahsis etti
İstanbul ’un fethi, Osmanlı Devleti ’nin kesin kuruluşunu ve padişahın durumundaki değişiklikle sonraki buyuk futuhatı hazırlayan esas olaydır ve bu fetih sayesinde II Mehmet kendini bir dunya imparatorluğunun sahibi olarak gordu, mutlak ve sınırsız bir iktidar kazandı
FETİH'TEN SONRAKİ SİYASİ GELİŞMELER
İstanbul ’un fethi haberi tum Avrupa ’da heyecanla karşılandı Fatih Sultan Mehmet, bir Haclı seferinin başlıca desteği olabilecek Venedik Cumhuriyeti ile bir antlaşma imzaladıği gibi Ceneviz kolonilerini de yanına kattı
1461 yılında Fatih, Trabzon seferine cıkarken Rodos şovalyeleri ile ateşkes imzaladı Ardından esas meselesi Sırp sorunu oldu ve bunun uzerine yoğunlaştı Sırbistan ’ı sıkı bir şekilde elde tutmanın Belgrad ’ın Macarlar ’dan alınmasına bağlı olduğunu biliyordu ve bu nedenle 1456 yılında Belgradı kuşattı fakat başarılı olamadı Bu durum Haclılar icin bir umit kapısı olsa da Fatih, 1458 yılında Sırbistanı doğrudan Osmanlı hakimiyeti altına almayı başardı
1460 yılında ise Mora Seferine cıktı; Venedik ’e ait olan kaleler dışında tum yarımadayı ele gecirdi 1461 yılında da Eflak beyine karşı yuruyen II Mehmet, 1463 yılında Bosna ’yı fethetti Fatih ’in bu onlenemez yukselişi Papayı harekete gecirdi ve Osmanlı Devleti ’nin paylaşılma planı bile hazırlandı
1463 yılı sonunda muttefikler saldırıya gecti; Venedikliler Argos ’u geri aldı, Mora ’da bircok kale ve şehir isyan ederek Venedikliler ile birleşti, Fatih de bu durum karşısında koklu onlemler aldı Paşaları kuvvetli ordular ile goreve gonderdi, Tersaneler inşa ettirdi ve Canakkale Boğazı ’nı guvence altına almak icin 2 kale inşa ettirdi Sonunda Fatih muttefiklere karşı her tarafta başarı kazandı
Fatih Anadolu ’ya sefer yapmaya karar verdi ve bu doğrultuda yola cıktı Konya ’yı ve Kavalla Hisarı ’nı aldı Fatih Konya ’ya Manisa ’dan Şehzade Mustafa ’yı getirip vali olarak tayin etti ve İstanbul ’a doğru yola cıktı Boylece padişah Anadolu ’da buyuk bir mucadeleye suruklendi fakat Batı ’da durumu zayıfladı Bu nedenle Venedik ve Macaristan ile savaş başladı cunku Osmanlılar ’ın Anadolu ’daki uğraşları Batılılar ’ı saldırı icin daima cesaretlendirdi
Venedik donanması Rumeli sahillerine geldi ve Limni ile İmroz adalarını ele gecirdi Bu sırada Osmanlı donanması da Karadeniz ’deydi Bu saldırı uzerine Eğriboz ’a gelen Fatih ada ile kara arasına bir kopru yaptırdı ve şiddetli bir hucumun ardından Eğriboz Kalesi ’ni geri aldı
147478 yılları arasında Venedik topraklarına buyuk seferler duzenleyen Fatih, bunun ardından Rodos, İtalya ve papayı hedef aldı Buradaki gelişmeler Fatih ’in Karadeniz ’deki hakimiyeti icin calışmalarını doğurdu 1 Haziran ’da Galata Cenevizliler ’den teslim alındı ve onlara Osmanlı ulkesinde serbest ticaret hakkı verildi Karadeniz ’i bir Turk golu haline getirmeye calışan Fatih, Karadenizdeki Ceneviz kolonilerinin merkezlerini aldı Ardından Trabzon Rum İmparatorluğu Osmanlı haracguzarlığını kabul etti, sonunda Karadeniz kıyılarında butun devletler Osmanlı hakimiyeti altına girdi
FATİH'İN İC SİYASETİ
İc siyasette onde gelen konu İstanbul ’un iskanı ve kalkındırılması idi Ardından ise seferler ve fethedilen bolgelerde kalelerin korunması icin askeri kuvvetlerin arttırılması gelmektedir
İmparatorluk fikriyle Fatih Sultan Mehmed, Rum soylularına mensup gencleri sarayına almış, bunlar birer Osmanlı olarak sonradan idarede onemli mevkilere gecmiştir Rum Mehmet ’ten başka Paleologlar ’dan Has Murat Paşa ve kardeşi Mesih Paşa bunların en tanınmışlarıdır
Bu devirde iceride derin siyasi yankıları olan en onemli konu Fatih Sultan Mehmet ’in mali siyasetidir İstanbul ’un payitaht olarak onarımı ve surekli seferler masrafları arttırmıştı Fatih, yeni akce cıkarmak ve eski akceyi beşte bir eksiğine değiştirmek suretiyle butun nakdi servetlere bir nevi vergi koydu Boylece yeni akce cıkarıldı 1470 yılından sonra bunun her 5 yılda bir uygulanması kayda değer Yeni akce cıkarılmasının sık sık uygulanması o kadar derin bir hoşnutsuzluk doğurmuştur ki II Bayezid tahta gecerken kendisine kabul ettirilen hususlardan biri de bir defadan fazla yeni akce cıkarmaması idi
Yeni bir imparatorluğun gercek manada kurucusu olan Fatih Sultan Mehmet, yeni bir sefer icin Uskudar ’a gectikten sonra Uskudar ile Gebze arasında Hunkarcayırı (Maltepe civarında) denilen yerde 1481 yılında vefat etti Olum sebebi nikris hastalığına bağlanır Zehirlenerek olduğu yolundaki iddialar Aşıkpaşazade ’de yer alan bilginin yorumuna dayanır ve başka kaynaklarla doğrulanmaz Turbesi yaptırdığı ve kendi adıyla anılan cami haziresindedir
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.