iltasyazilim
FD Üye
I Mustafa
Doğum 1591 Manisa
Ölüm 20 Ocak 1639 İstanbul
Hüküm süresi 10 Mayıs 1622 – 10 Eylül 1623
Önce gelen II Osman
Sonra gelen IV Murad
Babası III Mehmed
Annesi Fûldane Valide Sultan
İkinci dönem 22 Kasım 1617 – 26 Şubat 1618
Önce gelen I Ahmed
Sonradan gelen II Osman
I Mustafa; on beşinci Osmanlı padişahı ve ve 94 İslam halifesidir
YAŞAMSAL
1592 yılında Manisa ’da doğan Şehzade Mustafa, III Mehmet ’in oğludur 1595 yılında babası tahta çıktığında demin 3 yaşında olan şehzade, öteki kardeşleri ile birlikte İstanbul ’a gitti; bu nedenle ilk eğitimini de sarayda aldı
Kardeşi Ahmet 14 yaşına geldiğinde tahta çıktı lakin Mustafa ’ya dokunulmadı çünkü Ahmet ’in henüz bir varisi yoktu Daha sonraki yıllarda oğulları olsa da zihinsel olarak zafiyeti nedeni ile katledilmedi fakat sarayda fazla sıkı bir gözetim altında kaldı; bu da zeka olarak bozukluğunu daha da arttırarak psikolojik rahatsızlıklara dek vardı Kardeşi I Ahmet beklenmedik bir şekilde ölünce, Mustafa ’ya taht yolu açıldı ancak bu koşul çok eleşitirildi zira I Ahmet ’in oğlu Osman vardı, fakat kardeşi tahta çıkartılmak isteniyordu Ama her şeye rağmen Şehzade Mustafa 1617 yılında tahta çıktı
PADİŞAHLIK DÖNEMİ
1 yıl kadar sürecek bu saltanat döneminde, sıkça avlandığı, tabanca, tüfek, ok, yay ve kalkan gibi askeri techizatlar ile ilgilendiği, bunları yapan ustalara bolca bahşişler verdiği, Tophane ’ye artan bir şekilde top atışı yaptığı, tersanelerde gemilerin durumunu incelediği bilinir
Aklındaki zafiyet bilinmesine rağmen padişah olmasını, tahta çıktıktan sonra geçecek biçiminde yorumladıkları bilinmektedir Ancak bu halinin devam etmesi hatta giderek artması sonucunda annesininde içinde olduğu bir girişimle padişah tahttan indirildi ve yerine I Ahmet ’in oğlu II Osman geçirildi I Mustafa yiğeni II Osman ’ın saltanatı her tarafında gözetim aşağıda tutuldu, sefere çıktığında deha amcasının akli sorunu nedeni ile ona dokunmadı ama bunun bir hata olduğunu; asilerin saraya gelerek Mustafa ’yı her tarafta tahta içeri almamak istediklerinde anladı 1622 yılında yaşanan bu ayaklanma, büyüdü ve asiler Mustafa ’yı hapsedildiği odanın kubbesinden kaçırdılar Asiler bezginlik halde buldukları Mustafa ’ya biat ederek, padişah bildiri ettiler ve Eski Saray ’a annesinin yanında yolladılar Kendisini aslında padişah sanan Mustafa da ilk dikte olarak hapistekilerin salıverilmesini istedi II Osman umutsuzluk içinde asiler ile anlaşma yoluna gitmeye çalıştı, amcasını teslim olmak istediyse de bunda hemen başarılı olamadı Zaten bir vakit sonrada öldürüldü
1622 yılında Topkapı Sarayı ’na getirilen Mustafa ’ya baştan biat edildi ve adına hutbe okutuldu Onun bu ikinci saltanatı tamamıyla II Osman hadisesinin gelgesi aşağıda kaldı II Osman ’ın feci akıbeti ayrıca İstanbul ’da keza taşrada yeniçeri ve sipahilere karşı büyük bir nefretin doğmasına yol açtı Bu koşul merkezde birbiri peşi sıra çıkan isyanların ve karışıklıkların sebebini oluşturdu Olaylarda I Mustafa ’nın aracısız olarak hiçbir tasarrufu olmadığı, hatta sadrazam tayinlerinde deha bir etkisinin bulunmadığı açıktır Hatta kendi çıkarları için onun saltanatını desteklemek isteyen annesinin ve Davut Paşa ’nın I Ahmet ’in oğulları Murat ve İbrahim ’i katlettirme planlarından da farkında değildi Oysa bu planlar sarayda Davut Paşa ’nın muhalifleri göre önlendi ve aleyhinde hücum olarak II Osman ’ın katillerinin bulunması için kendilerini töhmet aşağı hisseden yeniçeri ve sipahiler harekete geçirildi
Fena izleri silmek ve yeni padişahın iktidarını perçinlemek için Cuma selamlığına çıkarılan Mustafa ’ya son derece abartılı kıyafetler giydirilerek hanedanın ihtişamı halka kanıtlamak istendi Gaye, basit elbiselerle dışarı meydana çıkan II Osman ’ın bu şekilde davranıp hanedanın itibarını bacak altına aldığının vurgulanmasıdır
II Osman ’ın katillerinin bulunmasını isteyen halk ayaklandı ve ‘ ’Ölen şah, öldüren padişahtır ’ ’ sloganıyla aracısız IMustafayı suçladılar Tüm suç Davut Paşa ’ya yüklendi ve idamına karar verildi ama paşa idam edilmeden önce bunu padişahtan emir aldığını söylerek emirleri gösterdi Ancak bu gerçi onu kurtarmadı Artık hiçbir kesimin padişahtan bir beklentisi kalmadı Annesinin de içinde bulunduğu devlet adamları tekrar Mustafa ’yı tahttan indirdi ve yerine 1623 yılında IV Murat ’ı tahta çıkardı Ilk saltanatı 96 gün, ikinci saltanatı 1 sene 3 ay süren I Mustafa tahttan indirildikten daha sonra 15 yıl baştan başa hapsedildiği odada yaşadı 1639 yılında hayatını kaybetti *
Doğum 1591 Manisa
Ölüm 20 Ocak 1639 İstanbul
Hüküm süresi 10 Mayıs 1622 – 10 Eylül 1623
Önce gelen II Osman
Sonra gelen IV Murad
Babası III Mehmed
Annesi Fûldane Valide Sultan
İkinci dönem 22 Kasım 1617 – 26 Şubat 1618
Önce gelen I Ahmed
Sonradan gelen II Osman
I Mustafa; on beşinci Osmanlı padişahı ve ve 94 İslam halifesidir
YAŞAMSAL
1592 yılında Manisa ’da doğan Şehzade Mustafa, III Mehmet ’in oğludur 1595 yılında babası tahta çıktığında demin 3 yaşında olan şehzade, öteki kardeşleri ile birlikte İstanbul ’a gitti; bu nedenle ilk eğitimini de sarayda aldı
Kardeşi Ahmet 14 yaşına geldiğinde tahta çıktı lakin Mustafa ’ya dokunulmadı çünkü Ahmet ’in henüz bir varisi yoktu Daha sonraki yıllarda oğulları olsa da zihinsel olarak zafiyeti nedeni ile katledilmedi fakat sarayda fazla sıkı bir gözetim altında kaldı; bu da zeka olarak bozukluğunu daha da arttırarak psikolojik rahatsızlıklara dek vardı Kardeşi I Ahmet beklenmedik bir şekilde ölünce, Mustafa ’ya taht yolu açıldı ancak bu koşul çok eleşitirildi zira I Ahmet ’in oğlu Osman vardı, fakat kardeşi tahta çıkartılmak isteniyordu Ama her şeye rağmen Şehzade Mustafa 1617 yılında tahta çıktı
PADİŞAHLIK DÖNEMİ
1 yıl kadar sürecek bu saltanat döneminde, sıkça avlandığı, tabanca, tüfek, ok, yay ve kalkan gibi askeri techizatlar ile ilgilendiği, bunları yapan ustalara bolca bahşişler verdiği, Tophane ’ye artan bir şekilde top atışı yaptığı, tersanelerde gemilerin durumunu incelediği bilinir
Aklındaki zafiyet bilinmesine rağmen padişah olmasını, tahta çıktıktan sonra geçecek biçiminde yorumladıkları bilinmektedir Ancak bu halinin devam etmesi hatta giderek artması sonucunda annesininde içinde olduğu bir girişimle padişah tahttan indirildi ve yerine I Ahmet ’in oğlu II Osman geçirildi I Mustafa yiğeni II Osman ’ın saltanatı her tarafında gözetim aşağıda tutuldu, sefere çıktığında deha amcasının akli sorunu nedeni ile ona dokunmadı ama bunun bir hata olduğunu; asilerin saraya gelerek Mustafa ’yı her tarafta tahta içeri almamak istediklerinde anladı 1622 yılında yaşanan bu ayaklanma, büyüdü ve asiler Mustafa ’yı hapsedildiği odanın kubbesinden kaçırdılar Asiler bezginlik halde buldukları Mustafa ’ya biat ederek, padişah bildiri ettiler ve Eski Saray ’a annesinin yanında yolladılar Kendisini aslında padişah sanan Mustafa da ilk dikte olarak hapistekilerin salıverilmesini istedi II Osman umutsuzluk içinde asiler ile anlaşma yoluna gitmeye çalıştı, amcasını teslim olmak istediyse de bunda hemen başarılı olamadı Zaten bir vakit sonrada öldürüldü
1622 yılında Topkapı Sarayı ’na getirilen Mustafa ’ya baştan biat edildi ve adına hutbe okutuldu Onun bu ikinci saltanatı tamamıyla II Osman hadisesinin gelgesi aşağıda kaldı II Osman ’ın feci akıbeti ayrıca İstanbul ’da keza taşrada yeniçeri ve sipahilere karşı büyük bir nefretin doğmasına yol açtı Bu koşul merkezde birbiri peşi sıra çıkan isyanların ve karışıklıkların sebebini oluşturdu Olaylarda I Mustafa ’nın aracısız olarak hiçbir tasarrufu olmadığı, hatta sadrazam tayinlerinde deha bir etkisinin bulunmadığı açıktır Hatta kendi çıkarları için onun saltanatını desteklemek isteyen annesinin ve Davut Paşa ’nın I Ahmet ’in oğulları Murat ve İbrahim ’i katlettirme planlarından da farkında değildi Oysa bu planlar sarayda Davut Paşa ’nın muhalifleri göre önlendi ve aleyhinde hücum olarak II Osman ’ın katillerinin bulunması için kendilerini töhmet aşağı hisseden yeniçeri ve sipahiler harekete geçirildi
Fena izleri silmek ve yeni padişahın iktidarını perçinlemek için Cuma selamlığına çıkarılan Mustafa ’ya son derece abartılı kıyafetler giydirilerek hanedanın ihtişamı halka kanıtlamak istendi Gaye, basit elbiselerle dışarı meydana çıkan II Osman ’ın bu şekilde davranıp hanedanın itibarını bacak altına aldığının vurgulanmasıdır
II Osman ’ın katillerinin bulunmasını isteyen halk ayaklandı ve ‘ ’Ölen şah, öldüren padişahtır ’ ’ sloganıyla aracısız IMustafayı suçladılar Tüm suç Davut Paşa ’ya yüklendi ve idamına karar verildi ama paşa idam edilmeden önce bunu padişahtan emir aldığını söylerek emirleri gösterdi Ancak bu gerçi onu kurtarmadı Artık hiçbir kesimin padişahtan bir beklentisi kalmadı Annesinin de içinde bulunduğu devlet adamları tekrar Mustafa ’yı tahttan indirdi ve yerine 1623 yılında IV Murat ’ı tahta çıkardı Ilk saltanatı 96 gün, ikinci saltanatı 1 sene 3 ay süren I Mustafa tahttan indirildikten daha sonra 15 yıl baştan başa hapsedildiği odada yaşadı 1639 yılında hayatını kaybetti *
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.