Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları Nelerdir
Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları hakkında bilgi
Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları
T urkiye, demokratikleşmenin onemli bir gostergesi olan sivil toplum orgutlenmesi alanında cok hızlı gelişmelere sahne olmaya başlamıştır Toplumsal sorumlulukları gonullu olarak ustlenmeyi hedefleyen vakıf, dernek ve vatandaş girişimleri gibi sivil toplum kuruluşlarının sayıları her gecen gun artmaktadır Ayrıca bu kuruluşların onemli bir coğunluğu uluslararası veya merkezi yurtdışında bulunan benzerleri ile ilişki icindedir
Turk tarihinde vakıflar Selcuklu doneminde (10711293) gelişmiş, Osmanlı doneminde (12991920) kurumsallaşarak en gorkemli donemini yaşamıştır Kayıtlara gore, Anadolu'da kurulan ilk vakıf 1048 tarihlidir Osmanlı doneminde sayıları yuz binlere yaklaşan Turkİslam vakıfları sanat yonuyle de zirveye ulaşmış, toplumun sosyal, ekonomik ve kulturel hayatına geniş olcude katkıda bulunmuştur
Cumhuriyet doneminde her turlu vakıf işleri Başbakanlığa bağlı Vakıflar Genel Mudurluğu'ne devredilmiş ve 1935 yılında yururluğe giren Vakıflar Kanunu, 1956 ’da kabul edilen Vakıflar Genel Mudurluğu Teşkilat Kanunu ve 1984 ’te kabul edilen 227 Sayılı Kanun Hukmunde Kararname ile vakıflar idaresinde koklu değişiklikler yapılmıştır Anadolu'daki tescilli 15910 adet abidevi eski vakıf eseri ile 57219 vakıf emlakı bugun Vakıflar Genel Mudurluğu'nun kontrolu altındadır
Vakıflar Genel Mudurluğu'ne bağlı Osmanlı doneminden kalan ve kendi yoneticileri tarafından idare edilen 307 mulhak vakıf, Genel Mudurluk tarafından idare edilen 31000 civarında mazbut vakıf, Rum, Ermeni, Musevi gibi gayrimuslim vatandaşlar tarafından kurulmuş 162 cemaat ve esnafa mahsus vakıf, ayrıca Cumhuriyet doneminde kurulup faaliyette olan 4568 adet yeni vakıf mevcuttur
Cumhuriyet ’in ilk yıllarında vakıf sayısı oldukca azdır Devletin teşvik politikası ve yapılan yasal duzenlemeler sayesinde sonraki yıllarda kurulan vakıf sayısında onemli bir artış gozlenmiştir Ozellikle 1967 yılında Bakanlar Kurulu'na vakıflara vergi bağışıklığı tanıma yetkisinin verilmesi ve ceşitli vergi yasalarındaki duzenlemelerle vakıflara yapılan bağışların ozendirilmesi bu kurumları ilgi odağı haline getirmiştir Kuruluş amaclarına bakıldığında ulkede hemen hemen her konuda vakıf bulunmaktadır
Bunların onemli bir kısmını eğitim, kultur, sanat, spor, sağlık, sosyal yardım, bilim, teknoloji, araştırma ve cevre konularına yonelik faaliyet gosteren vakıflar oluşturur Ulkede etkin faaliyetlerde bulunan yeni vakıflardan bazıları şunlardır: Cağdaş Eğitim Vakfı, Turk Demokrasi Vakfı, Turkiye Erozyonla Mucadele, Ağaclandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA), Turkiye Ekonomik ve Sosyal Etutler Vakfı (TESEV), Turk Silahlı Kuvvetlerini Guclendirme Vakfı, Mehmetcik Vakfı, Dr Nejat F Eczacıbaşı Vakfı, İktisadi Kalkınma Vakfı, Rahmi M Koc Muzecilik ve Kultur Vakfı, İstanbul Kultur ve Sanat Vakfı, Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı, Sevda Cenap And Muzik Vakfı, Turkiye Eğitim Gonulluleri Vakfı (TEGV), Milli Eğitim Vakfı, Aydın Doğan Vakfı, Turk Eğitim Vakfı, Hacı Omer Sabancı Vakfı, Turkiye Gucsuzler ve Kimsesizlere Yardım Vakfı, Kartal Vakfı
Dernekler Turkiye Cumhuriyeti Anayasası'na gore her Turk vatandaşı onceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir Toplumun sosyoekonomik gelişmesinin urunu olarak kabul edilen dernekler, Cumhuriyet ’in ilk yıllarında ozellikle devletin ozendirmesi ve onderliği altında kurulmuştur Daha sonraları ekonomik alanda hareketliliğin artması, toplumsal ve kulturel alanda gorulen gelişmeler sayesinde kişilerin gonullu girişimleriyle kurulan dernekler ve uye sayılarında da onemli artışlar meydana gelmiştir Turkiye ’de şimdiye kadar kurulan dernek sayısı 163875 ’dir Ulkede bugun spor, kultur, sağlık, sosyal yardım, kadın ve esnaf dernekleri gibi daha pek cok alanda faaliyet gosteren sosyal amaclı 32352, kulturel amaclı 21140, hayri amaclı 16378 ve sportif amaclı 9882 olmak uzere toplam 79752 dernek mevcuttur
alıntı
Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları hakkında bilgi
Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları
T urkiye, demokratikleşmenin onemli bir gostergesi olan sivil toplum orgutlenmesi alanında cok hızlı gelişmelere sahne olmaya başlamıştır Toplumsal sorumlulukları gonullu olarak ustlenmeyi hedefleyen vakıf, dernek ve vatandaş girişimleri gibi sivil toplum kuruluşlarının sayıları her gecen gun artmaktadır Ayrıca bu kuruluşların onemli bir coğunluğu uluslararası veya merkezi yurtdışında bulunan benzerleri ile ilişki icindedir
Turk tarihinde vakıflar Selcuklu doneminde (10711293) gelişmiş, Osmanlı doneminde (12991920) kurumsallaşarak en gorkemli donemini yaşamıştır Kayıtlara gore, Anadolu'da kurulan ilk vakıf 1048 tarihlidir Osmanlı doneminde sayıları yuz binlere yaklaşan Turkİslam vakıfları sanat yonuyle de zirveye ulaşmış, toplumun sosyal, ekonomik ve kulturel hayatına geniş olcude katkıda bulunmuştur
Cumhuriyet doneminde her turlu vakıf işleri Başbakanlığa bağlı Vakıflar Genel Mudurluğu'ne devredilmiş ve 1935 yılında yururluğe giren Vakıflar Kanunu, 1956 ’da kabul edilen Vakıflar Genel Mudurluğu Teşkilat Kanunu ve 1984 ’te kabul edilen 227 Sayılı Kanun Hukmunde Kararname ile vakıflar idaresinde koklu değişiklikler yapılmıştır Anadolu'daki tescilli 15910 adet abidevi eski vakıf eseri ile 57219 vakıf emlakı bugun Vakıflar Genel Mudurluğu'nun kontrolu altındadır
Vakıflar Genel Mudurluğu'ne bağlı Osmanlı doneminden kalan ve kendi yoneticileri tarafından idare edilen 307 mulhak vakıf, Genel Mudurluk tarafından idare edilen 31000 civarında mazbut vakıf, Rum, Ermeni, Musevi gibi gayrimuslim vatandaşlar tarafından kurulmuş 162 cemaat ve esnafa mahsus vakıf, ayrıca Cumhuriyet doneminde kurulup faaliyette olan 4568 adet yeni vakıf mevcuttur
Cumhuriyet ’in ilk yıllarında vakıf sayısı oldukca azdır Devletin teşvik politikası ve yapılan yasal duzenlemeler sayesinde sonraki yıllarda kurulan vakıf sayısında onemli bir artış gozlenmiştir Ozellikle 1967 yılında Bakanlar Kurulu'na vakıflara vergi bağışıklığı tanıma yetkisinin verilmesi ve ceşitli vergi yasalarındaki duzenlemelerle vakıflara yapılan bağışların ozendirilmesi bu kurumları ilgi odağı haline getirmiştir Kuruluş amaclarına bakıldığında ulkede hemen hemen her konuda vakıf bulunmaktadır
Bunların onemli bir kısmını eğitim, kultur, sanat, spor, sağlık, sosyal yardım, bilim, teknoloji, araştırma ve cevre konularına yonelik faaliyet gosteren vakıflar oluşturur Ulkede etkin faaliyetlerde bulunan yeni vakıflardan bazıları şunlardır: Cağdaş Eğitim Vakfı, Turk Demokrasi Vakfı, Turkiye Erozyonla Mucadele, Ağaclandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA), Turkiye Ekonomik ve Sosyal Etutler Vakfı (TESEV), Turk Silahlı Kuvvetlerini Guclendirme Vakfı, Mehmetcik Vakfı, Dr Nejat F Eczacıbaşı Vakfı, İktisadi Kalkınma Vakfı, Rahmi M Koc Muzecilik ve Kultur Vakfı, İstanbul Kultur ve Sanat Vakfı, Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı, Sevda Cenap And Muzik Vakfı, Turkiye Eğitim Gonulluleri Vakfı (TEGV), Milli Eğitim Vakfı, Aydın Doğan Vakfı, Turk Eğitim Vakfı, Hacı Omer Sabancı Vakfı, Turkiye Gucsuzler ve Kimsesizlere Yardım Vakfı, Kartal Vakfı
Dernekler Turkiye Cumhuriyeti Anayasası'na gore her Turk vatandaşı onceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir Toplumun sosyoekonomik gelişmesinin urunu olarak kabul edilen dernekler, Cumhuriyet ’in ilk yıllarında ozellikle devletin ozendirmesi ve onderliği altında kurulmuştur Daha sonraları ekonomik alanda hareketliliğin artması, toplumsal ve kulturel alanda gorulen gelişmeler sayesinde kişilerin gonullu girişimleriyle kurulan dernekler ve uye sayılarında da onemli artışlar meydana gelmiştir Turkiye ’de şimdiye kadar kurulan dernek sayısı 163875 ’dir Ulkede bugun spor, kultur, sağlık, sosyal yardım, kadın ve esnaf dernekleri gibi daha pek cok alanda faaliyet gosteren sosyal amaclı 32352, kulturel amaclı 21140, hayri amaclı 16378 ve sportif amaclı 9882 olmak uzere toplam 79752 dernek mevcuttur
alıntı