İnsan dimağı, kafatasının içerisinde beyin-omurilik likidi (BOS) ismi verilen bir likit tarafından çevrelenmiştir ve onun içerisinde yüzer haldedir. Bu likit, dimağın birtakım metabolik işlevlerini sürdürmesi için gereklidir. Bundan daha da değerlisi travmaya karşı dimağı korur.
BOS sabit bir süratte “ventriküler sistem” ismi verilen ve dimağın iç kısımlarında yerleşmiş olan odacıklarda üretilir ve dimağın dışına gerçek kanallarla iletilir. Dimağın en dışındaki birtakım yapılar tarafından da emilir. BOS hacminin arttığı durumlar “hidrosefali” (HS) olarak isimlendirilir. Hidrosefali (Hydrocephalus) Yünanca “kafa” ve “su” sözlerinin birleştirilmesiyle türetilmiştir. Sorun çoğunlukla BOS emiliminin azalmasıdır.
BOS emilimi iki nedenle azalır.
1- BOS’nı emecek olan hücrelerin işlevlerini alanına getirememesi (emilim bozukluğu tipi HS, komünike HS).
2- BOS’nın üretildiği alandan emildiği nahiyeye taşıyan kanallarda tıkanıklık olması (tıkayıcı tipte HS, non-komünike HS).
Tedavi: İki tıp tedavi prosedürü mevcuttur.
1- Bu sıvıyı öbür bir vücut boşluğuna taşıyan “şant” sistemleri takılması. Bu prosedür hem emilim bozukluğu hem de tıkayıcı tip hidrosefalide kullanılabilir. Temel fikir, bir slikon boru yardımıyla dimağ içerisindeki çokça BOS'u emilebileceği sair bir vücut boşluğuna aktarmaktır. Aktarılacak boşluk, çoğunlukla hastanın en büyük vücut boşluğu olan karnıdır. Ama kalbe yahut göğüs kafesi içerisine de aktarılabilir.
2- Endoskopik prosedürlerle tıkanıklığın açılması yahut bypass edilmesi. Bu usul isminden da anlaşılacağı üzere yalnızca tıkayıcı tipte HS’si olan hastalarda kullanılabilir. Emilim bozukluğunu düzeltemez.
Şant sistemleri uzun devirli istenmeyen tesirleri ve mekanik-enfeksiyon problemler ortaya çıkarma potansiyeline sahiptir. Lakin tüm HS tiplerini muvaffakiyet ile tedavi edebilir.
Endoskopik yolların en büyük dezavantajı muvaffakiyet nispetlerinin % 75-80 olmasıdır. Ayrıyeten açılan kanallar yahut sıvıyı bypass etmek için açılan yeni delikler yine tıkanabilir.
Aşağıda en sık yapılan endoskopik cerrahi olan "endoskopik üçüncü ventrikülostomi" operasyonuna ilişkin manzaralara ulaşabilirsiniz.
BOS sabit bir süratte “ventriküler sistem” ismi verilen ve dimağın iç kısımlarında yerleşmiş olan odacıklarda üretilir ve dimağın dışına gerçek kanallarla iletilir. Dimağın en dışındaki birtakım yapılar tarafından da emilir. BOS hacminin arttığı durumlar “hidrosefali” (HS) olarak isimlendirilir. Hidrosefali (Hydrocephalus) Yünanca “kafa” ve “su” sözlerinin birleştirilmesiyle türetilmiştir. Sorun çoğunlukla BOS emiliminin azalmasıdır.
BOS emilimi iki nedenle azalır.
1- BOS’nı emecek olan hücrelerin işlevlerini alanına getirememesi (emilim bozukluğu tipi HS, komünike HS).
2- BOS’nın üretildiği alandan emildiği nahiyeye taşıyan kanallarda tıkanıklık olması (tıkayıcı tipte HS, non-komünike HS).
Tedavi: İki tıp tedavi prosedürü mevcuttur.
1- Bu sıvıyı öbür bir vücut boşluğuna taşıyan “şant” sistemleri takılması. Bu prosedür hem emilim bozukluğu hem de tıkayıcı tip hidrosefalide kullanılabilir. Temel fikir, bir slikon boru yardımıyla dimağ içerisindeki çokça BOS'u emilebileceği sair bir vücut boşluğuna aktarmaktır. Aktarılacak boşluk, çoğunlukla hastanın en büyük vücut boşluğu olan karnıdır. Ama kalbe yahut göğüs kafesi içerisine de aktarılabilir.
2- Endoskopik prosedürlerle tıkanıklığın açılması yahut bypass edilmesi. Bu usul isminden da anlaşılacağı üzere yalnızca tıkayıcı tipte HS’si olan hastalarda kullanılabilir. Emilim bozukluğunu düzeltemez.
Şant sistemleri uzun devirli istenmeyen tesirleri ve mekanik-enfeksiyon problemler ortaya çıkarma potansiyeline sahiptir. Lakin tüm HS tiplerini muvaffakiyet ile tedavi edebilir.
Endoskopik yolların en büyük dezavantajı muvaffakiyet nispetlerinin % 75-80 olmasıdır. Ayrıyeten açılan kanallar yahut sıvıyı bypass etmek için açılan yeni delikler yine tıkanabilir.
Aşağıda en sık yapılan endoskopik cerrahi olan "endoskopik üçüncü ventrikülostomi" operasyonuna ilişkin manzaralara ulaşabilirsiniz.