Hidroklorik Asit Nedir?

Klor ile hidrojenin birleşmesiyle oluşan aside hidroklorik asit denilir Genel formülü HCI, molekül ağırlığı 36,4dür Hidroklorik asit çok belirgin kokulu, fazla kuvvetli ve renksiz bir sıvıdır
Kokusu genelde insanların nefes almasını güçleştirecek seviyede etkilidir Hidroklorik asidin kokusu, bu kokuya maruz kalan kişilerin yoğun bir öksürük nöbeti geçirmelerine sebep olur Bundan dolayı bu asidin kokusunu solumak zorunda kalan kişinin en kısa zamanda açık havaya çıkarak çokça oksijeni ciğerlerine doldurması gerekmektedir Astım hasları bu asidin kokusuna fazla duyarlıdırlar ve bu asidin kokusunu içlerine çekmeleri astım krizi geçirmelerine niçin olmaktadır
Hidroklorik asit, tarihte yeni kolaylıkların keşfedilmesinde ön bacak olmuştur Günümüzde PVCden demirçeliğe, organik madde üretiminden gıda sektörüne kadar az kalsın bütün alanlarda hidroklorik asit kullanılmaktadır Ticarette kullanılan derişik hidroklorik asitte %37 hidrojen klorür mevcuttur Hidrojen klorür basınç altına girerse fazla kolay sıvılaşabilmektedir Hidrojen klorür saf olduğu zaman renksiz ve berrak bir akıcı görüntüsüne sahiptir Oysa içine kirlilik karışırsa bu soluk olan kimyasal madde sarı renge döner

Hidroklorik asidi elde olabilmek için ilk önce hidrojen klorür gazının elde edilmesi gerekir Hidroklorik asit sanayide, tuzlu üzerine dökülen ısıtılmış sülfürik asidin etkisiyle ortaya meydana çıkan hidrojen klorür gazının suya gönderilmesiyle elde edilmektedir Buna Leblanc yöntemi denir Sodyum sülfat da Lebranc yöntemiyle elde edilmektedir Tepkime, döner tabanlı mekanik fırınlarda yapılmaktadır Bu şekilde hazırlanan asit halk müziği arasında tuzruhu olarak tanınır Bu asidin sarı renkte olma sebebi ise içindeki demirIII klorürüdür Tuzruhu ayrıca fazla belirgin kokulu keza de yakıcı bir kimyasaldır Mermerin bile yüzeyini eritebilecek derece adaleli bir asitti Bu asidin vücuda teması derinin üçüncü dereceden tahriş olmasına çok temas etmesi halinde derinin yanmasına ve kalıcı bere izlerinin oluşmasına niçin olmaktadır Tuzruhunun kokusu insanın nefes almasını zorlaştırmakta kişinin öksürmesine, eğer maruz kalan kişi astım ise astım nöbeti geçirmesine sebebiyet vermektedir Bu asidi saatlerce solumak zorunda kalanlarda ise asit zehirlenmesi görülebilmektedir
Tuz ruhu kokusunu hamile bayanların katiyen solumaması gerekmektedir Tüm bu zararlı etkilerine karşın birçok bayan tuvalet temizliğinde kullanılabilmektedir Tuzlu ruhu kullanımına fazla dikkat edilmeli, ağız ve burun bir maske ile kapatılarak bu kokunun ciğerlere girmesi önlenilmeli, katiyen deriye ve gözlere temas ettirilmemelidir
Elektrolizle elde edilen klor gazının hidrojen atmosferinde yakılmasıyla oluşan hidro klorürün sudan geçirilmesiyle de hidroklorik asit elde edilir Bu yönteme Solvay yöntemi denilir Bu operasyon için ergitilmiş silisten üretilmiş kaplar kullanılır Bu yöntemle elde edilen asit çok saf bir asittir Hem sanayide, organik moleküllerin klorlanması işleminde oldukça çok hidrojen klorür açığa çıkar Bu emrindeki tepkime gazlarından hidroklorik asidin elde edilmesinde yararlanılmaktadır
Hidroklorik asit, etkin metallerle kolaylıkla tepkimeye girerek, bunların klorür tuzlarını yapar ve hidrojen açığa çıkarır Çinkonun hidroklorik asitle tepkimeye girmesi, hidrojenin laboratuarda klasik elde ediliş yöntemidir Mangan dioksit, permanganat gibi yükseltgen maddeler klorun hidroklorik asitten ayrışmasını sağlar Bakır, cıva, gümüş, altın gibi kimi metaller hidroklorik asitten etkilenmezler Ametaller ise bu asitle tepkimeye girmezler Metal oksit ve hidroklorik asitle ise, hidroklorik asitle klorür tuzu durumuna geçerler Hidroklorik asit türlü metal tuzlarını bozar Bu asidin nitrik asitle karışımı halk aralarında altın suyu olarak bilinir ve altın, platin gibi maddeleri çözündürür Altın suyu bazı metallerden yapılmış takı aksesuarlarının altın görünümünü almasında ve kararmalarını önleme nedeniyle kullanılmaktadır Eski parlaklığını kaybetmiş altınlarda altın suyundan geçirilerek tekrar parlatılabilmektedir
Hidroklorik asit fazla kaslı bir asittir, çözelti durumunda ayrıntılarıyla iyonlaşır Gümüş nitrat çözeltisiyle verdiği beyaz renkli çözeltiden ve oksidanlarla tepkimesi sonucunda ortaya meydana çıkan klor kokusundan tanınabilir Hidroklorik asit klorürlerin elde edilmesinde, alkalik sistemlerin nötralizasyonunda(yansızlaştırma, etkisizleştirme, tarafsızlaştırma) ve metal ürünlerinin temizlenmesinde kullanılmaktadır