“Doktor Hanım, Ben şizofreni miyim?” ve devamında gelen “aklımı kaçırıyorum, niyetlerimi denetim edemiyorum, gerçekle hayali ayırt edemiyorum” tabirleri. Bu soruyu soran kişinin ne kadar telaşlı olduğunu kestirim edebilirsiniz. Tahminen siz de hayatınızın bir devrinde bu soruları kendinize sormuş olabilirsiniz.
Bu durumda iki soru sormamız gerekir:
Aklımızı kaçırmaktan mı korkuyoruz yoksa başımız karışık ve gerçekleri ayırt edemiyor muyuz?
Yalnızca aklımızı kaçırmaktan korkuyorsak büyük ihtimal telaş bozukluğu yaşıyoruzdur ve kısa müddette ilaç tedavisi ve psikoterapi ile toparlayabiliriz. Pekala nitekim başımız karışık ve gerçeği ayırt etmekte zorlanıyorsak? Olmamış şeyleri olmuş zannedip, tehlike altında olduğumuzu düşünüyorsak.. İnsanların aleyhimizde iş çevirdiğini, dünyayı kurtarmak üzere büyük vazifeler üstlendiğimizi düşünüyor, günlük yaşantımızı sürdüremiyorsak..
Psikoz; özetle niyet ve algı bozukluğudur. Gerçeği ayırt edemeyip, algısal olarak beş duyumuzun gerçek dünyada olmayan şeyleri algılamasıdır. Psikoz; Depresyon, Bipolar Bozukluk, Alkol-Madde Bağımlılığı yahut tıbbi hastalıklara (tiroid işlev bozuklukları, nörolojik hastalıklar..vb) eşlik edebileceği üzere, altta yatan bir sebep bulunamadığı ve kronik olarak var olduğu durumlarda Şizofreni’den bahsedebiliriz.
Tedavide antipsikotik ilaç kümesi kullanılır ve tedaviye cevap epey güzeldir. Psikoz; Depresyon ve Bipolar Bozukluk’ta daha çok ataklar halinde gelir. Bu durumda ilaç tedavisi çoğunlukla atak vakitlerinde kullanılır. Tıbbi hastalıklarda ise mesela tiroid işlev bozukluğunda; tiroid sorunu düzeldiğinde psikoz da düzelme eğilimindedir. Bazen de alkol ve husus kullanımına bağlı psikoz durumunda, alkol ve husus kesildiğinde psikoz da vakit içinde sonlanır.
Özetle; her psikoz şizofreni değildir. Ancak kullanılan tedavi çoklukla antipsikotik ilaçlardır ve şizofreni dahi olsa birçok hasta, tedavi ile olağan ömrünü sürdürebilmektedir. Nasıl ki tedavi edilmeyen Diyabet (şeker) Hastalığı yıkıcıdır (zaman içinde yüksek kan şekeri organları tahrip eder), tedavi edilmeyen psikoz yahut şizofreni de beyin işlevleri açısından, ayrıyeten toplumsal ve toplumsal açıdan yıkıcı olabilir.