Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, NTV canlı yayınında Seda Öğretir idaresinde Sabah Gazetesi Ankara Temsilcisi Okan Müderrisoğlu ile Hürriyet Gazetesi muharriri Abdülkadir Selvi'nin Karadeniz'de bulunan doğal gaz keşfi ve iktisat gündemi ile ilgili değerli açıklamalarda bulundu. Bakan Albayrak, Karadeniz'deki doğal gaz keşfinin faturalara ne vakit yansıyacağını açıkladı.
Albayrak, "Kesinlikle ve mutlaka yansıyacak. Yalnızca vatandaşımızın doğalgaz faturasına yansımayacak. Tıpkı vakitte sanayicimize, kullandıkları elektrik faturasına kadar yansıyacak. Bu işle uğraşan arkadaşlarımıza inancım tam, 2023'e kadar ulaştıracaklardır. 2023'ten evvel muştularla gelmiş bile olabiliriz" dedi. İşte Bakan Albayrak'ın açıklamalarından satır başları:
KARADENİZ'DEKİ DOĞAL GAZ KEŞFİ
Tarihi değerli bir devirde bu yayını gerçekleştiriyoruz. Cuma günü Türkiye'nin yalnızca iktisat açısından değil siyasi açıdan da kıymetli bir gündü. Türkiye bir eksen dönüşümü, yeni merkez Türkiye diye tabir ettim. Türkiye'nin güçteki bağımsızlığı, Türkiye'nin siyasi bağımsızlığına da tesir ettiği bir süreci başlattık. Cuma günü de değerli bir süreç, gurur vericiydi. Türkiye'nin tamamında hoş bir hava aldı. 320 milyar metreküp olarak söylenen birinci kuyunun fazı, bu kuyunun gerisinde 2 katman daha var.
Türkiye'nin cari açık değil, cari fazlası vereceği, döviz konuşacağımız bir periyodu konuşacağımızı söyledim. Türkiye önümüzdeki yıllarda bir bakmışız ki cari fazlası veriyor. Şu anki rezerv ihtimaliyle çok büyük bir rezerv. Yıllık 15-20 milyarlık tedarik demek. Bu yalnızca bu haliyle kalsa bile önemli %30 luk muhtaçlığı kazanmak dışında, Türkiye'nin kıymetli pazarlıklar kazanacağı bir süreç.
Manevi tarafı şu; Cuma gününden beri aldığımız reaksiyonları birleştirince... Vatandaşımıza yıllarca harikulade bir halde çaresizlik öğretilmişliği vardı. Muştudan sonra toplumda oluştuğu özgüven, memnunluk inanılmaz. Bizler için evlatlarımız için bu bende çok değerli hisler uyandırdı.
DOĞALGAZIN İŞLETİLMESİ
Birinci günden itibaren, bir zihniyet değişim buraya kolay gelmedik. Yapamayız edemeyiz bu kurumlarımızın içinde de var. Borda önümüzdeki sene bitiyor. Arama sondajda bu çerçeve bitiyor. Daha yeterli yere gelecek. Burada sistem değişiyor. Esasen 3-5 sene evvelki ihtilal bu kıssa ile başladı. O zihniyet devri süratli bir biçimde yol aldı. Sonuç bugüne kadar geldik. TPAO en süratli çıkarak sisteme sahip. 2023'ü tabir ettik. Biri çıkmış diyor ki kaç yıllık TPAO'lıyım çıkmaz diye. Siz o zihniyet yüzünden 80 yıldır bir şey yapamadınız.
Bu kapasite Türkiye'nin her kesitinde var. Çok hayalperest bir kıssadan bahsetmiyoruz. Pekala ekonomik tesiri nasıl olacak? Gaz fiyatlarının ucuzlamasıyla, endüstride kullanılan güç maliyetlerinin ucuzlamasıyla. Elektrik santrallerindeki gaz maliyetinin daha ucuzlamasıyla Türkiye bu alanlarda daha rekabetçi olacak.
'KARADENİZ'DEKİ DOĞAL GAZI KENDİ İMKANLARIMIZLA ÇIKARTACAĞIZ'
Hepsini kendi ekimizle yapacağız. Karadeniz Ereğlisi'ne gelen kesim alt yapı itibariyle de çok güzel bir yerde çıktı. Burada söylenene 5-6 milyar dolarlık yatırımlar falan... Çok daha az maliyetle çıkaracağız. Bu yatırım için bütçe ve imkanlara da sahibiz. Finansmandır farklı dayanaklardır bunlar farklı. TPAO doğal gazı çıkaracak kendi sistemine sahiptir. Bu konuşulan sayıların daha az maliyetinde, çok daha kaliteli bir halde, yüklü kendi mühendislerimiz kendi imkanlarımızla çıkaracağız.
'2020 YILI İTİBARİYLE EN BÜYÜK GAZ KEŞFİDİR'
Şunu net söyleyeyim. O kuyuları uzun vakitten beri takip ediyoruz. Allah'ın lütfu 9. kuyu da bulduk. Zayıf hali buysa güçlü halinde daha âlâ noktaya gelecektir. 2020 yılı itibariyle en büyük gaz keşfidir. Bu daha başlangıç. Bu saha üzerinde de söylemiyorum. Bu kuyunun 2 katmanı var. Alt taki katmanı var. Genel havzada önemli potansiyel var. Yeni bakacak alanlarımız var. Karadeniz'in geri alanları var. Ayrıyeten Akdeniz'de devam eden faaliyetlerimiz var. Türkiye yeni bir çağı başlattı. Bu manada bu adım ruhsal maddi manada bu duvarı yıktı. Yeni haberleri, hoş haberleri duymaya toplumumuz açık olacak. Her şeyimiz var. Hepsinden öte muazzam derecede insan kaynağımız var. Daima bu grupla oluyor bu.
'ZİHİNSEL İHTİLAL YAPTIK'
Aslında bu keşif, Türkiye'yi güç üreten ülkeler derecesine getirecektir. Daha da artarsa çok büyük kıssa. Biz zihinsel bir ihtilal yaptık. 70 yıldır ne yapılıyor ne sonuç alınıyor? Yanlışsız şeyleri yapmışız ki farklı sonuçlar almaya başlamışız. Artık bundan sonra güçte, iktisatta ektiğimiz tohumlar çınara dönecektir. O açıdan bu çalışmalar değerlidir.
'İNDİRİM PAZARLIĞI ALMA GÜCÜMÜZ VAR'
Türkiye, 30-40 ton petrol ithal eden, ortalama 40-45 milyar ödeme gerçekleştiren bir ülkeydi. Türkiye, geride kalan kontratları ile ilgili hareket edersek bütün bölgesindeki oyuncularla çok daha güçlü fiyat indirim pazarlığı alma gücüne konuştu. İnşallah daha da artarsa uyguna gelecek. Şöyle bir parantez açayım, bu şu demek değil, Bizlerin yıllardır işbirliği yaptığı ülkeler, Rusya, İrandır. Bu yeni periyot Türkiye açısından, bu ülkelerde yeni işbirliklerinin doğurabileceği bir süreci başlatıyor. Tahminen üretici ülke olarak farklı işbirlikleri yapacağız. Rusya ile en sıkıntı devrimizde bile bizi yarı yolda bırakmadı. Teknik periyotta zorda kaldığımız da bile tedarikte zorlamadı. Bu açıdan ben yeniden ülkemizin, paydaşlarımızın menfaatine yeni bir sürecin doğacağını söyleyebilirim.
'BİR SÜRPRİZ DE MADENCİLİK ALANINDA GELECEK'
Birinci gün itibariyle şunu söylemiştik. Bakan olduğumuz periyotta 58 milyar dolarlık cari açıkla, tweetler seçimler derken ne dedik. İhracatta, kur noktasında yeni bir ekonomik modeli başlatma süreci. Ve 2019 yılının güç başlamasıyla bir periyodu kapadık. Burada temel konu Türkiye'nin turizm üzere gelirleri dışında yurt dışına ithalattan kaynaklı açık vermişiz. Önümüzdeki yıllarda bir sürpriz de madencilik alanında gelecek. Bir değil daha fazla müjde bekliyoruz. Mühendislik aramaları tamamlandı.
'TÜRKİYE REZERVİNE BİR REZERV DAHA EKLEMİŞTİR'
Türkiye'nin döviz fazlası vereceği bir periyot başlıyor. Bu bir rezerv midir birebir vakitte Merkez Bankası üzere bir rezervdir. Yalnızca bu keşif olarak konuşuyorum. Burada sizin dışarıya ödeyeceğiniz dövizi eden bir durum var. Türkiye rezervine bir rezerv daha eklemiştir. Türkiye'nin bilançosu olarak resme baktığımızda, merkez bankasının rezervinin üstünde bir konforla yönetiyordu. Dünyada ülkeler yanıyor durumda. Herkesin durumu ortada. Bu türlü bir periyotta Türkiye, olumlu ayrıştığı, yeterli bir halde yönettiği pandemi devrini var. Bu artık Türkiye'nin toplam rezerv hacmini artıracak bir durum olarak görülebilir.
MÜJDE DOĞALGAZ FATURALARINA YANSIYACAK MI?
Katiyetle ve muhakkak yansıyacak. Yalnızca vatandaşımızın doğalgaz faturasına yansımayacak. Tıpkı vakitte sanayicimize, kullandıkları elektrik faturasına kadar yansıyacak. Bu işle uğraşan arkadaşlarımıza inancım tam, 2023'e kadar ulaştıracaklardır. 2023'ten evvel muştularla gelmiş bile olabiliriz. Aslında bu adımların hepsi gazla değil. Gelinen noktada Türkiye'de üretilen montaj değil. Hepsi hammedesiyle, maliyetinin 3'te 1 düşürecek duruma geldi. Güneşiyle rüzgarıyla. Bu adımların hepsi, yerli kaynaklar, elektrik santralleri, güneş, rüzgar, artık de doğal gaz. Son 2 yıldır biz %60'ları yakaladık. Artık doğal gazla artık %80'leri %90'ları görebiliriz. Bir bakmışsınız ithalatta sıfır noktaya gelmişizdir. 83 milyon şunu gördü. Bu ülke önümüzdeki devirde daha büyük şeyleri umut etmeyi.
'83 MİLYONUN MEMNUN OLMASINA ÜZÜLEN BİR MUHALEFET VAR MI?'
Kendimi örnek datayım o vakit. Benim kadar hücuma uğrayan bir bakan arkadaşımız yoktur. Bana nasıl tesiri var biliyor musunuz. Çok büyük güç veriyor. Çok gerçek şeyler yapıyor ki birileri rahatsız oluyor. Bu ülkenin en ancak en bahtsız olduğu nokta muhalefet. Eğitimli kesim üzerinden o denli bir beyin yıkama var ki gerçekleri görememe. 83 milyonun bu haberden keyifli olmasına üzülen bu türlü bir muhalefet var mı?. Bu telaffuzların hiçbir tesiri bize yoktur. 7 yıldır Türkiye'nin içinden geçtiği süreçten kenetlenerek çıkması buna en hoş örnek. En büyük kıyı şeridine sahip ülke Akdeniz'de Türkiye. Ayağımızı suya atamıyoruz. Bu süreçleri biz birinci Güney Kıbrıs Doğu Akdeniz'deki alanları özel şirketlere hisse etmeye başladığında Bakanlar Konseyi'nde lisana getirdik. Bizim de aktif rol oynamamız lazım diye. Bu süreçleri biz başlattık. Toplantıda bize ne işimiz var. Avrupa ne der. ABD ne der. Bizim teknemiz yok. diye daima bir itiraz eden yapı. Ülkemizin hak ve menfaatlerini savunacağız. Bundan daha doğal hakkımız ne. O toplantıdan kısa mühlet sonra merdivenlere dizilen 15 Temmuz fotoğrafı var ya. O gün generallerden biri oydu. Türkiye'nin 20 yıllık seyahatinde farklı yapılara sızmış bu yapı her yerdeydi. Ülkesinin mutluluğuna üzülen bu türlü bir kesim var mı? Biz de diyoruz ki bu kesiti üzmeye devam edeceğiz. Biz sizi muhattap almıyoruz. Ciddiye almıyoruz. Sizin işiniz muhalefet etmek değil. Sizin maksadınız psikoloji bozmak.
'MİLLİ DEYİNCE TÜYLERİ DİKEN DİKEN OLUYOR'
Sistematik bir halde muhakkak bir müddettir belirli noktaya atış yapılıyorsa içeride ve dışarıda baya rahatsız ettiğimiz bireyler var. Muhalefet söz manasında olumlu bir söz. Tenkit manasında. Türkiye'de iş muhalefetten öteki bir noktaya, algı operasyon, maksat saptırma, iktisat üzere olumsuz bir süreci ortaya koyuyorsa işin öbür bir şey var. Onun için sorumluluğumuzun daha fazla olduğunu, Türkiye'yi daha güçlü noktaya getirmeye çalışıyoruz. Türkiye'nin her hafta 3 partisinin yazısını yazan daima birebir nokta. Kim kimi işaret ediyor. Kim demokratik bir biçimde seçilmiş kişiyi ima ediyor. Olan şüphelilerden ses yok. Bu açıklamalar Türkiye'nin yaşadıkları, Türkiye'nin darbede PKK'da yaşadıkları 83 milyonun başında ışık yakıyor. "He kimle kim iş çeviriyor?" diye. Ulusal deyince birilerinin tüyleri diken diken oluyor. Kendi kültürüne düşman bir bakış açısı. Bu açıdan baktığımızda Türkiye muhalefeti için çok üzücü.
JOE BIDEN'IN SKANDAL AÇIKLAMALARI
2 çerçevede bakmak lazım. Bu telaffuzun içeriği ne. Bunu söyleyen kişi evvelden lider yardımcılığı yapmış bir kişi. Sonrasında lider adayı olan bir kişi. Sizi olağan kuşkulu koyduğunda ki süreç kıymetli. Muhalefet olarak kurduğunuz cümle ne. 6 ay evvel mi sonra mı. Manaya gel manaya. O zarfın içeriği ne. Sizi amaç gösteriyor. Bu tartışmada da konu şu; Türkiye'de bir zihinsel, yapan olumlu, Türkiye'yi daha ileriye götürme... "Daha güçlü bir Türkiye" kelamından niçin rahatsız olur. Negatif bir algı varsa onun gerisinden üretiyorsun. Bu zihniyet, Mustafa Kemal Atatürk'ün yaptığı ne varsa hepsini yıkmıştır. Anahtarlarını dışarıya teslim etmiş, satmıştır. Üzücü olan da şu; kendini eğitmiş ve yetiştirilen zihnini maalesef uzun yıllardır esir almış. Münasebetiyle bu kısır tartışmalara girmiyorum. Biz topluma düzgün söz ediyoruz. Toplumda bunu görüyor. Siz içtenlikle çalışırsanız kulak asmazsanız işi yaparız... İki bakanlıkta çalıştığım 5 yıl süreçle Cuma günü bunun sürecidir. Hiçbir emek zahi olmuyor. Biz çalışacağız, birilerine laf yetiştirmekle değil Türkiye'yi daha âlâ yere getirmek için. Ben yeniden diyorum. Çok ağır yükümüz var, biz buradaysak bunun hesabını millete, daha evvel Allah'a vereceğiz. Ben kalpleri bilen bir iradeye riayet ettim. Biz de çalışacağız mükafatını alacağız. Ağzı olan, kirli bir toplumsal medya mecrasında yaşıyoruz. Sabahtan akşama kadar toplumsal medya palavralarına karşılık veremem. Fakat ben ne yaptım hepsine karşılık verdim. Benim vazifem bu mu? Ayağımızdaki yükleri atıyoruz. Biz artık söylenenlere bakmıyoruz. Bu ortayı süratle kapatmaya çalışıyoruz. O yüzden bu gazı süratle çıkaracağız. Önümüze bakacağız.
'KOLAYCILIĞA KAÇMAYACAĞIZ'
Kurtuluş Savaşı'nda bedel ödedik niçin bizi bir çembere hapsetmeye çalıştılar, küçücük bir yer verelim. Milletimizin birleşti ve dış güçleri bu topraklardan attık. Bütün bu süreçte bedel ödedik. İktisatta yıllardır süren bir model var. Türkiye artık bu modellerden çıkıyor. Bu manadan çıkıp yeni modele geçmemizin bir bedeli var. "Doğu Akdeniz'e girme şunu yapalım." Bunu AB ülkelerinin en üst seviye görevlilerinden biri söylüyor. Bu türlü bir şey olabilir. Sen sermaye ile ülkenin siyasetine taraf vermeye çalışırsan bu türlü olmaz. Bütün dünyanın her yerinde böyledir. İktisatta attığımız adımlar, güçten bağımsız adımlar. Kolaycılığa kaçmayacağız. Geçmişten gelen statüko olduğundan farklı bir modele geçmeye müdahalede bulunuyorsa yapacağınız 2 şey var. Bedel ödedik mi? Öderiz. Ancak sonuçlarını artık topluyoruz. Ben milyarlarca dolarımı dışarıya veriyorum. Artık yok. Bunların sonucunu birkaç yıl sonra daha net göreceğiz. Pandemi periyodunda Türkiye başka ülkelere nazaran daha mı az etkilenmiş daha fazla mı etkilenmiş? Vicdanı olanlar bunu görüyor.
'TEHDİT ETTİLER'
Bunları ileride yazmamız lazım. Jenerasyonlar bunu bilmeli. Cumhurbaşkanımız nasıl bunun çabasını korkusuzca verdiyse öbür arkadaşlarımız da bunu veriyor. Hazine Bakanlığı'nda dünya kadar bir takım var. Bir güç projesinde diğer bir ülke tehdit etti. Tehdit için şöyle; kıymetli bir projede batıda bir ülkede bir karşılık verildi, biz de ona gerekli karşılığı verdik
'BOTAŞ VE TPAO HALKA AÇILACAK'
Şu son süreç, gerek TPAO'yu gerek BOTAŞ'ı farklı bir noktaya çıkaracak. Bu keşiflerin geliştirilmesiyle birlikte ikisininde payları halka açılacak. Tahminen THY'den de daha büyük kapasiteye sahip firmaları olacak. Marka olacaklar. Biz bu alt yapıları döşüyoruz. Bununla ilgili değerli haberleri ileride göreceğiz inşallah
'AKDENİZ'DE DE HOŞ HABERLER GELECEK'
Karadeniz'de çok büyük bir potansiyelimiz var. Bu bir tarafta. Akdeniz'de de Karadeniz kadar değerli bir havza var. Hasebiyle Akdeniz'de kazacağımız kuyularımız var. Elimizdeki veriler Türkiye'nin büyük kaynaklara sahip olduğunu gösteriyor. Akdeniz'de de Türkiye'ye güzel haberler getirecek. Paramız hazinemiz bütçemiz el verdiği noktada zahmetimiz yok. Dördüncü gemi, yatırımın artması tüm adımları atacağız.
AKDENİZ'DE YUNANİSTAN KRİZİ
Doğu Akdeniz kıyıdaş ülkeler, o ülkelerin birbirleriyle yaşadığı meseleler aslında çok çetrefilli bir süreç. Doğu Akdeniz'de kendi bölgelerimizde yaptığımız veriler kıymetli bir kaynağın olduğunu gösteriyor. Siz bir haritaya iniyorsunuz nereden kesiyor. Bu türlü bir şey olabilir mi? Ankara'ya yer vermiyorsunuz adalarla her yeri işgal ediyorsunuz. Buradan kaynaklı alanlarda Türkiye kendi hakkını savunacak. Burada bulduğumuz verilerle Türkiye'ye kazandırmak için elinden gelen çabayı verecektir. Fakat zorbalıkla hiçbir biçimde Türkiye'yi boyunduruk altına alalım. Herhalde Avrupa 90'ları görerek refleks göstermeye çalışıyor. 90'ların Türkiye'si yok. Diğer bir Türkiye var. Eski Türkiye yok. Fakat biz sizi eski Türkiye olarak algılamaya devam ettiğiniz sürece Türkiye'yi kaybetmeye toplumu kaybetmeye... Gümrük güncellemesi yıllardır doruğa kadar geldi. %90 Türkiye kamuoyunun kenetlendiği bir bahistir Doğu Akdeniz. Vatandaşı geri adım atmayı kabul etmiyor. Bugün denizlerimizden sonra topraklarınızdan vazgeçmeye kadar bu türlü bir şey olabilir mi? Türkiye her açıdan dimdik ayakta.
'BU HAMASET DEĞİL HAKİKAT'
Buna ihtimal vermek istemiyorum. Bir vatandaş olarak, benim alanım değil öteki bakanlıklarımızın alanları. Vatandaş olarak temennim bu değil. Ne diyor Gazi Mustafa Kemal, "Konu mevzu bahis vatansa gerisi teferruattır." O yüzden daha konuşulacak bir şey yok. İktisatta çok fazla çatışma var. 2008 finansal krizi açısından dünyada reyting şirketlerinin kredi likitidesinin ağır hasar aldığı bir periyoda girdi dünya. Ekonomik görünümle yorum yapan stabilitede çok büyük kredi kaybettiler. Biz Türkiye'de hepsi eski refleksler diyoruz ya "dolar şu olur bu olur" dünya da çok umursamıyor. Ben açıkçası Türkiye ile ilgili bizim belirlediğimiz ekonomik kırılganlıkların belirlenmesi onarılması modeline geçiyoruz. Türkiye yolunu buluyor. x ülkesinin bakın açıklama yapmış, y ülkesinin lideri tehdit etmiş... Biz aslında bunları yaşıyoruz. Bunlara taviz vermiyoruz. Bu hamaset değil hakikat.
GİRESUN SEL SELAKETİ
Esnafla ilgili TESKOMB'la uygun maliyetli bir paket, finansal dayanak açıklayacağız. En ufak bir maddi dayanaktan kaçınmadan. Öteki orada vefat eden vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet yaralılarımıza Allah'tan şifa diliyoruz. Giresunumuzu eskisinden daha hoş bir yere getireceğiz inşallah. Devletimiz şükürler olsun, afette pandeminde maddi imkanlarıyla bugünde olduğu üzere yarında vatandaşımızın yanında.