Hasta Hakları Yönetmeliği Yeni

Hasta Hakları



HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ

Devlete Ait Gazete, Tarih: 01081998; Sayı: 23420



BİRİNCİ BÖLÜM

Kasıt, Kapsam, Yardım, Tanımlar ve İlkeler

Amaç

Madde 1 Bu Mevzuat; temel insan haklarının afiyet hizmetleri sahasındaki yansıması olan ve ilk kez Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda, öteki mevzuatta ve milletlerarası yasal metinlerde kabul edilen hasta haklarını bedensel olarak kullanmak ve afiyet hizmeti bahşedilen tüm kurum ve kuruluşlarda ve sağlık kurum ve kuruluşları haricen sağlık hizmeti bahşedilen hallerde, insan haysiyetine uygu şekilde herkesin hasta haklarından faydalanabilmesine, yargı ihlallerinden korunabilmesine ve gerektiğinde hukuki korunma yollarını sahiden kullanabilmesine dair usül ve esasları aranje etmek amacı ile hazırlanmıştır

Kapsam

Madde 2 Bu Mevzuat; sağlık durumu hizmeti bahşedilen devlete ait ve özel bütün kurum ve kuruluşları, bu kurum ve kuruluşlarda ya da bunların dışarıya hizmete katılan her kademedeki ve unvandaki ilgilileri ve hizmetten faydalanma hakkını haiz olan tüm fertleri kapsar

Hukuki Takviye

Madde 3 Bu Yönetmelik; 3359 sayılı Afiyet Hizmetleri Temel Kanunu'nun 9 uncu maddesinin (c) bendine ve 181 sayılı Sıhhat Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 43 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır

Tanımlar

Madde 4 Bu Yönetmelik'te geçen deyimlerden;

a) Bakanlık: Afiyet Bakanlığı'nı,

b) Hasta: Sıhhat hizmetlerinden kullanım ihtiyacı yer alan kimseyi,

c) Personel: Hizmetin, resmi ya da özel sağlık durumu kurumlarında ve kuruluşlarında veya özgür olarak sunulmasına bakılmaksızın, afiyet hizmetinin verilmesine iştirak eden tüm afiyet meslekleri mensuplarını ve sağlık meslekleri mensubu olmasa bile sıhhat hizmetinin verilmesine sorumlu olarak iştirak eden kimseleri,

d) Sağlık Durumu kurum ve kuruluşu: Milli Savunma Bakanlığı'na ait olanlar hariç edinmek üzere, sıhhat hizmeti verilen devlete ait veya özel bütün kurum ve kuruluşlar ile tababet icra edilen bütün yerleri,

e) Hasta hakları: Sağlık Durumu hizmetlerinden kullanım ihtiyacı yer alan fertlerin, sırf insan olmaları nedeniyle sahip bulundukları ve TC Anayasası, milletlerarası andlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına küskün yer alan haklarını,

açıklama eder

İlkeler

Madde 5 Sıhhat hizmetlerinin sunulmasında aşağıdaki ilkelere uyulması şarttır:

a) Bedeni, ruhi ve sosyal yönden bütün bir iyilik hali içinde yaşama hakkının, en esas insan hakkı olduğu, hizmetin her safhasında daima gözönünde bulundurulur

b) Herkesin yaşama, somut ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkını haiz olduğu ve hiçbir merci veya kimsenin bu hakkı ortadan uyandırmak yetkisinin olmadığı bilinerek, hastaya insanca muamelede bulunulur

c) Sağlık Durumu hizmetinin verilmesinde, hastaların, ahali, dil, din ve mezhep, cinsiyet, siyasi us, felsefi inanç ve ekonomik ve sosyal durumları ile sair farklılıkları dikkate alınamaz Sıhhat hizmetleri, herkesin kolayca ulaşabileceği şekilde planlanıp düzenlenir

d) Tıbbi zorunluluklar ve kanunlarda yazılı haller dışarıya, rızası olmaksızın kişinin ceset bütünlüğüne ve diğer şahsiyet haklarına dokunulamaz

e) Kişi, rızası ve Bakanlığın izni olmaksızın tıbbi araştırmalara tabi tutulamaz

f) Kanun ile müsaade edilen haller ile tıbbi zorunluluklar dışında, hastanın özel hayatının ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz



İKİNCİ BIRIM

Sağlık Durumu Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı

Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Kullanım

Madde 6 Hasta,yargı ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlıklı yaşamanın teşvik edilmesine karşın etkinlikler ve koruyucu sıhhat hizmetleri de dahil edinmek üzere, sağlık durumu hizmetlerinden ihtiyaçlarına uygun bir şekilde faydalanma hakkına sahiptir Bu yargı, sıhhat hizmeti veren tüm kurum ve kuruluşlar ile sağlık durumu hizmetinde tayin alan personelin yargı ve hakkaniyet ilkelerine uygun hizmet verme yükümlülüklerini de içerir

Bilgi İsteme

Madde 7 Hasta, sağlık hizmetlerinden nasıl faydalanabileceği konusunda data isteyebilir Bu hak, hangi afiyet kuruluşundan hangi şartlara tarafından faydalanılabileceğini, afiyet kurum ve kuruluşları göre verilen her türlü hizmet ve imkanın neler olduğunu ve müracaat edilen kuruluşta bahşedilen sıhhat hizmetlerinden yararlanma usulüne öğrenme haklarını da kapsar

Tüm sağlık durumu kurum ve kuruluşları, hastayı birinci fıkra gereğince bilgilendirmek için tatmin edici teknik donanımı haiz birimi meydana getirmek; bu birimde, hastaya belirlenmiş ve yeterli veri verebilecek özellik ve ehliyete sahip personeli kalıcı olarak istihdam etmek ve hastanın ihtiyacı olan birimlere kolayca ulaşabilmesini ihtiyacı karşılamak üzere, kuruluşun yerinde yerlerinde bilgilendirici tabela, kitapçık ve işaretler bulundurmak gibi tedbirleri elde etmek zorundadırlar

Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değişiklik

Madde 8 Hasta; yan olduğu mevzuatın öngördüğü usül ve şartlara uyulmak kaydı ile, sağlık durumu kurum ve kuruluşunu seçme ve seçtiği sağlık kuruluşunda bahşedilen afiyet hizmetinden faydalanma hakkına sahiptir

Mevzuat ile kesin sevk sistemine uygun olmak şartı ile hasta afiyet kuruluşunu değiştirebilir Ancak,kuruluşu değiştirmenin hayati tehlikeye yol açıp açmayacağı ve hastalığının daha da ağırlaşıp ağırlaşmayacağı hususlarında hastanın tabip kadar aydınlatılması ve yaşamsal risk bakımından sağlık kuruluşunun değiştirilmesinde tıbben sakınca görülmemesi esastır

Acele vak'alar açık havada, herhangi bir sosyal emniyet kuruluşuna alt olup da mevzuatın öngördüğü sevk zincirine uymayanlar aradaki ödenti farkını kendileri karşılar

Hastanın sıhhat kuruluşunda kalmasında tıbben üstünlük bulunmayan ya da bir diğer sıhhat kuruluşuna nakli gerekli olan hallerde, durum hastaya veya 15 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen kişilere açıklanır Nakilden önce, gereken bilgiler nakil talebinde bulunulan veya tıbben uygun görülen sağlık kuruluşuna, sevkeden kuruluş ya da mevzuatla belirlenen yetkililerce verilir Her iki durumda da hizmetin aksamadan ve aralıksız olarak verilmesi esastır

Personeli Tanıma, Seçme ve Değişiklik

Madde 9 Hastaya talebi halinde, kendisine afiyet hizmeti verecek veya vermekte olan tabiplerin ve diğer personelin kimlikleri, devir ve unvanları hakkında bilgi verilir

Mevzuat ile muhakkak usüllere uyulmak şartı ile hastanın, kendisine sıhhat hizmeti verecek olan personeli serbestçe seçme, tedavisi ile ilgilenen tabibi değiştirme ve diğer tabiplerin konsültasyonunu dilemek hakkı vardır

Personeli seçme, tabibi değişiklik ve konsültasyon isteme hakları kullanıldığında, yönetmelik ile belirlenen aidat farkı, bu hakları kullanan hasta göre karşılanır

Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme

Madde 10 Sıhhat kuruluşunun hizmet verme imkanlarının eksik ya da sınırlı olması nedeniyle sıhhat hizmeti talebi zamanında karşılanamayan hallerde, hastanın, öncelik hakkının tıbbi kriterlere dayalı ve tarafsız olarak belirlenmesini arzu etmek hakkı vardır

Ivedi ve adli vak'alar ile yaşlılar ve özürlüler hakkında öncelik sırasının belirlenmesinde ilgili yönetmelik hükümleri uygulanır *