iltasyazilim
FD Üye
Anemi yani anemi, dokularınıza oksijen içeren hemoglobin miktarının farklı nedenlerle azalmasıdır Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr Elif Meşeci: “Hastalık denetim merkezinin (CDC–1990) tanımına kadar kansızlık, birincil ve son trimesterde hemoglobin değerinin 11grdl, 2 trimesterde ise hemoglobin değerinin 10,5grdl aşağıda olmasıdırdiyor ve konu ile ilgili bizi bilgilendiriyor
Kansızlık hastalığının nedenleri
Anemiyi oluş mekanizmasına kadar üç grupta sınıflandırabiliriz
1 Dilüsyonel: Hamileliğinizde gelişen plazma volumunuz yani kanınızın akıcı kısmının artması, dilüsyonel anemiye neden olur
2 Eritrosit üretiminde azalma: Demir, folik asit eksikliği, kronik hastalıklar, kronik enfeksiyonlar dokularınıza oksijen taşıyan eritrosit (Alyuvar) üretiminde azalmaya niçin olur
3 Eritrosit kaybında çoğaltma: Akut ya da kronik kan kayıplarınız, hemoglobin hastalığınız, eritrosit enzimmemran defektleri gibi vücudunuzda kan yıkımının artığı durumlar da anemiye yol açar
Hamilelik kansızlık oluşumunu tetikler mi?
Sağlığınızda hiçbir probleminiz yahut bile hamileliğiniz sürecinde görülen hemoglobin düzeyinizdeki düşme, demir ya da folat eksikliğinizden kaynaklanmaz Alışılagelmiş bir hamileliğin seyri esnasında kan volumu %36 artar Bu artışta, kanın istikrarsız kısmının artışı primer rol oynar Kan elemanlarının yani oksijen içeren eritrositlerin volum artışı ise, %17 ’dir Bunun sonucu hemodilüsyon (Kanın sulanması) meydana gelir Hamileliğinizde oluşan bu fizyolojik şansın dönmesi, doğumunuzda oluşacak kanamalardan etkilenme riskinizi azaltmaya yöneliktir
Risk faktörleri
Hamile kalmadan önce demir ya da folik asit eksikliğinizin olması, yetkisiz ve dengesiz beslenmeniz, sigara kullanmanız gibi etkenler sizi risk altına sokar Hamileliğiniz sırasında yaşadığınız kronik böbrek hastalığı, inflamatuar barsak hastalığı, verem gibi kronik enfeksiyonlar, sitemik lupus eritamatozus, romatoid artit gibi hastalıklarınız aneminizin derinleşmesine sebep olabilir Bu tür kronik hastalıklara sahipseniz, hastalığınız denetleme altına alındıktan sonradan gebe kalmanız en sağlıklısıdır böylece rutin jinekolojik muayenelerinizi ve testlerinizi aksatmamanız son derece önemlidir İki yıldan daha az arayla gebe kalmanız, çoğul hamileliğiniz, tekrarlayan düşükleriniz, kürtaj, dış gebelik gibi kötü deneyimler yaşadıysanız, vücudunuz ciddi kan kaybetmiştir Bu yüzden demir rezervlerinizi baştan tamamladıktan sonradan hamile kalmanız, bebeğiniz ve sizin açınızdan fazla daha tehlikesiz olacaktır Hem orak hücresel kansızlık, talasemi gibi kan hastalıklarınız varsa, doktorunuzun kontrolünde hamileliğe karar vermelisiniz
Aneminin belirtileri
Halsizlik, çabuk yorulma, solukluk, çarpıntı, baş dönmesi, baş ağrısı, iştahsızlık gibi şikayetleriniz varsa, anemik olabilirsiniz
Tanı
Bütün kan sayımı, anemi tanınız için yeterlidir
Aneminin önlenmesi
Gebe kalmadan önce demir depolarınızın doldurulması ve folik asit takviyenizin yapılması, anemi problemi yaşamanızı önleyecektir
Nasıl beslenmelisiniz?
Hamileliğinizde beslenirken demir ve folik asit alımınız son derece önemlidir Kırmızı et, sakatat, kuruyemiş, kurubaklagil demir içeriği yüksek gıdalardandır Bu besinlerin, C vitamini ile birlikte tüketilmesi demir emiliminizi artırır Portakal, limon, domates, biber, çilek gibi C vitamininden zengin besinleri jurnal olarak tüketmelisiniz, çünkü C vitaminini vücudunuzda depolayamazsınız Ayrıca akarsu, kahve ve kalsiyum taşıyan besinler demir emiliminizi azaltır
Brokoli, bürüksel lahanası, ıspanak folik asitten zengin gıdalardır, fakat folik asit ısıya dayanıksızdır bu nedenle besinler çok pişirilmemelidir
Komplikasyonlar
Anemi, hamileliğin en sık rastlanan sorunudur Dünya sağlık durumu örgütünün sonuçlarına tarafından, gelişmekte olan ülkelerde anne ölümlerinin %40 ’ından anemi sorumludur Hemoglobin düzeyi 67mgdl altında olan hamilelerde, perinatal morbidite ve mortalite yüksektir
Aneminin hamileliğe etkisi, yapılan çalışmalarda erken doğum, düşük doğum ağırlığı, erken hamilelik kaybı ile anemi aralarında ilişki olduğu gösterilmiştir Kansız kadınlar doğumda oluşan kan kaybını tolere edemezler ve enfeksiyonlara yatkınlık artar
Bebeğe etkileri nelerdir?
Eğer demir rezerviniz yetersizse bebeğiniz anne karnında yeterince demir alamaz ve dolayısıyla kendi depolarını da tamamlayamaz Bu durumda bebeğinizin birincil 1 yaşında, demir eksikliği anemisi oluşabilir Ayrıca tavır bozuklukları ve zihinsel fonksiyonlarında azalma, aneminin uzun dönemde sonuçları aralarında yer alabilir
Folik asit eksikliği, yarık tat almadudak, özellikle nöral tüp defekti ile ilişkilidir Hamileliğiniz öncesinde başladığınız folik asit takviyesinin, nöral tüp defektini önlediği ispatlanmıştır Bilhassa sara tedavisinde yer alan hamilelerde, folik asit miktarının artırılması bu açıdan önemlidir
Anne adaylarının yapması gerekenler
Hamilelikte yaşanan demir eksikliği en sık rastlanan kansızlık nedenidir Bunu folik asit eksikliğine tabi kansızlık izler Hamilelikte büyüyen ihtiyaçlarınız, yetersiz alım sorunun temelidir Dolayısıyla yeterli ve dengeli beslenmeniz, özellikle gebe kalmadan önce yerinde perhiz değişikliklerinizi yapmanız önemlidir Bu Nedenle aneminin yanı sıra, hamileliğinizde yaşayacağınız öyle fazla hastalığı da önlenmiş olur ve sağlıklı bir bebek dünyaya getirirsiniz
Öneriler
• Hamileliğiniz öncesinde rutin tetkik ve testlerinizi mutlaka yaptırmalısınız
• Sağlıklı bir gebelik için yeterli ve dengeli beslenmeniz gerektiğini unutmamalısınız
• Gebelik kontrollerinizi aksatmamalı ve doktorunuzun önerdiği demirvitamin ilaçlarını düzenli kullanmalısınız Aneminiz varsa, tedaviye hemoglobin düzeyiniz normalize olduktan sonradan, üç ay dek daha devam etmelisiniz
• Orak gözenekli olan aneminiz ya da talasemi gibi kan hastalığınız varsa, hamileliğinizden önce doktora başvurmalı ve eşinizin taşıyıcılık durumunu belirlemelisiniz *
Kansızlık hastalığının nedenleri
Anemiyi oluş mekanizmasına kadar üç grupta sınıflandırabiliriz
1 Dilüsyonel: Hamileliğinizde gelişen plazma volumunuz yani kanınızın akıcı kısmının artması, dilüsyonel anemiye neden olur
2 Eritrosit üretiminde azalma: Demir, folik asit eksikliği, kronik hastalıklar, kronik enfeksiyonlar dokularınıza oksijen taşıyan eritrosit (Alyuvar) üretiminde azalmaya niçin olur
3 Eritrosit kaybında çoğaltma: Akut ya da kronik kan kayıplarınız, hemoglobin hastalığınız, eritrosit enzimmemran defektleri gibi vücudunuzda kan yıkımının artığı durumlar da anemiye yol açar
Hamilelik kansızlık oluşumunu tetikler mi?
Sağlığınızda hiçbir probleminiz yahut bile hamileliğiniz sürecinde görülen hemoglobin düzeyinizdeki düşme, demir ya da folat eksikliğinizden kaynaklanmaz Alışılagelmiş bir hamileliğin seyri esnasında kan volumu %36 artar Bu artışta, kanın istikrarsız kısmının artışı primer rol oynar Kan elemanlarının yani oksijen içeren eritrositlerin volum artışı ise, %17 ’dir Bunun sonucu hemodilüsyon (Kanın sulanması) meydana gelir Hamileliğinizde oluşan bu fizyolojik şansın dönmesi, doğumunuzda oluşacak kanamalardan etkilenme riskinizi azaltmaya yöneliktir
Risk faktörleri
Hamile kalmadan önce demir ya da folik asit eksikliğinizin olması, yetkisiz ve dengesiz beslenmeniz, sigara kullanmanız gibi etkenler sizi risk altına sokar Hamileliğiniz sırasında yaşadığınız kronik böbrek hastalığı, inflamatuar barsak hastalığı, verem gibi kronik enfeksiyonlar, sitemik lupus eritamatozus, romatoid artit gibi hastalıklarınız aneminizin derinleşmesine sebep olabilir Bu tür kronik hastalıklara sahipseniz, hastalığınız denetleme altına alındıktan sonradan gebe kalmanız en sağlıklısıdır böylece rutin jinekolojik muayenelerinizi ve testlerinizi aksatmamanız son derece önemlidir İki yıldan daha az arayla gebe kalmanız, çoğul hamileliğiniz, tekrarlayan düşükleriniz, kürtaj, dış gebelik gibi kötü deneyimler yaşadıysanız, vücudunuz ciddi kan kaybetmiştir Bu yüzden demir rezervlerinizi baştan tamamladıktan sonradan hamile kalmanız, bebeğiniz ve sizin açınızdan fazla daha tehlikesiz olacaktır Hem orak hücresel kansızlık, talasemi gibi kan hastalıklarınız varsa, doktorunuzun kontrolünde hamileliğe karar vermelisiniz
Aneminin belirtileri
Halsizlik, çabuk yorulma, solukluk, çarpıntı, baş dönmesi, baş ağrısı, iştahsızlık gibi şikayetleriniz varsa, anemik olabilirsiniz
Tanı
Bütün kan sayımı, anemi tanınız için yeterlidir
Aneminin önlenmesi
Gebe kalmadan önce demir depolarınızın doldurulması ve folik asit takviyenizin yapılması, anemi problemi yaşamanızı önleyecektir
Nasıl beslenmelisiniz?
Hamileliğinizde beslenirken demir ve folik asit alımınız son derece önemlidir Kırmızı et, sakatat, kuruyemiş, kurubaklagil demir içeriği yüksek gıdalardandır Bu besinlerin, C vitamini ile birlikte tüketilmesi demir emiliminizi artırır Portakal, limon, domates, biber, çilek gibi C vitamininden zengin besinleri jurnal olarak tüketmelisiniz, çünkü C vitaminini vücudunuzda depolayamazsınız Ayrıca akarsu, kahve ve kalsiyum taşıyan besinler demir emiliminizi azaltır
Brokoli, bürüksel lahanası, ıspanak folik asitten zengin gıdalardır, fakat folik asit ısıya dayanıksızdır bu nedenle besinler çok pişirilmemelidir
Komplikasyonlar
Anemi, hamileliğin en sık rastlanan sorunudur Dünya sağlık durumu örgütünün sonuçlarına tarafından, gelişmekte olan ülkelerde anne ölümlerinin %40 ’ından anemi sorumludur Hemoglobin düzeyi 67mgdl altında olan hamilelerde, perinatal morbidite ve mortalite yüksektir
Aneminin hamileliğe etkisi, yapılan çalışmalarda erken doğum, düşük doğum ağırlığı, erken hamilelik kaybı ile anemi aralarında ilişki olduğu gösterilmiştir Kansız kadınlar doğumda oluşan kan kaybını tolere edemezler ve enfeksiyonlara yatkınlık artar
Bebeğe etkileri nelerdir?
Eğer demir rezerviniz yetersizse bebeğiniz anne karnında yeterince demir alamaz ve dolayısıyla kendi depolarını da tamamlayamaz Bu durumda bebeğinizin birincil 1 yaşında, demir eksikliği anemisi oluşabilir Ayrıca tavır bozuklukları ve zihinsel fonksiyonlarında azalma, aneminin uzun dönemde sonuçları aralarında yer alabilir
Folik asit eksikliği, yarık tat almadudak, özellikle nöral tüp defekti ile ilişkilidir Hamileliğiniz öncesinde başladığınız folik asit takviyesinin, nöral tüp defektini önlediği ispatlanmıştır Bilhassa sara tedavisinde yer alan hamilelerde, folik asit miktarının artırılması bu açıdan önemlidir
Anne adaylarının yapması gerekenler
Hamilelikte yaşanan demir eksikliği en sık rastlanan kansızlık nedenidir Bunu folik asit eksikliğine tabi kansızlık izler Hamilelikte büyüyen ihtiyaçlarınız, yetersiz alım sorunun temelidir Dolayısıyla yeterli ve dengeli beslenmeniz, özellikle gebe kalmadan önce yerinde perhiz değişikliklerinizi yapmanız önemlidir Bu Nedenle aneminin yanı sıra, hamileliğinizde yaşayacağınız öyle fazla hastalığı da önlenmiş olur ve sağlıklı bir bebek dünyaya getirirsiniz
Öneriler
• Hamileliğiniz öncesinde rutin tetkik ve testlerinizi mutlaka yaptırmalısınız
• Sağlıklı bir gebelik için yeterli ve dengeli beslenmeniz gerektiğini unutmamalısınız
• Gebelik kontrollerinizi aksatmamalı ve doktorunuzun önerdiği demirvitamin ilaçlarını düzenli kullanmalısınız Aneminiz varsa, tedaviye hemoglobin düzeyiniz normalize olduktan sonradan, üç ay dek daha devam etmelisiniz
• Orak gözenekli olan aneminiz ya da talasemi gibi kan hastalığınız varsa, hamileliğinizden önce doktora başvurmalı ve eşinizin taşıyıcılık durumunu belirlemelisiniz *