Hacda Neler Yapılması Gerekenler

Hacda Yapılması Gereken İbadetler

Haccın farzları uctur Biri yapılmazsa hac sahih olmaz
1 Haccı ihramlı yapmaktır
2 Vakfeye durmak
(Arefe gunu, Arafatın, Vadiyi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde, oğle ve ikindi namazlarından sonra vakfeye durulur)
3 Kabei Muazzamayı Tavafı Ziyaret etmektir

Tavaf, Mescidi Haram icinde Kabei Muazzama etrafında donmek demektir Dordu farz, ucu vacip olmak uzere yedi kere donulur Zemzem kuyusunun ve Makamı İbrahimin dışından dolaşarak da tavaf etmek caizdir

İfrad haccı yapacak olanlar,

Allahım, senin rızanı kazanmak icin haccetmek istiyorum Onu bana kolaylaştır ve kabul buyur!diyerek sadece hacca niyet eder ve telbiye yaparlar

Temettu` haccı yapacak olanlar,

Allahım, senin rızanı kazanmak icin umre yapacağım, onu bana kolaylaştır ve benden kabul eyle!diyerek sadece umreye niyet eder ve telbiye yaparlar

Kıran haccı yapmak isteyenler ise,

Allahım, senin rızanı kazanmak icin umre ve hac yapmak istiyorum Bunların edasında bana kolaylık ver ve her ikisini de kabul buyur!diyerek hem umre, hem de hacca niyet edip telbiye soylerler

Niyet ve telbiyenin yapılmasıyle ihrama girilmiş ve ihram yasakları başlamış olur Telbiye, tekbir, tehlil ve salavatı şerife soyleyerek yolculuğa devam edilir

b) İfrad haccında ilk yapılacak tavaf kudum tavafı, temettu` ve kıran haccında ise umre tavafıdır

Temettu` ve kıran haccında umre tavafından sonra umrenin sa`yi yapılacağı icin tavafta ıztıba`ve remelyapılır İfrad haccında ise, şayet hac sa`yi kudum tavafını takiben yapılacaksa, tavafta ıztıba` ve remel yapılır, aksi halde yapılmaz

İfrad haccı yapanlar, hac sa`yini ister yapsınlar ister yapmasınlar tıraş olmazlar ve ihramdan cıkmazlar, ihramlı olarak kalırlar

Temettu` haccı yapanlar mikatta sadece umreye niyet ettikleri icin umrenin sa`yi tamamlanınca, tıraş olup ihramdan cıkarlar Tekrar hac icin ihrama girinceye kadar Mekke'de ihramsız kalırlar 8 Zilhicce (terviye) gunu veya isterlerse daha once hac icin tekrar ihrama girerler

Kıran haccı yapanlar, ihrama girerken hacca da niyet ettikleri icin umre sa`yindan sonra tıraş olmazlar ve ihramdan cıkmazlar Bunlar umre sa`yi bitince, gerekiyorsa biraz dinlendikten sonra ayrıca kudum tavafı yapıp tavaf namazını kılarlar

c) İster ifrad, ister temettu`, ister kıran yapsınlar, butun haccedenler terviye (8 Zilhicce) gunu Mekke'den ayrılıp Mina'ya veya Arafat'a gecerler

d) Hac Menasikinin Eda Edildiği Gunler

Hac menasiki yoğun olarak 813 Zilhicce arasındaki altı gun icinde eda edilir Bu gunlerden her birinde yapılan menasik ozetle şoyledir:

1 Terviye gunu (8 Zilhicce) İster ifrad, ister temettu`, ister kıran haccı yapsınlar, butun haccedenler terviye gunu sabah namazından itibaren Mina'ya veya Arafat'a intikale başlarlar Terviye gunu oğle namazından arefe gunu sabah namazına kadarki beş vakit namazı Mina'da kılmak ve geceyi orada gecirip guneş doğduktan sonra Arafat'a hareket etmek sunnettir

2 Arefe gunu (9 Zilhicce) Arafat'ta zeval vaktine kadar cadırlarda dinlenilir ve ibadetle meşgul olunur Zeval vaktinden sonra, mumkunse gusledilir Oğle ve ikindi namazları cem`i takdim ile kılındıktan sonra vakfe yapılır Butun gun telbiye, tekbir, tehlil, zikir, tesbih, salavatı şerife, dua, namazniyaz, tovbeistiğfar, Kur'anı Kerim tilaveti gibi ibadetlerle değerlendirilir ResUlullah Bugun gozune, kulağına ve diline sahip olanın gecmiş gunahları bağışlanır(Musned, I, 329, 356) buyurmuştur Guneş battıktan sonra akşam namazı kılınmadan Arafat'tan Muzdelife'ye intikal başlar Akşam ve yatsı namazları, yatsı vakti girdikten sonra, Muzdelife'de cem`i tehir ile kılınır Bayram gecesi burada ibadet ve istirahatle gecirilir Şeytan taşlamada kullanılmak icin yeteri kadar taş toplanır

3 Bayramın ilk gunu (yevmi nahr; 10 Zilhicce)

a) Vakti girince sabah namazı Muzdelife'de erkence kılınır Namazdan sonra ortalık aydınlanıncaya kadar vakfe yapılır Dua, niyaz ve istiğfar edilir Ortalık iyice aydınlanınca, guneş doğmadan Mina'ya hareket edilir

b) Mina'da eşyalar cadırlara yerleştirildikten sonra Akabe Cemresi'ne gidilir Her birinde Bismillahi Allahuekber, rağmen li'şşeytani ve hizbihdenilerek yedi taş atılır İlk taşın atılması ile telbiye biter Bundan sonra artık telbiye yapılmaz

c) Daha sonra Harem bolgesi sınırları icinde kurban kesilir veya vekalet yolu ile kestirilir Temettu` ve kıran haccı yapanların şukur kurbanı kesmeleri vaciptir İfrad haccı yapanların kurban kesmeleri gerekmez; isterlerse nafile olarak keserler

d) İfrad haccı yapanlar Akabe Cemresi'ne taş attıktan sonra; temettu` ve kıran haccı yapanlar ise kurbanlarını da kestikten veya kestirdikten sonra, sac tıraşı olup ihramdan cıkarlar Boylece cinsel ilişki dışındaki diğer butun ihram yasakları kalkar Cinsel ilişkiyle ilgili yasak ise ancak ziyaret tavafı yapılınca kalkar Haccedenler bizzat kendi saclarını kesebilecekleri gibi birbirlerini de tıraş edebilirler Tıraş olabilecek duruma gelmiş olan bir ihramlının henuz kendisi tıraş olmadan başka bir ihramlıyı tıraş etmesinde bir sakınca yoktur

e) Aynı gun imkan olursa, Mekke'ye inilerek ziyaret tavafı yapılır Daha once hac sa`yini yapmamış olanlar ziyaret tavafından sonra hac sa`yini de yaparlar Ziyaret tavafının bayramın ilk gunu yapılması efdaldir O gun yapılamazsa daha sonra yapılır Bu tavafın en gec bayramın 3 gunu guneş batmadan once yapılması EbU Hanife'ye gore vacip, diğer muctehidlere gore ise sunnettir

f) Ziyaret tavafı bayramın ilk gunlerinde yapılmışsa, tavaftan sonra tekrar Mina'ya donup şeytan taşlama gunlerinde Mina'da gecelemek, Hanefiler'e gore sunnet, diğer uc mezhepte ise vaciptir

4 Bayramın 2, 3 ve 4 gunleri (11, 12 ve 13 Zilhicce)

a) Bayramın 2 ve 3 gunleri zeval vaktinden sonra sırayla Kucuk, Orta ve Akabe cemrelerine yedişer taş atılır Kucuk ve Orta cemrelere taş attıktan sonra uygun bir yere cekilerek dua edilir Akabe Cemresi taşlandıktan sonra ise dua icin artık durulmayıp orası hemen terkedilir Bu iki gun zevalden once şeytan taşlamayapılmaz

b) Bayramın 4 gunu cemrelere taş atmayacak olanların, o gun fecri sadıktan yani tan yeri ağarmaya başlamadan once Mina'dan ayrılmış olmaları gerekir Bunların 3 gun henuz guneş batmadan Mina sınırları dışına cıkmaları sunnet; guneş battıktan sonra ayrılmaları mekruhtur 4 gun tan yeri ağarmaya başlamadan Mina'dan ayrılmamış olanların o gun de her uc cemreye yedişer taş atmaları gerekir Ancak EbU Hanife'ye gore, 4 gun taşların fecri sadıktan itibaren zevalden once atılması da caizdir 4 gun taşlar atıldıktan sonra Mina'dan Mekke'ye inilir

c) Afakýler, Mekke'den ayrılmadan once veda tavafı yaparlar Boylece hac tamamlanmış olur

e) Hacda Kadınlar

Hac ve umre menasikinde kadınların erkeklerden ayrıldıkları hususlar, aşağıdakilerden ibaret olup diğer hususlarda aralarında fark yoktur

1 İhramlı iken elbise, corap, elen, kapalı ayakkabı, mest, cizme ve her turlu giyim eşyası giyebilirler Başlarını orterler, sadece yuzlerini ortmezler

2 Telbiye, tekbir ve dua yaparken, seslerini fazla yukseltmezler

3 Tavafta ıztıba` ve remel, sa`yde ise hervele yapmazlar

4 İhramdan cıkmak icin saclarını tıraş etmezler, uclarından biraz keserler

5 Erkekler arasında sıkışmamak icin Hacerulesved'i uzaktan istilam ederler

6 Hacdan sonra aybaşı veya loğusa iken Mekke'den ayrılırlarsa veda tavafı sakıt olur

7 Ozel hallerini gormekte olan kadınlar, tavaftan başka, haccın butun menasikini bu halleriyle yapabilirler

Bu haliyle ziyaret tavafı yapmaları da Hanefiler'e gore gecerlidir Bu durumda ceza kurbanı kesmesi gerekir Hayız veya nifas halindeki bir kadın kudum veya umre tavafını yapmadan Arafat'a cıkmak ve vakfe yapmak zorunda kalırsa;

a) İfrad haccı yapmak uzere sadece hac icin ihrama girmişse, temizlendikten sonra ziyaret ve veda tavaflarını yapar Sunnet olan kudum tavafının terkinden dolayı bir şey gerekmez; haccı tamam olur

b) Temettu` haccı yapmak uzere sadece umre icin ihrama girmişse, Hanefiler'e gore Arafat'a cıkarken hac icin niyet ve telbiye yaparak umre ihramını iptal eder

Diğer mezheplere gore hac icin niyet ve telbiye yapmakla umre ihramı bozulmaz, hac ihramı ile birleşmiş sayıldığından kıran haccı yapmış olur ve kıran hedyi kesmesi gerekir

c) Kıran haccı icin ihrama girmişse, Hanefiler'e gore, umre tavafından once Arafat'ta vakfe yapmakla umresi bozulmuş sayıldığından ifrad haccı yapmış olur

Kadınlar tavafta, Kabeye yaklaşmamaları efdaldir Kadına dokunmak ihtimali cok ise, Şafiilerin Hanefiyi veya Malikiyi taklit etmesi lazım olur

Tavafı mescid dışından yapması caiz değildir Tavafa niyet etmek de, ayrıca farzdır Tavafı ziyareti Arafattan sonra da yapmak da farzdır

Tavaf ederken ve say ederken, ezan okunursa, bunlar bırakılıp, namazdan sonra tamamlanır

Kaynak:diyanetgovtr