Guzel Konuşmak Sanattır

“Konuşmak bir ihtiyactır ama guzel konuşmak bir sanattır

Gayet hoş bir soz ve de cok doğru Konuşmadan yaşayamaz insan, konuşmadan yapamaz Ama “guzel konuşmak, bu cok başka bir şey Nedir guzel konuşmak? Şiirsel konuşmak mıdır? Ozlu konuşmak mıdır? Az konuşmak mıdır?Ya da acık konuşmak mıdır? Kanaatimce guzel konuşma, bunların hepsinin harman edilmesiyle teşekkul eder Guzel konuşmanın en belirgin keyfiyeti ise sarih (acık) ve konsantre (ozlu) olmasıdır
Peki guzel konuşmak nasıl mumkun olur? Nasıl geliştirir insan konuşma tarzını?
Ben bu noktada konuşmayı yazmayla mukayese edeceğim, hatta bir tutacağımGuzel bir yazı yazmak icin ya da guzel yazabilmek icin neler gerekiyorsahemen hemen aynı şeyler gerekir guzel konuşmak icin deO halde sorumuz şu: Ya nasıl guzel yazılır?
Guzel yazmak(konuşmak) icin oncelikle guclu bir kelime dağarcığı, gayet kulli bir lugatce gerekir Kelime hakimiyeti cok muhimdirBenzer ya da eş anlamlı kelimelerin mana itibariyle nuans farkları ve bu nevi kelimeler algılanırken gorulen farklılıklar iyi bilinmezse eğer, yanlış ya da eksik anlaşılmaanlama muhtemeldirBir misal verelim: Biraz siyasi olacak ama ilk aklıma gelen ve bu konuya tam uyduğunu duşunduğum iki kelime var: “Din ve “şeriat Bu iki kelime arasında mana acısından hicbir fark yokturDin en genel anlamda “yol demektir Şeriat ise dini uygulamaları anlatmak icin kullanılır Mamafih gunumuzde “şeriat kelimesi kullanıldığında insanların aklına ilk gelen şeriat rejimi olmaktadır ve eğer bir kimse ezkaza din yerine şeriat diyecek olsa derdini anlatana kadar akla karayı secer
Guzel yazı yazma (yani konuşma) şartlarından ikincisi “dil hakimiyetidirYazıyor olduğumuz dilin dilbilgisi (gramer) kurallarını cok iyi bilmemiz gerekir Bu, ozellikle uslup ve anlaşılma yonunden gereklidir Bu yonden zayıf olan bir kimse ozlu anlatamaz ve gereksiz uzatmalar yapar; anlatım bozukluklarından kurtulmak icin de gramer bilgimiz iyi olmak zorundadır Turkce’den bir ornek verecek olursak, “ ne…ne… edatı en bariz misaldirBu edat ozellikle gunluk yazılarda(konuşmalarda) kullanılırken hata yapılmakta (Yine bu cumleden olan noktalama işaretlerinin konuşma dilindeki karşılığı olan “vurguya ileride değineceğiz) Dil hakimiyetinin bir başka kolu da o dilin yazılısozlu kulturunu bilmektirYani deyimler, atasozleri ve mecazlarıBu kanaatimce işin en muhim kısmıdırDil kulturune hakim olan bir kimse meram anlatmakta hicbir zaman zorluk cekmeyecektir Hitap edilen kitle hangi eğitim ve kultur duzeyinde olursa olsun deyim, atasozu, mecazlar ve sair unsurlar mutlaka iş gorurNitekim zikrettiğimiz bu unsurlar bir nevi “ortak kulturdur
Guzel konuşma ile guzel yazmanın eşdeğer şartlarını anlattıktan sonra şimdi de konuşma diline mahsus şartlardan bahsetmek istiyorum
Konuşma dilinde on plana cıkan en muhim şey “vurgu ve “tonlamadırYukarıda bahsettiğimiz her hususu halletmiş bir kimse, eğer konuşurken vurgu yapamıyor ve iyi tonlayamıyorsa ne kadar hatasız ve ozlu konuşursa konuşsun konuşması cazibeden mahrum olacaktırTabir yerindeyse vurgu ve tonlama konuşmanın “pazarlamasıdırEvet, bu tıpkı bir urunu pazarlamak gibidirSatmak istediğiniz urun ne kadar faydalı, ne kadar hesaplı olursa olsun urununuzun iyi satması icin iyi bir pazarlama şarttırBinaenaleyh anlatıyor olduğumuz mesele istediği kadar muhim ve doğru olsun; eğer sesimizi duyan kişide bir tecessus uyandırmıyorsa ve dikkat celbetmiyorsa ya da bizi dinleyen kimse, dinlemekte (Dikkat edin, anlamakta demiyorum) zorluk cekiyorsa bilin ki vurgu ve tonlama ozurluyuzYani guzel konuşamıyoruz Tabii şunu da eklemek gerek:Bu husus, guzel konuşmanın ozellikle “hitabet bolumu icin gecerli ve gereklidir

Alıntıdır ​