Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
elektronikci
FD Üye
Vahşi tabiatta yapısı gereği gelen avantajları kullanan birçok farklı hayvan görüyoruz. Bunun bir direkt bir de dolaylı olanı var. Direkt olan için örnek olarak örümceklerin ağ örme yetilerini şuurlu formda kullanmalarını gösterebiliriz. Dolaylı olana örnek için de hayvanlara onlar farkında olmadan avantaj sağlayan şeyleri gösterebiliriz. Örneğin tatlılık ya da küçük boyut.
Pallas kedisiyle karşı karşıya gelirseniz, şaşırtan derecedeki tatlılığı ve minik boyutu nedeniyle kaçmak istemeyeceğiniz için kolayca amacı haline gelebilirsiniz. Pekala böylesine sevimli ve ittiğiniz an yana devrilecekmiş üzere görünen bu kedi nerelerde yaşıyor? Ayrıntılarına gelin birlikte bakalım.
Ne dost canlısı ne de toplumsal: Kedilerin discord’u olsaydı elbet mod bu olurdu...
Pallas kedisini böylesine tombul gösteren şey, bulunduğu ortama ayak uydurmasına yardımcı olan gür tüyleri. Kelam konusu tüyler, fark edebileceğiniz üzere en çok karın bölgesinde uzuyor. Buna ek olarak da kışın gri, yazın solmuş bir kırmızıya benzeyen renge dönüyor. Üzerinde ise yazın ortaya çıkan siyah çizgiler göze çarpıyor.
"Manul" olarak da bilinen bu çeşidin baş kısmına geçtiğimizde ise öbür kedilerin bilakis yuvarlak gözleri bizi karşılıyor:
Yuvarlak başının iki yanına uzanan yuvarlak kulakları ve bu kulakların ortasında siyah benekleri bulunuyor. Ek olarak yanaklarından boyun kısmına hakikat ilerleyen siyah çizgileri de var. Belgesellerde çoklukla bu hayvanların en tatlı hâllerini görürüz.
Fakat olur da Orta Asya’nın yüksek doruklarına yolunuz düşer de onunla karşılaşırsanız, size daha çok şu formda bakacaktır:
Evet, Pallas kedisi sadece Moğolistan, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan üzere ülkelerin içinde bulunduğu Orta Asya’da bulunuyor. Yalnız yaşıyor olmaları ve çoğunlukla dağlık alanlarda bulunmaları da görülme ihtimallerini azaltan etkenlerden kimileri.
Sarı renk var oldukları yerleri, mor renk kesin olmasa da var olduğu düşünülen yerleri, kırmızı renk ise hiç bulunmadığı düşünülen yerleri gösteriyor:
Bir konut kedisinden daha büyük değil fakat meskene almaya çalışırsanız sizi pişman edeceği kesin:
Bunun birkaç sebebi bulunuyor. Öncelikle bu çeşit az evvel bahsettiğimiz soğuk, yüksek ve kayalık alanlara ya da düzlüklere alışık. Bu yüzden konutunuza aldığınızda uyum sağlaması pek de mümkün olmayacaktır. Bağışıklık sisteminin farklı şartlara yönelik gelişmiş olması da birçok hastalığa karşı kendisini savunmasız bırakacaktır.
Evet, bu bacaklarla Asya dağlarında terör estiriyor:
Kısa bacaklara sahip olan bu tıp, varsayım edeceğiniz üzere kovalamacalarda pek de başarılı değil. Göründüğünden çok daha çevik olsa da bu dezavantajını, kamuflaj üzere yetenekleriyle kapatıyor. Buna ek olarak kendilerinden büyük hayvanları avlamak için ağaçlara tırmandıkları ve buradan avlarına saldırdıkları da biliniyor. Anlayacağınız tam bir gerilla.
Peki neyle besleniyor?
Oldukça düzgün bir avcı olan Pallas kedisi, kuşlarla, sürüngenlerle, kemirgenlerle ve en çok da pika isimli tavşan cinsiyle besleniyor. Avına saldırmadan evvel hareketlerini dikkatlice izlemesi de usta avcılığını tekrar hatırlatıyor. Yani avını kovalamaktan fazla gafil avlamayı tercih ediyor.
Üreme ayrıntılarına da değinelim:
- Esaret altında doğan yavrulardan biri
Söz konusu yavruların birçok maalesef şiddetli koşullara ahenk sağlayamadan yaşamını yitiriyor. Buna doğal alanların yok edilmesini de kattığımızda 2002’de neden “soyu neredeyse tehdit altında” listesine alındığını anlayabiliriz.
Fakat buna karar veren IUCN, tıpkı tipi 2019 yılında kelam konusu listeden çıkarıp bir adım geriye, “asgari telaş altındaki türler” listesine taşıdı. Tekrar de üye sayısı azalmakta olan bu cinsin 58 bin yetişkin üyesinin olduğu düşünülüyor.
Kaynaklar: Petibom, Gage Beasly, Evrim Ağacı, IUCN, IUCN (2016), Wild Cat Conservation, Animalogic
