Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Geçim Kaynakları

Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Geçimini Sağlama Kaynakları Nelerdir?
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Geçimi Nasıldır?
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Hesaplı Faaliyetleri

Güneydoğu Anadolu Bölgesi geçim kaynakları iklimle dürüst orantılı olduğundan şunları sayabiliriz:
Pamukculuk, Tahıl ürünleri, Hayvancılık, Cam fıstığı, sebze ve meyve ve sebze yetiştiriciliği, sanayi ve balıkcılık olarak söyleyebiliriz

ŞANLIURFA EL SANATLARI

Keçecilik, debbağlık, taşçılık, köşkerlik, bamacılık, cülhacılık, bakırcılık, kuyumculuk, halı ve kilim dokumacılığı, ağaç oymacılığı, tenekecilik, tarakçılık, çulculuk (semercilik) ve kürkçülük, tarihi geçmişleri yüzlerce sene öncesine dayanan Şanlıurfa el sanatlarıdır

Keçecilik yüzyıllardan beri Şanlıurfa ’da Keçeci Pazarı denilen çarşıda ve çevresindeki hanlarda sürdürülmektedir Acem, dal, pul, göbek, somun, kantarma, armut ve sandık nakışlı çeşitleri vardır

Esas rahminde ölen ya da en fazla bir aylık iken ölen kuzuların tüylü derilerinden yapılan düz yakalı, dış kısmı şakafdenilen özel kumaşla dolgun aba gibi bol giysiye kürkdenilmektedir Şanlıurfa ’ya has bir kıyafet olan kürk, Anadolu ’da bir diğer yerde yapılmamaktadır Tarihi fazla eskilere dayanan bu sanat Şanlıurfa ’da Kürkçü Pazarı denilen tarihi çarşıda sürdürülmektedir

Yün ipliği, pamuk ipliği ve ipeğin ‘kauçuk ’ denilen tezgahlarda dokunularak yamşah(kadın başörtüsü), poşu (erkek başörtüsü), ihram (bayan yükseklik örtüsü) ve aba tarzında örtüler haline getirilmesi sanatına Şanlıurfa ’da cülhacılıkdenilmektedir 3040 yıl öncesine değin çok sayıda tezgahta sürdürülen bu sanat günümüzde önemini yitirmiş ve tezgah sayısı 56 ’ya düşmüştür

Ipekli ipliliğinin el ile bükülüp işlenmesine kazzazlık denilmektedir Kazzaz Pazarı ya da Bedesten denilen kapalı çarşıda eskiden 2530 dükkanda sürdürülen bu tarihi sanat günümüzde biriki sanatkâr tarafından yaşatılmaya çalışılmaktadır


HARRAN
Harran dünya üstünde büyük kasaba olarak yerleşmiş birincil yerleşim merkezidir Evler, topraktan bağımsız yok, benzeri toprağın bir ürünüymüş gibi yerden birer yükselti şeklindedir Konik damları, kalın duvarları, toprak zemini ve camsız pencereleriyle yakıcı sıcağın etkilerini azaltmaya çalışırlar

MÖ 1000'e değin inen tarihiyle Harran 11 yüzyıla değin büyük bir bilim merkezi durumundaydı Zira, Abbasi Hükümdarı Harun Reşid ’in yaptırdığı, dünyaca meşhur Harran Üniversitesi buradaydı İlkçağ felsefe ekolünün merkezi ve sonradan Arap akıl sisteminin kaynağı olan bu üniversiteden bugüne sadece gözetleme (gökbilim) kulesi kalmıştır

Harran Üniversitesi ’nde sürdürülen bilimsel incelemeler din, gökbilim, tıp, matematik ve felsefe elde etmek üzere beş bölüme ayrılmıştı Felsefede ağırlığın Platon, Aristoteles, Plotinos gibi bilginlerde olduğu görülmüştür Harran Üniversitesi ’nde Farabi ’nin de kısa bir zaman öğrenim gördüğü bilinmektedir Bugüne kadar ulaşan toprak üstü kalıntıların çoğu İslamiyet Dönemi ’ndendir ve kazıları hala sürmektedir

Sin Tapınağı ’yla ünlü, Sabiilik Tarikatı ’nın geliştiği Harran ’da, geçmişte Ay Tanrısı Sin ’e tapıldığı bilinmektedir

Urfa`da tarım ve hayvançılık halkın birinci derecede geçim kaynağıdır Tarihte verimliliğiyle ünlü Urfa toprakları,günümüzde sulanamayışı sebebiyle verimsizleşmiştirYapımı bitme aşamasına gelen Karakaya Barajı,Atatürk Barajı ve Urfa tünellerin ayrıntılarıyla tamamlanmasıyla Harran Ovası, Viranşehir Ovası, Ceylanpınar Ovası sulanacaktır Böylece bereketli yemyeşil Mezopotamya bitmiş canlanacak , yılda
bir kaç mahsul alınabileceği bu ovalar her türlü tarımın yapılmasına kullanışlı hale gelecektir Günümüzde Ceyalnpınar`da dere vadi lerinde yer yer sulu tarım yapılmaktadır 1990 yılında ilde 627 410 hektar alanda tarım yapılarak 647 847 ton ürün elde edilmiştir Yapılan araştırmalara tarafından ilde tekrar tekrar tahıl tarımı birinci sırada yer alırTahıllar arasında birinci sırayı buğday ve mercimek alırUrfa Türkiye`nin Mercimek Anbarı
olarak bilinirSanayi bitkilerinden Pamuk,Kenevir,Yağlı tohumlardan Pamuk Çekirdeği,Susam üretimide yapılmaktadır

1995 yılında Urfa ve çevresinde;

568221 hektar alanda 993413 ton Tahıl
43243 hektar alanda 47264 ton Baklagiller
13413 hektar alanda 10529 ton Endüstri Bitkisi
1515 hektar alanda 22256 ton Yağlı Tohum
1000 hektar alanda 16986 ton Yumru Bitkisi
9261534 meyva ağacında 93554 ton Meyve
11395 hektar alanda 120685 ton Sebze
üretimi yapılmıştır

1995 yılında Urfa ve çevresinde elde edilen ürün ve imal(Ton olarak);

Buğday : 614210
Arpa : 10138
Darı : 571
Darı : 658
Pirinç : 420
Pamuk : 127287
Kenevir : 3338
Nohut : 3289
Mercimek : 182870
Burçak : 3555
Pamuk Çekirdeği : 31689
Susam : 503
Soğan : 6850
Sarmısak : 2537
Biber : 58478
1995 yılında Urfa ve çevresinde meyve üretimi (Ton olarak);

Armut : 500
Ayva : 50
Elma : 400
Erik : 1034
Zeytin : 3084
Antep Fıstığı : 250
Badem : 95
Ceviz : 1850
Kayısı : 852
Kiraz : 34
Şeftali : 264
Vişne : 10
Zerdali : 184
Dut : 1250
İncir : 450
Nar : 912
Üzüm : 76670

Hayvansal ürünlerden özellikle Urfa Yağı ünlüdürBüyük kentlere pazarlanan Urfa yağı en çok Siverek`te yapılırÖzellikle Karacadağ etekleri her mevsimde hayvan sürüleri ile dolarViranşehir ve Ceylan pınar Devlet üretme çiftliğinde Peynir ,Yoğurt, Yağ üretimi ilin en kayda değer hayvansal mahsul imal yerleridir

Urfa Sanayisi;

Devlet Planlama Teşkilatı verilerine göre Urfa ili Sanayi ve endüstri gelişimi açısında 54 sıradadır Bu koşul Urfa`da sanayinin gelişmediğini gösterir

Urfa daki tarıma dayalı sanayi kuruluşları şunlardır;

1979 yılında üretime başlayan 1000 ton benekli yapağı yıkama kapasiteli yapağı yıkama ve yün fabrikası Çimento fabrikaları Yılda 2900 adet çesitli tarım aletleri ve makineleri yapan fabrika Yöre üzümlerini değerlendiren Tekel Şarap Fabrikası 1968 `te üretime başlayan Et kombinası Siverek peynir ve tereyağ fabrikası
Viranşehir `de peynir fabrikası
Ceylanpınar Devlet Üretme Çiftliği
Şanlıurfa Pamuk ipliği Fabrikası
Un fabrikaları
Cırcır fabrikaları
Minik Sanayi olarak dokumacılık,keçe,cilt işlemeciliği
seracılık
Urfa ve çevresinde madencilik yokturSiverek ilçesinde petrol bazı bölgelerde de linyit bulunmuşsada bunlar hemen şimdi işletilmemektedir *