Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
güneydoğu anadolu bölgesindeki millet oyunları
Adıyaman güneydoğu illerimizden biridir 1954 yılında Malatya1 dan ayrılarak il olmuştur
Uzun yıllar Malatya ilinin bir ilçesi olan bugünkü Adıyaman ilinin ahali kültürü ile ilgili çalışmalar, her iki kültürün aynı kökenlere yan olduğunu göstermektedir Müzik bakımından olduğu gibi Türk insanlar dansları bakımından da Malatya ile aynı konu, biçim, melodi, ritim, hareket hatta figürleri paylaşmaktadır Adıyaman ’da genelde sevilip oynanan oyunlar şunlardır:
Ağır halay, Düz halay, Ağır Malatya, Berde, Deriko (derino), Galüç, Üçayak, Ağır hava, Dik hava, Hasandağlı, Lorke, Pekmezo, Dokuzlu, Dokuzokkalı, Tırpano, Kudaro halayı, Ağır GovcukTırge, Simsimi, Sevda,
Yukarda saydığımız Türk ırk danslarının adlarından da anlaşıldığı gibi Adıyaman ırk oyun Halay bölgesinde oynanan dizi biçimindeki oyunlardandır ve genel olarak ağır olarak sürdürülen oyunlardır Kadınlar da bu oyunlardan bir kısmını kendi arasında oynamaktadırlar
Oyunlara eşlik eden müzik aletleri şunlardır:
Davul, Zurna, Kaval, Bağlama, Tef, Iklığ, Darbuka, Cümbüş, Leğen, Cura
Bayan Giyimi: Kadınlar başlarına Terlik denilen bir başörtüsü bağlar, terliğin çevresine ipek Pusu sarılır Başın üzerine oturtulan gümüş işlemeli Tac ’ın kenarlarına altın ve gümüş paralar dizilir Bir Takım köylerde çene altından geçirilerek başın peşinde ya da üstünde bağlanan başörtülerde kullanılır
Kadınlar yakası açık, uzun kollu bir Fistan, onun üzerine de bele kadar inen işlemeli bir Gömlek giyerler En tepede önü iki, arkası tek parçadan oluşan Üçetek bulunur Bele Ben denen işlemeli kuşak bağlanır Kadınlar saçlarını örerek onon beş belik meydana getirirler Ayaklarda yörede tamamlanmış motifli çoraplar ve ayakkabı yerine Yemeni vardır
Kadınların süsleme eşyaları, çoğunlukla düğünlerde takılan altın ve gümüşlerden meydana kazanç Çelen, alından başlayıp başı çepeçevre saran bir altın başlıktır 1520 kadar küçük altın küreden meydana gelen gerdanlığa Hab denir 810 kulplu altının dizilmesiyle oluşan gerdanlık Kiramus ’tur *
Adıyaman güneydoğu illerimizden biridir 1954 yılında Malatya1 dan ayrılarak il olmuştur
Uzun yıllar Malatya ilinin bir ilçesi olan bugünkü Adıyaman ilinin ahali kültürü ile ilgili çalışmalar, her iki kültürün aynı kökenlere yan olduğunu göstermektedir Müzik bakımından olduğu gibi Türk insanlar dansları bakımından da Malatya ile aynı konu, biçim, melodi, ritim, hareket hatta figürleri paylaşmaktadır Adıyaman ’da genelde sevilip oynanan oyunlar şunlardır:
Ağır halay, Düz halay, Ağır Malatya, Berde, Deriko (derino), Galüç, Üçayak, Ağır hava, Dik hava, Hasandağlı, Lorke, Pekmezo, Dokuzlu, Dokuzokkalı, Tırpano, Kudaro halayı, Ağır GovcukTırge, Simsimi, Sevda,
Yukarda saydığımız Türk ırk danslarının adlarından da anlaşıldığı gibi Adıyaman ırk oyun Halay bölgesinde oynanan dizi biçimindeki oyunlardandır ve genel olarak ağır olarak sürdürülen oyunlardır Kadınlar da bu oyunlardan bir kısmını kendi arasında oynamaktadırlar
Oyunlara eşlik eden müzik aletleri şunlardır:
Davul, Zurna, Kaval, Bağlama, Tef, Iklığ, Darbuka, Cümbüş, Leğen, Cura
Bayan Giyimi: Kadınlar başlarına Terlik denilen bir başörtüsü bağlar, terliğin çevresine ipek Pusu sarılır Başın üzerine oturtulan gümüş işlemeli Tac ’ın kenarlarına altın ve gümüş paralar dizilir Bir Takım köylerde çene altından geçirilerek başın peşinde ya da üstünde bağlanan başörtülerde kullanılır
Kadınlar yakası açık, uzun kollu bir Fistan, onun üzerine de bele kadar inen işlemeli bir Gömlek giyerler En tepede önü iki, arkası tek parçadan oluşan Üçetek bulunur Bele Ben denen işlemeli kuşak bağlanır Kadınlar saçlarını örerek onon beş belik meydana getirirler Ayaklarda yörede tamamlanmış motifli çoraplar ve ayakkabı yerine Yemeni vardır
Kadınların süsleme eşyaları, çoğunlukla düğünlerde takılan altın ve gümüşlerden meydana kazanç Çelen, alından başlayıp başı çepeçevre saran bir altın başlıktır 1520 kadar küçük altın küreden meydana gelen gerdanlığa Hab denir 810 kulplu altının dizilmesiyle oluşan gerdanlık Kiramus ’tur *
