Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
GÜMRÜ ANTLAŞMASI (23 ARALIK 1920)
Mondros Mütareke Antlaşması ’ndan sonra toplanan Paris Uzlaştırma Konferansı ’na Ermeni temsilcileri de çağırılmıştı Bu şart Ermenilere, Büyük Ermenistan hayalini gerçekleştirme fırsatını vermişti İngiltere bağımsız bir Ermeni Devleti kurulmasını istiyordu İtilaf Devletleri ’nin de onayını alan İngilizler, Sevr Antlaşması ’na Ermeni Devleti ’ni öngören bir madde koydurttu
Ermeniler, Doğu Anadolu Bölgesi ’ndeki toprakların kendilerine bırakılması nedeniyle saldırıya geçtiler Ermenistan sınırı yakınlarında yaşayan Türkleri topluca katletmeye başladılar Oysa Ulusal Uğraş başlamadan önce, Doğu Anadolu ’nun Ermenilerin eline geçmesini durdurmak için Doğu Anadolu Müdafaai Hukuk Cemiyeti adıyla bir teşkilat kurulmuştu Kâzım Karabekir Paşa ’nın 15 Kolordu Komutanı olarak Erzurum ’a gelmesi ile bu teşkilat daha da güçlendi Yerel gazetelerde çıkan yazılar milliyetçilik hareketlerini güçlendiriyordu Mustafa Kemal Paşa ’da konuşmalarında, bir karış toprağın bile Ermenilere verilmesine Türk milletinin razı olmayacağını belirtti
Mondros Ateşkes Antlaşması ’nın şartlarına uymayarak ordusunu dağıtmayan Kâzım Karabekir Paşa, Ermeni saldırılarına karşısında bölgedeki savunma hazırlıklarını hızlandırdı TBMM ’ne bir rapor sunarak Ermenilere karşı harekât için yetki istedi Bunun üstüne Türkiye Büyük Millet Meclisi, 9 Haziran 1920 ’de Kâzım Karabekir Paşa ’yı bütün yetki ile Doğu Cephesi Komutanlığı ’na atadı
Ermeni saldırılarının artması üzerine, Türkiye Büyük Ahali Meclisi aldığı askeri harekât kararını Doğu Cephesi Komutanı Kâzım Karabekir Paşa ’ya bildirdi Askeri harekât, 28 Eylül 1920 ’de başlatılarak, 29 Eylül ’de Sarıkamış, 30 Ekim ’de de Kars Ermenilerden kurtarıldı Ermenilerin barışa yaklaşmamaları zerine askeri harekâta devam edilerek Gümrü ’ye dek gelindi Ermeniler barıştırma istemek zorunda kaldılar Ermeniler Gümrü ’yü boşaltarak doğuya çekildiler
Türkiye Büyük Ahali Meclisi, 8 Kasım 1920 ’de Ermeni Hükümeti ’ne bir nota ile askeri ve siyasi isteklerini bildirdi Ermeniler bu istekleri kabul etmeyince çarpışmalar her yerde başladı Türk orduları aleyhinde dayanamayan Ermeniler her yerde uzlaşma arzu etmek zorunda kaldılar 23 Aralık 1920 ’de Gümrü Antlaşması imzalanarak savaşa son verildi
Gümrü Antlaşması ’nın sonuçları
Doğu Anadolu sınırımız, Ardahan ’ın bir bölümü ve Artvin dıştan bugünkü halini aldı
Doğu cephesi kapatılmış, birlikler batıya kaydırılmıştır *
Mondros Mütareke Antlaşması ’ndan sonra toplanan Paris Uzlaştırma Konferansı ’na Ermeni temsilcileri de çağırılmıştı Bu şart Ermenilere, Büyük Ermenistan hayalini gerçekleştirme fırsatını vermişti İngiltere bağımsız bir Ermeni Devleti kurulmasını istiyordu İtilaf Devletleri ’nin de onayını alan İngilizler, Sevr Antlaşması ’na Ermeni Devleti ’ni öngören bir madde koydurttu
Ermeniler, Doğu Anadolu Bölgesi ’ndeki toprakların kendilerine bırakılması nedeniyle saldırıya geçtiler Ermenistan sınırı yakınlarında yaşayan Türkleri topluca katletmeye başladılar Oysa Ulusal Uğraş başlamadan önce, Doğu Anadolu ’nun Ermenilerin eline geçmesini durdurmak için Doğu Anadolu Müdafaai Hukuk Cemiyeti adıyla bir teşkilat kurulmuştu Kâzım Karabekir Paşa ’nın 15 Kolordu Komutanı olarak Erzurum ’a gelmesi ile bu teşkilat daha da güçlendi Yerel gazetelerde çıkan yazılar milliyetçilik hareketlerini güçlendiriyordu Mustafa Kemal Paşa ’da konuşmalarında, bir karış toprağın bile Ermenilere verilmesine Türk milletinin razı olmayacağını belirtti
Mondros Ateşkes Antlaşması ’nın şartlarına uymayarak ordusunu dağıtmayan Kâzım Karabekir Paşa, Ermeni saldırılarına karşısında bölgedeki savunma hazırlıklarını hızlandırdı TBMM ’ne bir rapor sunarak Ermenilere karşı harekât için yetki istedi Bunun üstüne Türkiye Büyük Millet Meclisi, 9 Haziran 1920 ’de Kâzım Karabekir Paşa ’yı bütün yetki ile Doğu Cephesi Komutanlığı ’na atadı
Ermeni saldırılarının artması üzerine, Türkiye Büyük Ahali Meclisi aldığı askeri harekât kararını Doğu Cephesi Komutanı Kâzım Karabekir Paşa ’ya bildirdi Askeri harekât, 28 Eylül 1920 ’de başlatılarak, 29 Eylül ’de Sarıkamış, 30 Ekim ’de de Kars Ermenilerden kurtarıldı Ermenilerin barışa yaklaşmamaları zerine askeri harekâta devam edilerek Gümrü ’ye dek gelindi Ermeniler barıştırma istemek zorunda kaldılar Ermeniler Gümrü ’yü boşaltarak doğuya çekildiler
Türkiye Büyük Ahali Meclisi, 8 Kasım 1920 ’de Ermeni Hükümeti ’ne bir nota ile askeri ve siyasi isteklerini bildirdi Ermeniler bu istekleri kabul etmeyince çarpışmalar her yerde başladı Türk orduları aleyhinde dayanamayan Ermeniler her yerde uzlaşma arzu etmek zorunda kaldılar 23 Aralık 1920 ’de Gümrü Antlaşması imzalanarak savaşa son verildi
Gümrü Antlaşması ’nın sonuçları
Doğu Anadolu sınırımız, Ardahan ’ın bir bölümü ve Artvin dıştan bugünkü halini aldı
Doğu cephesi kapatılmış, birlikler batıya kaydırılmıştır *
