Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Grip Etkenleri
Grip etkeni virustur İnfluenza viruslar cekirdek proteinlerindeki antijenik farklılığa gore A, B, ve C olmak uzere 3 tipe ayrılır İnfluenza A virusu sadece insanları değil kuş turlerini, atları, domuzları da enfekte edebilir İnfluenza B ve C ise sadece insanlarda hastalığa neden olur En sık gorulen influenza A, daha az oranda B’dir İnfluenza C virusu cok daha hafif hastalık tablosuna yol acar ve salgınlara yol acmaz Virus genetik yapısındaki değişiklikler yeni alt tiplerin ortaya cıkmasını kolaylaştırmaktadır Virusun en onemli ozelliklerinden biri de antijenik değişim gostermesidir İnfluenza virusu HA ve NAlarına gore alt tiplere ayrılır
Antijenik shift, genetik yeniden yapılanma sonucu yeni bir virus alt tipinin sentezlenmesi demektir Shift sonucu ortaya cıkan yeni virus alt tipine karşı toplumda bağışıklık olmadığından, tum dunyayı etkileyen ve pandemi diye nitelendirilen geniş salgınlar cıkabilir Bazı influenza A virusları bazı hayvan turlerine ozgu iken, bazıları farklı turlerde hastalık yapabilir İnfluenza A’nın kuşlarda, domuz ve insanlarda hastalık yapabilmesinin yeni shiftler oluşmasında en onemli rolu oynadığı duşunulmektedir İnfluenza C tipinde antijenik değişim soz konusu değildir Gectiğimiz yuzyılın en onemli pandemileri; 1918’de influenza A (H1N1), 1957’de influenza A; H2N2, 1968’de influenza A (H3N2) ve 1977 de influenza A (H1N1) alt tipleri ile ilgilidir 1918 pandemisinde 21 milyon kişi olmuştur
Antijenik drift ise; bir influenza alt tipinde her yıl ya da birkac yılda bir gorulur Yeni suşlar ortaya cıkar Boylece de vucudun bağışıklık sisteminden kacmış olur Antijenik drift sonucu da epidemiler gorulur Her yeni suş da izolasyon yeri, laboratuvar numarası ve yılına gore adlandırılır Orneğin: İnfluenzaASydney597 (H3N2) gibi İlk kez 1997'de Sydney’den gelen bir İnfluenza A virusu Eğer hayvandan elde edilmiş ise onun ismi de yazılır
Grip ne zaman gorulur?
İklim tipine gore değişir Ulkemizin de icinde olduğu ılıman iklim bolgelerinde sonbahar sonu, kış aylarında ve ilkbahar başında (AralıkNisan) gorulur
Grip nasıl bulaşır?
Oksurme, hapşırma ile virus iceren kucuk partikullerin solunması ve yakın temas ile bulaşır Kulucka suresi cok kısadır Virus solunum yollarının ic yuzunu doşeyen hucrelere tutunur ve dokulmesine neden olur Alınan virusa bağlı olarak 1872 saatte ortaya cıkabilir Virusun atılımı 510 gun kadar surer Solunum yolunda oluşturduğu hasar genellikle iki haftada iyileşir
Klinik belirti ve bulguları nelerdir?
Bircok hastalıkta olabilecek belirti ve bulgular gosterir Kişiye bağlı olarak semptomlar hafif veya ağır seyredebilir Nezleden farklı olarak burun akıntısı cok daha azdır Burun tıkanıklığı olabilir ve klinik tablo daha ağırdır Sadece hafif bir boğaz ağrısı ve hafif bir kırgınlıkla da seyredebilir En belirgin bulguları: ani başlayan ateş, titreme, başağrısı, goz hareketleriyle ağrı, kas ağrısı ve halsizlik, bitkinlik, terleme, boğaz ağrısı ve iştahsızlıktır Ateş genellikle 3 gun kadar surer, 8 gune dek uzayabilir Kuru oksuruk, goğus kemiği altında ağrı ve yanma hissi olabilir Cocuklarda yuksek ateş daha fazla olup, solunum sıkıntısı da olabilir Bulgular 12 haftada sonlanır
Gribe bağlı olumsuz sonuclar neler olabilir ?
Bizzat grip virusune bağlı akciğer enfeksiyonu ( viral pnomoni) az da olsa gorulebilir Bu gebelerde ve kalp hastaları olanlarda daha fazladır Yine daha cok yaşlılarda, kalp ve akciğer hastalarında daha fazla olmak uzere ikincil bakteriyel pnomoniye yol acabilir Virus solunum yolu epitelini hasara uğrattığı icin bazı bakterilerin yerleşimini kolaylaştırır Ozellikle yaşlılarda hayati risk oluşturacak ağır enfeksiyonlara yol acabilir Akciğer dışında da otit (kulak iltahabı), myozit (kas iltihabı), kalp zarlarında iltihap ve ensefalit (beyin iltihabı), myelit (kemik iltihabı), nadiren Guillian Barre sendromu gorulebilir Daha cok influenza B ile birlikte gorulen Reye sendromunda karaciğer ve santral sinir sistemi bulguları gorulur Cocuklarda aspirin alımıyla ilgisi bulunduğu icin grip olan cocuklarda aspirin onerilmez
Tanı
Bircok tanı yontemi vardır Direkt virus antijen tayinininden, virus hucre kulturlerine ve serolojik yontemlere kadar Bu testler icin ozel laboratuvarlar gereklidir, ayrıca her hastaya uygulanması pratik değildir Testler daha cok epidemiyolojik veriler icin kullanılmaktadır Grip tanısı hekim tarafından hastanın semptomları ve fizik muayene bulgularına gore konulur
Tedavi
Gribin kesin tedavisi yoktur Tedavi genelde belirtilere yoneliktir Ağrı kesici ve ateş duşurucu ilaclar kullanılabilir Aspirinin, gripte kullanımıyla, Reye sendromu olarak adlandırılan, karaciğer ve santral sinir sistemini tutan bir tablo ile ilişkisi kurulduğundan 18 yaş altında onerilmez Antibiyotik kullanımının yararı yoktur Eğer sekonder bakteriyel enfeksiyonlar varsa hekimin onereceği antibiyotik kullanılmalıdır Bugun icin semptom suresini azaltan birkac antiviral ajan bulunmaktadır Yan etkileri nedeniyle kesinlikle hekim kontrolunda ve risk gruplarında olup aşı yapılamayanlarda , ilk 48 saatte uygulanması gerekir
İstirahat ve duzenli, sağlıklı beslenme onemlidir Bol su ve sıvı gıdalara ağırlık vermelidir Ağır, yorucu hareketlerden kacınılmalıdır Eğer belirtiler duzelmez, ateş yuksek seyreder veya kişi kendini kotu hissederse hemen bir hekime başvurulması gerekmektedir
Korunma
Kişisel korunma, aşı ve kemoproflaksi olarak adlandırılan ilacla korunma şeklindedir
Kişisel korunma; grip kalabalık, havalandırma sorunu olan ortamlarda hızla yayılır Zorunlu olmadıkca, grip salgınları esnasında bu tur ortamlardan uzak durmak gerekir Hasta olan kişiyle yakın temastan kacınılmalıdır El sıkışma, opuşme, ortak eşya kullanımıyla da bulaşabilir Sık sık el yıkamak gerekir Grip aşısının, kimlere yapılması gerektiği ve koruyuculuğu ayrı bir başlık altında ele alınacaktır
Grip etkeni virustur İnfluenza viruslar cekirdek proteinlerindeki antijenik farklılığa gore A, B, ve C olmak uzere 3 tipe ayrılır İnfluenza A virusu sadece insanları değil kuş turlerini, atları, domuzları da enfekte edebilir İnfluenza B ve C ise sadece insanlarda hastalığa neden olur En sık gorulen influenza A, daha az oranda B’dir İnfluenza C virusu cok daha hafif hastalık tablosuna yol acar ve salgınlara yol acmaz Virus genetik yapısındaki değişiklikler yeni alt tiplerin ortaya cıkmasını kolaylaştırmaktadır Virusun en onemli ozelliklerinden biri de antijenik değişim gostermesidir İnfluenza virusu HA ve NAlarına gore alt tiplere ayrılır
Antijenik shift, genetik yeniden yapılanma sonucu yeni bir virus alt tipinin sentezlenmesi demektir Shift sonucu ortaya cıkan yeni virus alt tipine karşı toplumda bağışıklık olmadığından, tum dunyayı etkileyen ve pandemi diye nitelendirilen geniş salgınlar cıkabilir Bazı influenza A virusları bazı hayvan turlerine ozgu iken, bazıları farklı turlerde hastalık yapabilir İnfluenza A’nın kuşlarda, domuz ve insanlarda hastalık yapabilmesinin yeni shiftler oluşmasında en onemli rolu oynadığı duşunulmektedir İnfluenza C tipinde antijenik değişim soz konusu değildir Gectiğimiz yuzyılın en onemli pandemileri; 1918’de influenza A (H1N1), 1957’de influenza A; H2N2, 1968’de influenza A (H3N2) ve 1977 de influenza A (H1N1) alt tipleri ile ilgilidir 1918 pandemisinde 21 milyon kişi olmuştur
Antijenik drift ise; bir influenza alt tipinde her yıl ya da birkac yılda bir gorulur Yeni suşlar ortaya cıkar Boylece de vucudun bağışıklık sisteminden kacmış olur Antijenik drift sonucu da epidemiler gorulur Her yeni suş da izolasyon yeri, laboratuvar numarası ve yılına gore adlandırılır Orneğin: İnfluenzaASydney597 (H3N2) gibi İlk kez 1997'de Sydney’den gelen bir İnfluenza A virusu Eğer hayvandan elde edilmiş ise onun ismi de yazılır
Grip ne zaman gorulur?
İklim tipine gore değişir Ulkemizin de icinde olduğu ılıman iklim bolgelerinde sonbahar sonu, kış aylarında ve ilkbahar başında (AralıkNisan) gorulur
Grip nasıl bulaşır?
Oksurme, hapşırma ile virus iceren kucuk partikullerin solunması ve yakın temas ile bulaşır Kulucka suresi cok kısadır Virus solunum yollarının ic yuzunu doşeyen hucrelere tutunur ve dokulmesine neden olur Alınan virusa bağlı olarak 1872 saatte ortaya cıkabilir Virusun atılımı 510 gun kadar surer Solunum yolunda oluşturduğu hasar genellikle iki haftada iyileşir
Klinik belirti ve bulguları nelerdir?
Bircok hastalıkta olabilecek belirti ve bulgular gosterir Kişiye bağlı olarak semptomlar hafif veya ağır seyredebilir Nezleden farklı olarak burun akıntısı cok daha azdır Burun tıkanıklığı olabilir ve klinik tablo daha ağırdır Sadece hafif bir boğaz ağrısı ve hafif bir kırgınlıkla da seyredebilir En belirgin bulguları: ani başlayan ateş, titreme, başağrısı, goz hareketleriyle ağrı, kas ağrısı ve halsizlik, bitkinlik, terleme, boğaz ağrısı ve iştahsızlıktır Ateş genellikle 3 gun kadar surer, 8 gune dek uzayabilir Kuru oksuruk, goğus kemiği altında ağrı ve yanma hissi olabilir Cocuklarda yuksek ateş daha fazla olup, solunum sıkıntısı da olabilir Bulgular 12 haftada sonlanır
Gribe bağlı olumsuz sonuclar neler olabilir ?
Bizzat grip virusune bağlı akciğer enfeksiyonu ( viral pnomoni) az da olsa gorulebilir Bu gebelerde ve kalp hastaları olanlarda daha fazladır Yine daha cok yaşlılarda, kalp ve akciğer hastalarında daha fazla olmak uzere ikincil bakteriyel pnomoniye yol acabilir Virus solunum yolu epitelini hasara uğrattığı icin bazı bakterilerin yerleşimini kolaylaştırır Ozellikle yaşlılarda hayati risk oluşturacak ağır enfeksiyonlara yol acabilir Akciğer dışında da otit (kulak iltahabı), myozit (kas iltihabı), kalp zarlarında iltihap ve ensefalit (beyin iltihabı), myelit (kemik iltihabı), nadiren Guillian Barre sendromu gorulebilir Daha cok influenza B ile birlikte gorulen Reye sendromunda karaciğer ve santral sinir sistemi bulguları gorulur Cocuklarda aspirin alımıyla ilgisi bulunduğu icin grip olan cocuklarda aspirin onerilmez
Tanı
Bircok tanı yontemi vardır Direkt virus antijen tayinininden, virus hucre kulturlerine ve serolojik yontemlere kadar Bu testler icin ozel laboratuvarlar gereklidir, ayrıca her hastaya uygulanması pratik değildir Testler daha cok epidemiyolojik veriler icin kullanılmaktadır Grip tanısı hekim tarafından hastanın semptomları ve fizik muayene bulgularına gore konulur
Tedavi
Gribin kesin tedavisi yoktur Tedavi genelde belirtilere yoneliktir Ağrı kesici ve ateş duşurucu ilaclar kullanılabilir Aspirinin, gripte kullanımıyla, Reye sendromu olarak adlandırılan, karaciğer ve santral sinir sistemini tutan bir tablo ile ilişkisi kurulduğundan 18 yaş altında onerilmez Antibiyotik kullanımının yararı yoktur Eğer sekonder bakteriyel enfeksiyonlar varsa hekimin onereceği antibiyotik kullanılmalıdır Bugun icin semptom suresini azaltan birkac antiviral ajan bulunmaktadır Yan etkileri nedeniyle kesinlikle hekim kontrolunda ve risk gruplarında olup aşı yapılamayanlarda , ilk 48 saatte uygulanması gerekir
İstirahat ve duzenli, sağlıklı beslenme onemlidir Bol su ve sıvı gıdalara ağırlık vermelidir Ağır, yorucu hareketlerden kacınılmalıdır Eğer belirtiler duzelmez, ateş yuksek seyreder veya kişi kendini kotu hissederse hemen bir hekime başvurulması gerekmektedir
Korunma
Kişisel korunma, aşı ve kemoproflaksi olarak adlandırılan ilacla korunma şeklindedir
Kişisel korunma; grip kalabalık, havalandırma sorunu olan ortamlarda hızla yayılır Zorunlu olmadıkca, grip salgınları esnasında bu tur ortamlardan uzak durmak gerekir Hasta olan kişiyle yakın temastan kacınılmalıdır El sıkışma, opuşme, ortak eşya kullanımıyla da bulaşabilir Sık sık el yıkamak gerekir Grip aşısının, kimlere yapılması gerektiği ve koruyuculuğu ayrı bir başlık altında ele alınacaktır
