Gömülü dişler, ağız cerrahisinde en sık görülen vakalar olup, sıklıkla alt-üst 20 yaş dişleri, üst çene köpek dişleri ve nadiren alt-üst çene küçük azı dişleri gömülü kalabilir.
Gömülü dişler bazen hiç belirti göstermez ve şikayete neden olmazken bazen bulundukları yere bağlı olarak baş, kulak, göz, çene eklemi, boyun ağrılarına neden olurlar.
Yarısı ağız içinde belirmiş dişler ile dişeti arasında ve gömülü dişle bir önündeki komşu diş arasında âlâ temizlenemeyen bir nahiye bulunduğu için burada biriken yemek artıkları sonucunda oluşan mikroorganizmalar, mütemadi yinelenen enfeksiyonlara, komşu dişte çürüklere neden olur. Bu durumda sık sık şişlik ile kendini gösteren son nokta ağrılı lokal bir dişeti iltihaplanması oluşur (perikoronitis). Bu iltihaplanma ilerleyerek dişeti-yanak mukozası-bademciklerin birleştiği bölgeden; yanak absesi oluşumuna yahut boyun fasyalarına ilerleyerek farengeal ve retrofarengeal fasya tutulumuna ve ilerlerse mediastinitis üzere hayati değer taşıyan çok önemli enfeksiyon tablolarına neden olabilir. Bu nedenle ağız ortamıyla bağlı olan tam sürmemiş yirmi yaş dişlerinin tereddütsüz çekilmeleri gerekir.
Konumlanmaları itibariyle gömülü yirmi yaş dişleri 2. büyük azı dişlerinin kuronu yahut köklerine hasar verebilir. Azı dişi ile arasında besin birikimi yaratarak azı dişinin çürümesine yol açabilir. Hiç bir şikayeti olmayan azı dişinin kaybı kelam konusu olabilir.
Daima ihmal edilen, nasıl olsa sürer gözüyle bakılan velev bazen varlığından bile haberimiz olmayan bu dişlerin önündeki dişleri itekleme gücü yüksektir. Bu durumda ön dişler daha çokça etkilenerek sıralanmaları bozulabilir. Bu da dişlerde çapraşıklıklara neden olarak ortodontik tedavi(tel tedavisi) gereksinimi ortaya çıkarır. Ortodontik tedavi görmüş bireylerde ise, tedavi sonrası sürmeye başlarsa öbür dişleri iterek dişlerin eski haline gelmesine ve tedavinin başarısızlığına yol açabilir.
Sürememiş gömülü dişlerin etrafında var olan folikül ismi verilen yapı, diş süremedikçe yapısını kaybederek kistik hale gelebilir, çene kemiğini eriterek büyüyebilir ve çene kemiğinin kırılmasına yahut etrafındaki dişleri iterek bölge değiştirmelerine neden olabilir. Kist büyüdükçe alt çene haddi ve lisan hududuna hasar vererek dudakta yahut lisanda, ilerlemiş durumlarda her ikisinde de kalıcı uyuşukluğa yol açabilir.
Sürdüklerinde ise çenelerin dişsel kapanışında yahut çiğneme hareketlerinde uyumsuzluk yaratabilirler. Erken diş temasları sonucu oluşan kuvvetler çene eklemi üzerinde aksiliklere neden olabilir. Başkaca yirmi yaş dişleri süremezlerse çene kemiği içinde itekleme kuvveti oluşturarak ekleme yansıyan ağrılara neden olabilirler. İhmal edildikçe bu ağrılar baş ve uzunluğunda hissedilebilir.
Sürebilmiş yirmi yaş dişleri ağızın en gerisinde bulunduklarından, temizlenmeleri, çürüdüklerinde dolgu ve kanal tedavisi yapılmaları çok güçtür. Çiğnemede de pek çokça rol almayan bu dişler, ağız içinde eğri ortaya çıktıklarında çekilmeleri daha sahihtir.
Erken yaşlardan itibaren yapılması gerekli sistemli diş denetimlerinizde çekilecek olan diş röntgenleri ile ortaya çıkabilecek olan bu dişlerin varlığı, durumları diş tabibi tarafından değerlendirilmeli, risk taşıyorsa erken periyotta çekilmesi planlanmalıdır.
Gömülü dişler bazen hiç belirti göstermez ve şikayete neden olmazken bazen bulundukları yere bağlı olarak baş, kulak, göz, çene eklemi, boyun ağrılarına neden olurlar.
Yarısı ağız içinde belirmiş dişler ile dişeti arasında ve gömülü dişle bir önündeki komşu diş arasında âlâ temizlenemeyen bir nahiye bulunduğu için burada biriken yemek artıkları sonucunda oluşan mikroorganizmalar, mütemadi yinelenen enfeksiyonlara, komşu dişte çürüklere neden olur. Bu durumda sık sık şişlik ile kendini gösteren son nokta ağrılı lokal bir dişeti iltihaplanması oluşur (perikoronitis). Bu iltihaplanma ilerleyerek dişeti-yanak mukozası-bademciklerin birleştiği bölgeden; yanak absesi oluşumuna yahut boyun fasyalarına ilerleyerek farengeal ve retrofarengeal fasya tutulumuna ve ilerlerse mediastinitis üzere hayati değer taşıyan çok önemli enfeksiyon tablolarına neden olabilir. Bu nedenle ağız ortamıyla bağlı olan tam sürmemiş yirmi yaş dişlerinin tereddütsüz çekilmeleri gerekir.
Konumlanmaları itibariyle gömülü yirmi yaş dişleri 2. büyük azı dişlerinin kuronu yahut köklerine hasar verebilir. Azı dişi ile arasında besin birikimi yaratarak azı dişinin çürümesine yol açabilir. Hiç bir şikayeti olmayan azı dişinin kaybı kelam konusu olabilir.
Daima ihmal edilen, nasıl olsa sürer gözüyle bakılan velev bazen varlığından bile haberimiz olmayan bu dişlerin önündeki dişleri itekleme gücü yüksektir. Bu durumda ön dişler daha çokça etkilenerek sıralanmaları bozulabilir. Bu da dişlerde çapraşıklıklara neden olarak ortodontik tedavi(tel tedavisi) gereksinimi ortaya çıkarır. Ortodontik tedavi görmüş bireylerde ise, tedavi sonrası sürmeye başlarsa öbür dişleri iterek dişlerin eski haline gelmesine ve tedavinin başarısızlığına yol açabilir.
Sürememiş gömülü dişlerin etrafında var olan folikül ismi verilen yapı, diş süremedikçe yapısını kaybederek kistik hale gelebilir, çene kemiğini eriterek büyüyebilir ve çene kemiğinin kırılmasına yahut etrafındaki dişleri iterek bölge değiştirmelerine neden olabilir. Kist büyüdükçe alt çene haddi ve lisan hududuna hasar vererek dudakta yahut lisanda, ilerlemiş durumlarda her ikisinde de kalıcı uyuşukluğa yol açabilir.
Sürdüklerinde ise çenelerin dişsel kapanışında yahut çiğneme hareketlerinde uyumsuzluk yaratabilirler. Erken diş temasları sonucu oluşan kuvvetler çene eklemi üzerinde aksiliklere neden olabilir. Başkaca yirmi yaş dişleri süremezlerse çene kemiği içinde itekleme kuvveti oluşturarak ekleme yansıyan ağrılara neden olabilirler. İhmal edildikçe bu ağrılar baş ve uzunluğunda hissedilebilir.
Sürebilmiş yirmi yaş dişleri ağızın en gerisinde bulunduklarından, temizlenmeleri, çürüdüklerinde dolgu ve kanal tedavisi yapılmaları çok güçtür. Çiğnemede de pek çokça rol almayan bu dişler, ağız içinde eğri ortaya çıktıklarında çekilmeleri daha sahihtir.
Erken yaşlardan itibaren yapılması gerekli sistemli diş denetimlerinizde çekilecek olan diş röntgenleri ile ortaya çıkabilecek olan bu dişlerin varlığı, durumları diş tabibi tarafından değerlendirilmeli, risk taşıyorsa erken periyotta çekilmesi planlanmalıdır.
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.