Gömülü diş tedavisi

Gömülü dişler ekseriyetle hiçbir belirti vermezler ve bu yüzden yalnız az sayıda hasta diş tabibine müracaat ederek bu dişlerin tedavisini velev. Gömülü dişler çoğunlukla hastalar diş tabibine rutin denetimler için müracaat ettiğinde, ortodonti tedavisine başladığında yahut farklı bir diş şikayetiyle diş tabibine müracaat ettiğinde alınan panoramik sinemalar aracılığıyla saptanır. Diş doktorlarının, hastaların büyük çoğunluğunda mevcut olan gömülü dişlerin erken teşhisinin kıymeti ve mümkün zararlarının önlenmesi için müdahale etmenin gerekliliği hakkında hastayı bilgilendirmesi büyük kıymet taşır. En sık gömülü kalan dişler üçüncü azı dişler, üst çene kanin dişleri, alt .çene küçük azı dişleri ve üst çene kesici dişlerdir.

Gömülü Dişin Nedenleri

Dişlerin gömülü kalması birden çokça nedene bağlı olabilmektedir. Literatürde gömülü dişlerin etiyolojik faktörleri umumide 3 farklı kümeye ayrılmaktadır: sistemik, lokal ve genetik faktörler.

A) Sistemik Nedenler:

1) Endokrin Sistem Illetleri ( Ör: Hipotiroid)

2) Radyoterapi

3) Kleidokraniyal Dizostoz

4) Amelogenezis İmperfekta

B) Lokal Nedenler:

1) Süt dişlerinin kök rezorpsiyonunda gecikme

2) Süt dişlerinin erken kaybı

3) Süt dişlerinin olağan vadeden daha uzun ağız içinde kalması

4) Dişin sürme yolunun olağandan farklı olması

5) Süpernumere diş bulunması

6) Dişlerin sürmesi için yerinde ortamın mevcut olmaması

7) Süt dişlerinin erken çekilmesi

8) Gömülü dişin etrafında bulunan folikülün genişlemiş olması

9) Gömülü diş etrafında kist yahut farklı bir patolojik dokunun bulunması

10) Gömülü dişin üzerinde bulunan diş etinin olağandan daha kalın olması

11) Travma

12) Odontoma

13) Süt dişlerinin ankilozu

14) Kök dilaserasyonu

15) Alveolar yarık varlığı

C) Genetik Nedenler

Gömülü Yirmi Yaş Dişi / Gömülü 3. Büyük Azı Dişi / Gömülü 3. Molar Diş / Akıl Dişi

Gömülü yirmi yaş dişleri kişileri etkileyen en yaygın gelişimsel durumlardan biridir. Gömülü yirmi yaşların çıkarılması yerküre çapında çene cerrahları tarafından gerçekleştirilen en yaygın cerrahi süreçlerden biridir. Gömülü yirmi yaş dişleri asemptomatik ve semptomatik olmak üzere ikiye ayrılabilir. Ağrılı olan yahut hastaya farklı rahatsızlık veren gömülü yirmi yaş dişlerinin bulgularının giderilmesi için bu yirmi yaş dişlerinin çekilmesi iyi olacaktır. Rastgele bir bulgu vermeyen sürmüş yirmi yaş dişleri ile ilgili üç farklı seçenek vardır. Bu seçenekler değerlendirilirken hastanın umum ağız hijyeni ve hastanın kararı büyük değer taşır:

1) Sürmüş yirmi yaş dişlerinin tümünün çekilmesi

Yirmi yaş dişleri birden fazla hastada çiğneme fonksiyonuna dahil olmayan dişlerdir. Bu dişler art yerde olduklarından estetik olarak da rastgele bir görsel bedel taşımamaktadırlar. Ayrıyeten sürmüş yirmi yaş dişleri aklığı diş fırçalama sırasında umumide ihmal edilmektedir. Bu yüzden bu dişler çürümeye meyilli olup, komşu dişlerinde ara yüzlerinde çürümeye sebep olabilmektedir. Bu kriterler dikkate alındığında bu dişlerin esirgeyici hedefli çekilmesi hastanın yararına olabilmektedir.

2) Kapanışta olmayan sürmüş yirmi yaş dişlerinin çekilmesi

Kapanışta olmayan sürmüş yirmi yaş dişleri karşı çeneye yanlışsız uzama gösterebilmektedir. Uzayan yirmi yaş dişleri yanak yerini hastanın istemsiz olarak ısırmasına neden olabilir yahut komşu diş ile arasında daha kolay yemek artığı birikmesine neden olabilir. Bu kriterler dikkate alındığında bu dişlerin hami gayeli çekilmesi hastanın yararına olabilmektedir.

3) Sürmüş yirmi yaş dişlerinin ağız içinde bırakılması

Bu dişlerin rutin diş denetimlerinde takip edilmesi gerekmektedir.

Gömülü Kanin Dişi / Gömülü Köpek Dişi, Gömülü Kesici Diş, Gömülü Küçük Azı Dişi

Asemptomatik olan bu küme gömülü dişlerin çekimi öncesinde hastalar bir ortodonti bilirkişisine konsülte edilmeli ve bu dişlerin tel tedavisi ile sürdürülüp sürdürülmeyeceği değerlendirilmelidir. Şayet hasta ortodonti tedavisi düşünmüyorsa yahut diş ortodonti tedavisi ile sürdürülemeyecekse, bu dişlerin esirgeyici yahut protetik gayeli çekilmesi ya da bu dişlerin takibi hasta ile birlikte değerlendirilmelidir.

Gömülü Dişlerin Teşhisi

Dişin sıradan sürme vakti geçmiş olmasına karşın diş ağızda bulunmuyorsa klinik muayene sırasında, gömülü bir dişin varlığından şüphelenmekte yarar vardır. Başkaca diş sürmesi için yerinde alan olmaması, komşu dişlerde meydana gelen konum değişiklikleri yahut rotasyonlar da gömülü dişin habercisi olabilmektedir. Kesin teşhis alınan radyografiler ile sağlanır.

Gömülü Dişlerin Çekilmemesi Durumunda Karşılaşılabilecek Muhtemel Komplikasyonlar

1) Komşu dişlerin kök yüzeylerinde rezorpsiyon

2) Komşu dişlerde nokta değişiklikleri

3) Komşu dişlerde çürük oluşumu

4) Diş kaynaklı kist yahut farklı patoloji oluşumu

5) Enfeksiyon

6) Ağrı