iltasyazilim
FD Üye
Gölge oyunu ve Tiyatronun özellikleri nedir?
Gölge Oyunu
Çoğunlukla deriden indirilmiş bazı insan, hayvan ve eşya tasvirlerinin arkadan ışık verilerek, gölgelerinin gerili beyaz bir perde üstüne düşürülmesiyle oynatılan oyun Doğu'da ortaya çıkarak yetkinleşen Gölge Oyunu'nun büyüsel dinsel kökenlerden kaynaklandığı Çin'de 11 yüzyıla uzandığı belirtilmektedir Çin'de Buddhacı ve Taocu efsaneler ile Çin tarihinden öyküleri işleyen Gölge Oyunu, 13 yüzyılda yer aldığı Hindistan'da hinducu destanları işlemiş, bu yolla da Endonezya Gölge Oyunu üzerinde etkin olmuştur Endoneza'da İslamcı etkiler kazanan Gölge Oyunu, 15 yüzyıldan başlayarak Tayland'da da yer almıştır Orta Doğu'da, en eski Gölge Oyunu metinleri Mısır kökenlidir Gölge Oyunu, 16 yüzyılda, geleneksel Tür tiyatrosuyla birlikte her yerde canlanmıştır Doğu Asya örneklerine karşıt, Türk Gölge Oyunu olan Karagöz, geleneksel dinsel biçimlerin dışında gelişme gösterdiği dek, dünyevi ve komik içerikli de olmuş, toplumsal eleştirel çizgiler taşımış; bütün Osmanlı topraklarına, Yunanistan ve Balkanlar'a yayılmıştır Avrupa'da 17 yüzyıldan başlayarak bilinen Gölge Oyunu, kukla oyununun yaygınlığı karşısında gelişme olanağı bulamamış; oysa Fransa'da Çin gölgeleriadı aşağıda, kabare tiyatrosu özellikleri içinde ele alınmıştır Gölge oyunu, bu geniş dağıtım süreci içinde çoğu kültür etkinleşmesini kendinde barındırmış; temel özelliği aynı kalmakla birlikte, tasvirler ve oynatma bakımından teknik ayrılıklar gösterdiği değin, değişik toplumlardaki işlevselliği bakımından da içerikçe farklı özellikler göstermiştir
Tiyatronun Özellikleri
Tiyatro, seyirciler önünde, oyuncuların sahnede canlandırmaları amacıyla yazılmış eserlere denir
Bir sahne sanatıdır
Tiyatro eseri, olayları oluş halinde gösterir Bu yönüyle hitabe ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir
Bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların temsil etmesi nedeniyle yazılı edebi eserdir Yunanca “theatrondan doğmuştur Temsil yeri ve eser, tiyatronun edebiyat öğesidir Bu edebiyat öğesi yanında tiyatro kavramı içinde oyunculuk, sahne düzeni, ışıklandırma, dekor, kostüm, müzik, dans gibi unsurları da katmak gerekir
Tiyatronun öteki yazınsal eserlerden en manâlı farkı; öteki yazınsal eserler okumak ve kulak vermek için yazılmışken,bunun sahnede seyirci önünde oynanmasıdır Bedel ölçülerini,okuyanın kanaat ve anlayışlarından alır Göze görünür bir karaktere sahip olması,canlı olarak meydana geliş niteliğiyle toplum psikolojisine hitab eder
Bir tiyatro eserinde eseri yazar birey veya kişilere müellif, yazili bir metin ya da dile getirilmesi oyunculara birakilmiş tasariyaeser, oyunu sahnede canlandiran kişilere oyuncu denilir ve bu üç varlik şüphesiz bulunur Ayrica eserin sahnelenmesinde tayin bölge yönetici, dekoratör, işikçi, suflör gibi diger yardimci elemanlar da vardir
Bir tiyatro eserinde;konu,kişiler,çevre,za man,üslup,gaye gibi alti öğe vardir Tiyatroda sosyal hayatin ve insan karakterlerinin inceleme ve tenkitleri yapilir Tiyatroda en önemli hususlardan biri dildir Pozitif agir olmamasi,hitabe diline benzemesi istenir Böylece ince fikirlerin ve esprilerin seyirci tarafindan zahmetsizce kavranmasi saglanmiş olur *
Gölge Oyunu
Çoğunlukla deriden indirilmiş bazı insan, hayvan ve eşya tasvirlerinin arkadan ışık verilerek, gölgelerinin gerili beyaz bir perde üstüne düşürülmesiyle oynatılan oyun Doğu'da ortaya çıkarak yetkinleşen Gölge Oyunu'nun büyüsel dinsel kökenlerden kaynaklandığı Çin'de 11 yüzyıla uzandığı belirtilmektedir Çin'de Buddhacı ve Taocu efsaneler ile Çin tarihinden öyküleri işleyen Gölge Oyunu, 13 yüzyılda yer aldığı Hindistan'da hinducu destanları işlemiş, bu yolla da Endonezya Gölge Oyunu üzerinde etkin olmuştur Endoneza'da İslamcı etkiler kazanan Gölge Oyunu, 15 yüzyıldan başlayarak Tayland'da da yer almıştır Orta Doğu'da, en eski Gölge Oyunu metinleri Mısır kökenlidir Gölge Oyunu, 16 yüzyılda, geleneksel Tür tiyatrosuyla birlikte her yerde canlanmıştır Doğu Asya örneklerine karşıt, Türk Gölge Oyunu olan Karagöz, geleneksel dinsel biçimlerin dışında gelişme gösterdiği dek, dünyevi ve komik içerikli de olmuş, toplumsal eleştirel çizgiler taşımış; bütün Osmanlı topraklarına, Yunanistan ve Balkanlar'a yayılmıştır Avrupa'da 17 yüzyıldan başlayarak bilinen Gölge Oyunu, kukla oyununun yaygınlığı karşısında gelişme olanağı bulamamış; oysa Fransa'da Çin gölgeleriadı aşağıda, kabare tiyatrosu özellikleri içinde ele alınmıştır Gölge oyunu, bu geniş dağıtım süreci içinde çoğu kültür etkinleşmesini kendinde barındırmış; temel özelliği aynı kalmakla birlikte, tasvirler ve oynatma bakımından teknik ayrılıklar gösterdiği değin, değişik toplumlardaki işlevselliği bakımından da içerikçe farklı özellikler göstermiştir
Tiyatronun Özellikleri
Tiyatro, seyirciler önünde, oyuncuların sahnede canlandırmaları amacıyla yazılmış eserlere denir
Bir sahne sanatıdır
Tiyatro eseri, olayları oluş halinde gösterir Bu yönüyle hitabe ve eyleme dayanan bir gösteri sanatı olarak da tanımlanabilir
Bir sahnede, seyirciler önünde oyuncuların temsil etmesi nedeniyle yazılı edebi eserdir Yunanca “theatrondan doğmuştur Temsil yeri ve eser, tiyatronun edebiyat öğesidir Bu edebiyat öğesi yanında tiyatro kavramı içinde oyunculuk, sahne düzeni, ışıklandırma, dekor, kostüm, müzik, dans gibi unsurları da katmak gerekir
Tiyatronun öteki yazınsal eserlerden en manâlı farkı; öteki yazınsal eserler okumak ve kulak vermek için yazılmışken,bunun sahnede seyirci önünde oynanmasıdır Bedel ölçülerini,okuyanın kanaat ve anlayışlarından alır Göze görünür bir karaktere sahip olması,canlı olarak meydana geliş niteliğiyle toplum psikolojisine hitab eder
Bir tiyatro eserinde eseri yazar birey veya kişilere müellif, yazili bir metin ya da dile getirilmesi oyunculara birakilmiş tasariyaeser, oyunu sahnede canlandiran kişilere oyuncu denilir ve bu üç varlik şüphesiz bulunur Ayrica eserin sahnelenmesinde tayin bölge yönetici, dekoratör, işikçi, suflör gibi diger yardimci elemanlar da vardir
Bir tiyatro eserinde;konu,kişiler,çevre,za man,üslup,gaye gibi alti öğe vardir Tiyatroda sosyal hayatin ve insan karakterlerinin inceleme ve tenkitleri yapilir Tiyatroda en önemli hususlardan biri dildir Pozitif agir olmamasi,hitabe diline benzemesi istenir Böylece ince fikirlerin ve esprilerin seyirci tarafindan zahmetsizce kavranmasi saglanmiş olur *