Geleneksel Halk Tiyatrosu Turleri

Geleneksel Halk Tiyatrosu Turleri Nelerdir
Geleneksel Halk Tiyatrosu Turleri Hakkında Bilgi

Geleneksel Turk tiyatrosu seyirlik, koy oyunları ve halk tiyatrosu geleneğini icerecek bir bicimde, hem sozsuz, hem de soze dayanan dramatik nitelikli oyunlar icin kullanılmaktadır Seyirlik koy oyunları eski On Asya uygarlıklarının bolluk torenleri ile Anadoluya goc etmiş Turklerin atalarının kulturunde yer alan şaman torenlerinin birleşiminden oluşmuştur Seyirlik koy oyunlarının yanında, gene şaman kulturunden izler taşıyan koy kuklasıda bugun varlığını surdurmektedir

Turk tiyatrosu yuzyılı aşkın suredir,kendi insanını kendi ulusal sorunlarını, kendine ozgu renk ve tarzıyla seyircisine aktaracak bir bicem arayışı icerisindedir


Kukla
Kukla ise Turkler'in Anadolu'ya geldiklerinde birlikte getirdikleri bir gosteri sanatıdır İstanbul'da Osmanlı doneminde el kuklası, ipli kukla, sopalı kukla, araba kuklası, yer kuklası, ayak kuklası, iskemle kuklası gibi değişik turde kukla gosterileri 19 yuzyıla kadar geliştirilerek surdurulmuştur Ama kukla sanatı, ondan daha eski bir gosteri olan meddahlık ve İstanbul'a 16 yuzyılda geldiği sanılan Karagoz kadar yaygın olmamıştır

Meddahlık
Meddahlık, bir konuyu oynayarak anlatma sanatıdır ve İslam ulkelerinde oldukca yaygın bir gelişme alanı bulmuştur Obur gosteri turlerinde gulduruye ağırlık verilmesine karşılık meddahlıkta acıklı, duygusal, dinsel ve kahramanlıkla ilgili konulara da rahatlıkla yer verilebiliyordu Aynı zamanda kıssahan diye anılan meddahlar, sarayda olduğu gibi halk arasında da buyuk ilgi gormuş, ozellikle kahvehanelerde İstanbullular'ın eğlence gereksinimini yuzyıllar boyunca karşılamıştır

Karagoz ve Hacivat
Turkler'in toplumsal yaşamında onemli bir yeri olan bir başka geleneksel gosteri turu de, bir ceşit golge oyunu olan Karagoz'dur Golge oyununun kokeni konusunda değişik goruşler ileri surulmektedir Cava, Endonezya ya da Cin gibi Uzakdoğu ulkesinde ortaya cıkmış ve Hindistan uzerinden Ortadoğu'ya gelmiş olması akla yakındır Bazı kaynaklar Karagoz'un 14 yuzyılda Orhan Gazi zamanında Bursa'da ortaya cıktığını ileri suruyorsa da, gunumuzde daha yaygın bir goruşe gore Turkler golge oyunu tekniğini 16 yuzyılda Mısır'dan almış ve bu oyun turune Karagoz adı altında kesin bicimini 17 yuzyılda kazandırmışlardır

Ortaoyunu
Geleneksel Turk tiyatrosunun bircok bakımlardan Karagoz'e benzeyen, ama canlı oyuncularla oynayan bir turu de ortaoyunudur 16 ve 17 yuzyıllardaki kol oyunu, taklit oyunu, meydan oyunu ve zuhuri gibi oyuncu kollarının gosterilerinden kaynaklanan bu gosteri turu kesin bicimini ve ortaoyunu adını 19 yuzyılda almıştır Karagoz'de ve İtalyanlar'ın commedia dell'arte'sinde olduğu gibi ortaoyununda da yazılı bir oyun metni yoktur