iltasyazilim
FD Üye
Fotokontakt Dermatit
Başlıca ultraviyole (güneş) ışınların etkisiyle ortaya çıkan fotokontakt dermatit, fotoirritan (fototoksik) ve foto allerjik kontakt dermatit olarak ikiye ayrılır Güneş ışınlarına maruz kalan yüz, göğüs ön V ’si, el sırtı, açıkta kalan önkolların dış kısımları lezyonların en sık görüldüğü yerlerdir
1Fotoirritan kontakt dermatit:
Güneş ışınlarına, bilhassa UVA ’ya maruz kalan cilt bölgelerinde fotokimyasal yolla oluşan ve genel olarak bağlantı edenlerin büyük bir kısmında ve ilk temasta ortaya meydana çıkan inflamatuar deri reaksiyonudur Oluşumunda immünolojik mekanizmaların rolü yoktur Fotoirritan bir reaksiyonun gelişebilmesi için ama uygun dalga boyunda ışın varlığında irritan etkisini göstereblen bir maddenin deriye temas etmesi gerekmektedir Klinik tabloda 1 ya da 2 derecede güneş yanığını andıran bakış olabilir
Keza lezyonlar yalnızca ışığa maruz kalmış cilt bölgelerinde meydana gelir
Parfümlü maddeler içindeki psoralenlerin etkisi ile oluşan Berloque dermatiti ve bitkilerdeki furokumarinlerin etkisiyle oluşan fitofotodermatit fotoirritan dermatitin sık görülen iki tipidir Fitofotodermatite yol açan bitkilerin başında incir, kereviz, havuç, maydanoz ve limon gelir Başlıca fotoirritan maddeler ise katranlar, psoralenler, furokumarinler, antrakinon ve akridin türevi boyalar (akriflavin, rivanol, florosein gibi), ilaçlar (sülfonamidler, klorpromazin, tetrasiklin ve kinolon türevleridir
2 Fotoallerjik kontakt dermatit:
Allerjen maddelerle gelişen ve 280600nm arasındaki dalga boyunda ışınlara gereklilik duyan immünolojik bir reaksiyondur Fotoallerjik reaksiyon oluşması için kişinin evvelden duyarlanmış olması gerekmektedir Herhangi bir olguda bu iki tip reaksiyonun birbirinden ayırt edilmesi zordur Klinik olarak allerjik kontakt dermatite benzer
Başlıca fotokontakt allerjenler; fenotiazinler (antipsikotik, insektisit ve antihelmintik), sülfonamidler, bitkisel allerjenler, NSAID, kozmetik ürünler, güneşten koruyuculardır
Kaynak: DoçDr Ercan ARCA, Tıp Fak V derslik ders notları, GATA Cildiye AD, Ankara *
Başlıca ultraviyole (güneş) ışınların etkisiyle ortaya çıkan fotokontakt dermatit, fotoirritan (fototoksik) ve foto allerjik kontakt dermatit olarak ikiye ayrılır Güneş ışınlarına maruz kalan yüz, göğüs ön V ’si, el sırtı, açıkta kalan önkolların dış kısımları lezyonların en sık görüldüğü yerlerdir
1Fotoirritan kontakt dermatit:
Güneş ışınlarına, bilhassa UVA ’ya maruz kalan cilt bölgelerinde fotokimyasal yolla oluşan ve genel olarak bağlantı edenlerin büyük bir kısmında ve ilk temasta ortaya meydana çıkan inflamatuar deri reaksiyonudur Oluşumunda immünolojik mekanizmaların rolü yoktur Fotoirritan bir reaksiyonun gelişebilmesi için ama uygun dalga boyunda ışın varlığında irritan etkisini göstereblen bir maddenin deriye temas etmesi gerekmektedir Klinik tabloda 1 ya da 2 derecede güneş yanığını andıran bakış olabilir
Keza lezyonlar yalnızca ışığa maruz kalmış cilt bölgelerinde meydana gelir
Parfümlü maddeler içindeki psoralenlerin etkisi ile oluşan Berloque dermatiti ve bitkilerdeki furokumarinlerin etkisiyle oluşan fitofotodermatit fotoirritan dermatitin sık görülen iki tipidir Fitofotodermatite yol açan bitkilerin başında incir, kereviz, havuç, maydanoz ve limon gelir Başlıca fotoirritan maddeler ise katranlar, psoralenler, furokumarinler, antrakinon ve akridin türevi boyalar (akriflavin, rivanol, florosein gibi), ilaçlar (sülfonamidler, klorpromazin, tetrasiklin ve kinolon türevleridir
2 Fotoallerjik kontakt dermatit:
Allerjen maddelerle gelişen ve 280600nm arasındaki dalga boyunda ışınlara gereklilik duyan immünolojik bir reaksiyondur Fotoallerjik reaksiyon oluşması için kişinin evvelden duyarlanmış olması gerekmektedir Herhangi bir olguda bu iki tip reaksiyonun birbirinden ayırt edilmesi zordur Klinik olarak allerjik kontakt dermatite benzer
Başlıca fotokontakt allerjenler; fenotiazinler (antipsikotik, insektisit ve antihelmintik), sülfonamidler, bitkisel allerjenler, NSAID, kozmetik ürünler, güneşten koruyuculardır
Kaynak: DoçDr Ercan ARCA, Tıp Fak V derslik ders notları, GATA Cildiye AD, Ankara *