Folik Asit

Folik Asit​

Folik Asit, bazı gıdalarda doğal olarak bulunan ve suda çözünebilir bir vitamindir. Folik asit diğer isimleriyle folat ya da B9 vitaminidir. Folat, nükleik asitlerin (DNA ve RNA) sentezinde ve amino asitlerin metabolizmasında tek karbon transferlerinde koenzim veya kosubstrat görevi görür.

Folat, takviye edilmiş gıdalarda ve çoğu besin takviyesinde kullanılan, tamamen okside olmuş monoglutamat formudur. Yiyecek folatlarının genellikle poliglutamatlar haline getiren ek glutamat kalıntıları vardır ve tetrahidrofolat (THF) formundadır.
Bağırsaklardan emilen folat formları, kan dolaşımına girmeden önce, dihidrofolat redüktaz enzimi, monoglutamat formunu THF’ye indirger ve onu metil veya formil formlarına dönüştürür. Plazmadaki folatın ana şekli 5-metil-THF’dir.
Folat aynı zamanda kalın bağırsak florası tarafından da sentezlenir ve bağırsak boyunca emilir. Folatın toplam vücut içeriğinin 15 ila 30 mg olduğu tahmin edilmektedir; bu miktarın yaklaşık yarısı karaciğerde, geri kalanı ise kan ve vücut dokularında depolanır.

Folik asit görevleri nelerdir?​

Folat, nükleik asitlerin (DNA ve RNA) sentezinde ve amino asitlerin metabolizmasında tek karbon transferlerinde koenzim veya kosubstrat görevi görür.
En önemli folat bağımlı reaksiyonlardan biri, önemli bir metil donör olan S-adenosil-metiyonin sentezinde homosisteinin metiyonine dönüşümüdür.
Düzgün hücre bölünmesi için gerekli bir başka folat bağımlı reaksiyon ise DNA oluşumunda deoksiüridilatın timidilat için metilasyonudur. Bu reaksiyonda bir bozulma, folat eksikliği özelliklerinden biri olan megaloblastik anemiye yol açabilecek bir süreci başlatır.

Folik asit normal değeri kaç olmalıdır?​

Serum folat konsantrasyonları, folat durumunu değerlendirmede yaygın olarak kullanılır; 3 ng/mL’nin üzerindeki bir değer, yeterliliği gösterir. Ancak bu değer, son yenilen gıdalara göre değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle serum folat konsantrasyonları uzun vadeli folat durumunu yansıtmayabilir. Eritrosit folat konsantrasyonları, folat değerinin uzun vadedki durumunu gösterir; 140 ng/mL’nin üzerindeki bir eritrosit folat konsantrasyonu yeterli folat durumunu gösterir.
Plazma homosistein konsantrasyonu folat durumunun yaygın olarak kullanılan işlevsel bir göstergesidir, çünkü vücut 5-MTHF eksikliğinden dolayı homosisteini metiyonine dönüştüremediğinde homosistein seviyeleri yükselir.
Bununla birlikte homosistein düzeyleri folat durumunun spesifik bir göstergesi değildir, çünkü böbrek fonksiyon bozukluğu ve B12 vitamini ve diğer başka mikro besinlerin eksiklikleri gibi faktörlerden de etkilenebilirler.