Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
FIKHIMIZDA ORUÇLA ALAKALI HÜKÜMLER
Orucun Çeşitleri:
Oruçlar farz, vacib, beyhude ve mekruh nevilerine ayrılır
Ramazanı şerif orucu, kazaya kalan Ramazan oruçları ve kefaret oruçları farz olan oruçlardır Bunlar için belli bir süre yoktur Birey istediği vakit bunları tutabilir Nezredilen oruçlar ise tutulması vacip olan oruçlardır Beyhude veya sünnet olan oruçlar ise Pazartesi ve Perşembe günleri tutulan oruçlar, Eyyamı bizdenilen ayın parlk olduğu her ayın 13 14 ve 15 günleri tutulan oruçlar, Aşura günü bir gün ek edilerek tutulan oruçlar, Zilhicce ayının başından dokuz gün tutulacak oruçlar sünnet olan oruçlardır Şevval Ayından 6 gün oruç yakalamak fazla faziletlidir
Ramazan Bayramının birinci günüyle, Kurban Bayramının dört gününde tutulacak oruçlar ise tahrimen mekruhtur Çünkü o günler bir ziyafet günüdürler Davete icabet etmek gereklidir Yalnız Cuma günü veya yalnız Cumartesi günüyle sadece Aşura günü bir gün oruç tutmak tenzihen mekruhtur
Geceleyin iftar etmeyerek iki ya da üç gün peşpeşe oruç yetişmek (Visal Orucu) da mekruhtur Erdemli olan Hz Davud'un orucu olan bir gün imsak ve bir gün iftar yapmaktır
Yevmi şekte Ramazana hedef ederek oruç yakalamak mekruhtur Zevale dek bekleyerek o gün Ramazan olduğunu anlaşılırsa kasıt ederler, yoksa iftar ederler Lakin şek günü nafileye niyete azmederek oruç tutmakta beis yoktur Sonradan bu günün Ramazanın birinci günü olduğu anlaşılırsa bu Ramazan orucu yerine geçer
Orucun Vakti
Orucun vakti ikinci fecirden güneşin batışına dek olan müddettir Ama ikinci fecrin doğduğu belli başlı mı yahut aydınlığın ufukta yayılıp da ortalık azıcık aydınlanmaya başladığı zamana mı itibar edilecektir? Bazı alimlere göre fecrin birincil doğduğu an muteberdir İhtiyata yerinde olan da budur Öteki bazılarına göre ise aydınlığın azıcık yayıldığı asıl asalet edilir Oruç tutanlar için kolay olan da bu görüştür Bu hususta ihtiyata uymak en iyisidir
Oruçlara ait niyetler
Oruca niyet edilmesi farzdır Bir kimse oruca niyet etmeksizin, sabahleyin akşama dek aç kalsa bu kimse oruç tutmuş sayılamaz Oruca kalben niyet etmek yeterlidir Sahura kalkmak da bir amaç sayılır Fakat niyeti dille söylemesi de mendubdur Eda edilen Ramazan oruçlarıyla, günü belirli olan adak oruçları ve nafile oruçlar için niyetin vakti güneşin batışından başlar zeval (vahşi kuşluk) vaktine değin devam eder Bu zaman içinde bu oruçlara amaç edebilir Geceden gaye burada koşul değildir Sabahleyin kuşluk vaktinde de kasıt edebilir Lakin bu zamana değin kasıt etmemişse artık barbar kuşluktan sonra gaye etse bile bu muteber değildir Çünkü günün ekserisi niyetden hali olarak geçmiştir Bu oruçlarda mutlak olarak oruca gaye kafidir Orucu tayin etmek gerekmez Ramazan kazası, kefaret ve günü belirlenmemiş oruçlar içinse mutlaka geceden niyeti olmak gerekir Bunlara gündüz niyet edilemez Çünkü bu oruçlar için şeri şerif muayyen bir gün atama etmemiştir Bu fakat geceden niyetle sağlanabilir Tekrar bu oruçlarda orucun ne orucu olduğunu da niyetde açığa vurmak lazımdır
Ramazanın her günü için hem bir maksat lazımdır Çünkü araya geceler girdiği için her günün orucu başlıbaşına bir ibadet olmaktadır
Orucun Mekruhları
1Oruçlunun misvak kullanmasında kerahet yoktur İmam Ebu Yusuf'a kadar su ile ıslatılmış bir misvakı uygulamak mekruhtur
2İstincada ve abdest alırken ağza ve burna su veririken abartma yerine getirmek mekruhtur
3Kocası kötü huylu olan bir kadının pişirdiği yemeğin tadına tuzuna diliyle bakmasında kerahet yoktur
4Bir kavle göre her halde satın alınması gerekli olan ve kandırma korkusu olan yiyecek maddelerinin tadına bakmakta beis yoktur
5Sakız çiğnemek mekruhtur
6Oruçlunun kan aldırması kendisini güçsüz düşürecekse mekruhtur Böyle değilse mekruh değildir
7Kendinden belirli olmayan birinin karısını öpmesi mekruhtur
8Oruçlunun cünüp olarak sabahlaması orucuna zarar vermez
9Koku koklamasında kerahet yoktur
Orucu Bozan ve Bozmayan Şeyler
1Unutarak bir şey yemek yada içmekle, cinsi yakınlıkla oruç bozulmaz Nisyan affedilmiştir
2Kusur tarikiyle yemek yemek içmekle ise oruç bozulur Mesela oruçlu olduğu aklında olan bir kimse abdest alırken ağzına su kaçırsa orucu bozulur Oruçlu olduğu aklında iken yağan yağmurun damlaları ağzına kaçsa yine orucu bozulur Fakat oruçlu olduğu aklında değilse bu durumlarda orucu bozulmaz
3Burna akıtılan hap, kulağa damlatılan damla ile oruç bozulur Ama kulağa giren suyla oruç bozulmaz
4Göze dökülen bir ilaçla oruç bozulmaz
5İğne yaptırmak orucu bozar (İmameyne tarafından bozmaz) İhtiyata uygun olan iftardan daha sonra yaptırmaktır *
Orucun Çeşitleri:
Oruçlar farz, vacib, beyhude ve mekruh nevilerine ayrılır
Ramazanı şerif orucu, kazaya kalan Ramazan oruçları ve kefaret oruçları farz olan oruçlardır Bunlar için belli bir süre yoktur Birey istediği vakit bunları tutabilir Nezredilen oruçlar ise tutulması vacip olan oruçlardır Beyhude veya sünnet olan oruçlar ise Pazartesi ve Perşembe günleri tutulan oruçlar, Eyyamı bizdenilen ayın parlk olduğu her ayın 13 14 ve 15 günleri tutulan oruçlar, Aşura günü bir gün ek edilerek tutulan oruçlar, Zilhicce ayının başından dokuz gün tutulacak oruçlar sünnet olan oruçlardır Şevval Ayından 6 gün oruç yakalamak fazla faziletlidir
Ramazan Bayramının birinci günüyle, Kurban Bayramının dört gününde tutulacak oruçlar ise tahrimen mekruhtur Çünkü o günler bir ziyafet günüdürler Davete icabet etmek gereklidir Yalnız Cuma günü veya yalnız Cumartesi günüyle sadece Aşura günü bir gün oruç tutmak tenzihen mekruhtur
Geceleyin iftar etmeyerek iki ya da üç gün peşpeşe oruç yetişmek (Visal Orucu) da mekruhtur Erdemli olan Hz Davud'un orucu olan bir gün imsak ve bir gün iftar yapmaktır
Yevmi şekte Ramazana hedef ederek oruç yakalamak mekruhtur Zevale dek bekleyerek o gün Ramazan olduğunu anlaşılırsa kasıt ederler, yoksa iftar ederler Lakin şek günü nafileye niyete azmederek oruç tutmakta beis yoktur Sonradan bu günün Ramazanın birinci günü olduğu anlaşılırsa bu Ramazan orucu yerine geçer
Orucun Vakti
Orucun vakti ikinci fecirden güneşin batışına dek olan müddettir Ama ikinci fecrin doğduğu belli başlı mı yahut aydınlığın ufukta yayılıp da ortalık azıcık aydınlanmaya başladığı zamana mı itibar edilecektir? Bazı alimlere göre fecrin birincil doğduğu an muteberdir İhtiyata yerinde olan da budur Öteki bazılarına göre ise aydınlığın azıcık yayıldığı asıl asalet edilir Oruç tutanlar için kolay olan da bu görüştür Bu hususta ihtiyata uymak en iyisidir
Oruçlara ait niyetler
Oruca niyet edilmesi farzdır Bir kimse oruca niyet etmeksizin, sabahleyin akşama dek aç kalsa bu kimse oruç tutmuş sayılamaz Oruca kalben niyet etmek yeterlidir Sahura kalkmak da bir amaç sayılır Fakat niyeti dille söylemesi de mendubdur Eda edilen Ramazan oruçlarıyla, günü belirli olan adak oruçları ve nafile oruçlar için niyetin vakti güneşin batışından başlar zeval (vahşi kuşluk) vaktine değin devam eder Bu zaman içinde bu oruçlara amaç edebilir Geceden gaye burada koşul değildir Sabahleyin kuşluk vaktinde de kasıt edebilir Lakin bu zamana değin kasıt etmemişse artık barbar kuşluktan sonra gaye etse bile bu muteber değildir Çünkü günün ekserisi niyetden hali olarak geçmiştir Bu oruçlarda mutlak olarak oruca gaye kafidir Orucu tayin etmek gerekmez Ramazan kazası, kefaret ve günü belirlenmemiş oruçlar içinse mutlaka geceden niyeti olmak gerekir Bunlara gündüz niyet edilemez Çünkü bu oruçlar için şeri şerif muayyen bir gün atama etmemiştir Bu fakat geceden niyetle sağlanabilir Tekrar bu oruçlarda orucun ne orucu olduğunu da niyetde açığa vurmak lazımdır
Ramazanın her günü için hem bir maksat lazımdır Çünkü araya geceler girdiği için her günün orucu başlıbaşına bir ibadet olmaktadır
Orucun Mekruhları
1Oruçlunun misvak kullanmasında kerahet yoktur İmam Ebu Yusuf'a kadar su ile ıslatılmış bir misvakı uygulamak mekruhtur
2İstincada ve abdest alırken ağza ve burna su veririken abartma yerine getirmek mekruhtur
3Kocası kötü huylu olan bir kadının pişirdiği yemeğin tadına tuzuna diliyle bakmasında kerahet yoktur
4Bir kavle göre her halde satın alınması gerekli olan ve kandırma korkusu olan yiyecek maddelerinin tadına bakmakta beis yoktur
5Sakız çiğnemek mekruhtur
6Oruçlunun kan aldırması kendisini güçsüz düşürecekse mekruhtur Böyle değilse mekruh değildir
7Kendinden belirli olmayan birinin karısını öpmesi mekruhtur
8Oruçlunun cünüp olarak sabahlaması orucuna zarar vermez
9Koku koklamasında kerahet yoktur
Orucu Bozan ve Bozmayan Şeyler
1Unutarak bir şey yemek yada içmekle, cinsi yakınlıkla oruç bozulmaz Nisyan affedilmiştir
2Kusur tarikiyle yemek yemek içmekle ise oruç bozulur Mesela oruçlu olduğu aklında olan bir kimse abdest alırken ağzına su kaçırsa orucu bozulur Oruçlu olduğu aklında iken yağan yağmurun damlaları ağzına kaçsa yine orucu bozulur Fakat oruçlu olduğu aklında değilse bu durumlarda orucu bozulmaz
3Burna akıtılan hap, kulağa damlatılan damla ile oruç bozulur Ama kulağa giren suyla oruç bozulmaz
4Göze dökülen bir ilaçla oruç bozulmaz
5İğne yaptırmak orucu bozar (İmameyne tarafından bozmaz) İhtiyata uygun olan iftardan daha sonra yaptırmaktır *
