Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
1 Sütün, bir kadına ait olması gerekir Çoğunluğa göre, süt emziren kadının evli veya bekâr olması veya kocasının bulunmaması, sonucu değiştirmez Sütten başka bir şeyi, meselâ; sarı su, kan veya kusuntuyu yemekle süt hısımlığı doğmaz Erkeğin veya bir hayvanın sütü de hısımlık doğurmaz
2 Sütün, emen çocuğun midesine ulaşması gerekir Sütü memeden emmekle, bir kap veya bardaktan içmek birdir Çocuk memeyi ağzına alır, fakat süt emip emmediği bilinmezse, haramlık doğmaz Çünkü şüphe ile hüküm sabit olmaz Mâlikîlere göre ise bu durumda ihtiyatla amel ederek haramlık sabit görülür Şafiî ve Hanbeliler, beş ayrı emmeyi şart koşarlar Çünkü Hz Âişe’den rivayete göre, Kur’an’da önce; “On defa emmekle haramlık doğar âyeti gelmiş, daha sonra inen bir âyetle emme sayısı beşe indirilmiştir Bu âyet Kur’an’da okunurken Hz Peygamber vefat etmiştir (bk Ebû Dâvud, Nikâh, 49; Müslim, Radâ, 25; Mâlik, Radâ’, 18; Dârimî, Nikâh, 49)
Şâfiîlere göre emme sayısını beşe indiren bu âyet hükmü Kur’an’a yazılıp, okunması neshedilmiş bir âyet olsa da hükmü devam etmektedir Bu, “ihtiyar erkekle, ihtiyar kadın zina ederse, onları recmedin âyetine benzer (bk İbn Mâce, Hudûd, 9; Dârimî, Hudûd, 16; Mâlik, Hudûd, 10) İbnü’lHümâm (ö 8611457) beş defa emme bildiren âyetin yalnız tilavetinin değil, hükmünün de neshedildiğini belirtmiştir (İbnü’lHümâm, age, III, 345 vd)
Hanefilerle Mâlikîlere göre süt emme miktarı az olsun çok olsun sonuç değişmez Delil: “Süt emziren analarınız (size haram kılındı) (enNisâ, 423) âyeti ile, “Nesepçe haram olanlar süt yoluyla da haram olurlar (Buhârî, Şehadât, 7; Müslim, Radâ, 10) hadisidir Bu âyet ve hadiste emme miktarı ve sayısı belirlenmemiştir
3 Emzirmenin ağız veya burun yoluyla olması gerekir: Çünkü süt, ancak bu iki yoldan boğaz yoluyla mideye ulaşır ve gıdalanma meydana gelir
Hanefî, Şafiî ve Hanbelîlere göre, idrar yollarına, göze, kulağa veya bir yaraya akıtılacak kadın sütü ile hısımlık doğmaz
4 Sütün başka bir sıvı ile karışmaması gerekir Süt başka bir sıvı ile karışırsa, Hanefî ve Mâlikîlere göre, çok olan esas alınır Süt fazla ise haramlık doğurur Ebû Hanîfe’ye göre, bir gıda ile karıştırılan süt az olsun çok olsun haramlık doğurmaz Çünkü bu gıda sütün kuvvetini giderir Hüküm olarak gıda kısmı sütten fazla sayılır
İmam Ebû Yusuf ve İmam Muhammed, burada da çok olanı esas alırlar
Günümüz tıp bilimi de anne sütünün başka bir gıda maddesi ile karıştırılınca, niteliklerinin değişeceği konusunda İslâm bilginleri ile aynı görüşü paylaşmaktadır Şinasi Özsoylu bu konuda şunları yazmaktadır: “Son zamanlarda yapılan çalışmalardan çıkarılacak sonuçlardan birisi de anne sütünden hemen sonra meyve ezmeleri de dahil olmak üzere sunî bir gıdanın verilmesi durumunda, anne sütünün emilmesinde (absorpsiyon), böylece biyolojik değerlerinde azalma olabileceğidir Buna göre nadir de olsa karışık beslenme zorunluluğu doğarsa veya ek gıdalara geçişte, bunların anne sütü verilen öğün de değil de daha sonraki öğünde anne sütü verilmeksizin yapılmasını telkin etmektedir (Özsoylu, age, S: 6) Eserin başka bir yerinde şöyle denir: “Ek gıda verilmek istenirse (gerek olmadığı halde) emmeden hemen sonra verilmemelidir Aksi halde sütteki eser elementlerin emilmesi kötü yönde etkilenmiş olabilir (Özsoylu, age, S: 26)
Bir kadının sütü başka bir kadının sütü ile karıştırılarak çocuğa içirilse, Ebû Hanîfe ve Ebû Yusuf’a göre, çok olan esas alınır Az olana itibar edilmez sütlerin miktarı eşit olursa, karışma yüzünden her iki kadın bakımından da süt hısımlığı doğar Mâlikîlere, İmam Muhammed ve Züfer’e göre bu durumlarda her iki kadın bakımından süt hısımlığı doğar Sütlerin eşit veya birisinin eksik ya da fazla olması, sonucu değiştirmez Tercih edilen görüş budur Çünkü sütler bir cinstir Aynı cinsten olan iki şey arasında galipliğin hükmü bulunmaz (elKâsânî, age, IV, 135 vd; İbn Kudâme, elMuğnî, Kahire 1970, VII, 537 vd; İbn Rüşd, age, II, 34 vd; ezZühaylî, age, VII, 705 vd)
2 Sütün, emen çocuğun midesine ulaşması gerekir Sütü memeden emmekle, bir kap veya bardaktan içmek birdir Çocuk memeyi ağzına alır, fakat süt emip emmediği bilinmezse, haramlık doğmaz Çünkü şüphe ile hüküm sabit olmaz Mâlikîlere göre ise bu durumda ihtiyatla amel ederek haramlık sabit görülür Şafiî ve Hanbeliler, beş ayrı emmeyi şart koşarlar Çünkü Hz Âişe’den rivayete göre, Kur’an’da önce; “On defa emmekle haramlık doğar âyeti gelmiş, daha sonra inen bir âyetle emme sayısı beşe indirilmiştir Bu âyet Kur’an’da okunurken Hz Peygamber vefat etmiştir (bk Ebû Dâvud, Nikâh, 49; Müslim, Radâ, 25; Mâlik, Radâ’, 18; Dârimî, Nikâh, 49)
Şâfiîlere göre emme sayısını beşe indiren bu âyet hükmü Kur’an’a yazılıp, okunması neshedilmiş bir âyet olsa da hükmü devam etmektedir Bu, “ihtiyar erkekle, ihtiyar kadın zina ederse, onları recmedin âyetine benzer (bk İbn Mâce, Hudûd, 9; Dârimî, Hudûd, 16; Mâlik, Hudûd, 10) İbnü’lHümâm (ö 8611457) beş defa emme bildiren âyetin yalnız tilavetinin değil, hükmünün de neshedildiğini belirtmiştir (İbnü’lHümâm, age, III, 345 vd)
Hanefilerle Mâlikîlere göre süt emme miktarı az olsun çok olsun sonuç değişmez Delil: “Süt emziren analarınız (size haram kılındı) (enNisâ, 423) âyeti ile, “Nesepçe haram olanlar süt yoluyla da haram olurlar (Buhârî, Şehadât, 7; Müslim, Radâ, 10) hadisidir Bu âyet ve hadiste emme miktarı ve sayısı belirlenmemiştir
3 Emzirmenin ağız veya burun yoluyla olması gerekir: Çünkü süt, ancak bu iki yoldan boğaz yoluyla mideye ulaşır ve gıdalanma meydana gelir
Hanefî, Şafiî ve Hanbelîlere göre, idrar yollarına, göze, kulağa veya bir yaraya akıtılacak kadın sütü ile hısımlık doğmaz
4 Sütün başka bir sıvı ile karışmaması gerekir Süt başka bir sıvı ile karışırsa, Hanefî ve Mâlikîlere göre, çok olan esas alınır Süt fazla ise haramlık doğurur Ebû Hanîfe’ye göre, bir gıda ile karıştırılan süt az olsun çok olsun haramlık doğurmaz Çünkü bu gıda sütün kuvvetini giderir Hüküm olarak gıda kısmı sütten fazla sayılır
İmam Ebû Yusuf ve İmam Muhammed, burada da çok olanı esas alırlar
Günümüz tıp bilimi de anne sütünün başka bir gıda maddesi ile karıştırılınca, niteliklerinin değişeceği konusunda İslâm bilginleri ile aynı görüşü paylaşmaktadır Şinasi Özsoylu bu konuda şunları yazmaktadır: “Son zamanlarda yapılan çalışmalardan çıkarılacak sonuçlardan birisi de anne sütünden hemen sonra meyve ezmeleri de dahil olmak üzere sunî bir gıdanın verilmesi durumunda, anne sütünün emilmesinde (absorpsiyon), böylece biyolojik değerlerinde azalma olabileceğidir Buna göre nadir de olsa karışık beslenme zorunluluğu doğarsa veya ek gıdalara geçişte, bunların anne sütü verilen öğün de değil de daha sonraki öğünde anne sütü verilmeksizin yapılmasını telkin etmektedir (Özsoylu, age, S: 6) Eserin başka bir yerinde şöyle denir: “Ek gıda verilmek istenirse (gerek olmadığı halde) emmeden hemen sonra verilmemelidir Aksi halde sütteki eser elementlerin emilmesi kötü yönde etkilenmiş olabilir (Özsoylu, age, S: 26)
Bir kadının sütü başka bir kadının sütü ile karıştırılarak çocuğa içirilse, Ebû Hanîfe ve Ebû Yusuf’a göre, çok olan esas alınır Az olana itibar edilmez sütlerin miktarı eşit olursa, karışma yüzünden her iki kadın bakımından da süt hısımlığı doğar Mâlikîlere, İmam Muhammed ve Züfer’e göre bu durumlarda her iki kadın bakımından süt hısımlığı doğar Sütlerin eşit veya birisinin eksik ya da fazla olması, sonucu değiştirmez Tercih edilen görüş budur Çünkü sütler bir cinstir Aynı cinsten olan iki şey arasında galipliğin hükmü bulunmaz (elKâsânî, age, IV, 135 vd; İbn Kudâme, elMuğnî, Kahire 1970, VII, 537 vd; İbn Rüşd, age, II, 34 vd; ezZühaylî, age, VII, 705 vd)
