Ev ödevleri (öğretim yöntemi)

Eğitimöğretimde pedagojik değeri sürekli tartışılan, sınırlanmak ve yasaklanmak istenen lakin yine de annebabalar ve öğretmenler tarafından vazgeçilemeyen bir başka metod da, ev ödevleri ya da genelde ödevlerdir Öğrencilerin ara sıra ev ödevleri (homework, Hausaufgaben) ara sıra de okul ödevleri (guided study in school, Schulaufgaben) vasıtasıyla ders dışı zamanlarda da çalıştırılmasına, eğitimin hemen her kademesinde rastlanmaktadır

Tahsis, öğretmenler göre çocukların ders dışı zamanlarda hazırlamaları için bahşedilen; bazen derse hazırlık ve çoğu kez de derste öğrenilenleri pekiştirme, genişletme ve tamamlamayı amaçlayan çalışmalardır Genelde yazılı olmakla beraber sözlü konut ödevleri de bulunabileceği gibi, genel olarak kişisel olmakla beraber grup halinde yapılan ev ödevleri de bulunabilir Konut ödevlerine evde veya yakın çevrede bulunan çoğu yetkin birey yardım edebilir, lakin kaynak manzara ve malzeme temininin dışında öğretmenin ilk elden yardımı öyle olmaz

Ev ödevlerinin farklı alanlara yönlendirilmiş fonksiyonları vardır Bunlar; dersin etkisini arttıran didaktik fonksiyonu, öğretim amaçlarına ulaşılıp ulaşılmadığını kontrol eden denetleme fonksiyonu, çocuklarının neler öğrendiklerini annebabalara bildirmesi bakımından haber verme fonksiyonu, öğrencilerin kendi aralarında ve annebaba ve kardeşler arasındaki ilişkiler kurma açısından komünikasyon fonksiyonu, öğrencileri değerleme fonksiyonu, çoğu alıştırmayı ve konu hazırlığını okul dışı zamanlara atması bakımından öğretmeni rahatlatma fonksiyonu, öğrencileri ders dışı zamanlarda da denetim ve disipline etme fonksiyonu gibi görevlerdir Derse hazırlık mahiyetindeki ev ödevleri materyal birleştirme, gözlem, veri toplama ve bunları mukayese etme işine yararken, ders sonrası ev ödevleri konuları pekiştirme, yineleme, sağlamlaştırma, başvuru gibi görevler üstlenirler

Ev ödevlerinin etkisi konusunda çoğu araştırma yapılmıştır ve bunlardan öbür sonuçlar elde edilmiştir Brooks, Amerika'da yaptığı araştırmada (1916), annebabaların ilgilendiği, gerektiğinde takviye ve denetleme ettiği konut ödevlerinin yararlı, lakin annebabaların ilgilenmediği konut ödevlerinin faydasız olduğunu belirlemişti Di Napoli'nin 1937'de yaptığı bir araştırmada, ev ödevlerinin etkin olmasında yaşın en etkin etken olduğu, yaş arttıkça ödevlerin daha ciddiye alındığı ve yardımsever olduğu tespit edilmişti Dietz ve Kuhrt 1960'da yaptıkları araştırmada genel olarak ev ödevlerinin çeşitleri üstünde durmuş ve fena konut ödevlerinin öğrencileri daha da kötüleştirdiğini, iyi ev ödevlerinin öğretimin kalitesini arttırdığını bahis etmişlerdi Wittmann'ın 1964'de yaptığı Ev Ödevlerinin Anlamı ve Anlamsızlığı Üstüneadlı araştırmada, ev ödevleri bahşedilen deney ve verilmeyen denetleme gruplarının dört ay sonraki yapılan galibiyet ölçümlerinde bir ayrım bulunamamıştı Eigler ve Krum ise annebabalara sordukları sorularda, onların %97'sinin konut ödevlerinin yararlı olduğunu söylediklerini yazmaktadırlar Tüm bu araştırmalar, konut ödevleri konusundaki düşünce ve araştırma bulgularının farklılığını göstermektedir

Ev ödevlerinin çeşitleri

Çeşitli açılardan ev ödevlerini gruplara yarmak mümkündür Konut ödevlerinin kendi özellikleri ve öğrencilerin çalışmaları açısından 6 grup konut ödevi sayılabilir:

Bilgi ve beceriyi ortaya koyan konut ödevleri
Bilgiyi genişleten konut ödevleri
Data ve beceriyi sistematikleştiren konut ödevleri
Evvelden belirlenmiş durumlara ve bahşedilen örneklere tarafından bilgi ve beceriyi uygulayan konut ödevleri
Yeni koşul ve örneklere muhakkak bilgi ve beceriyi uygulayan konut ödevleri
Yeni veri ve malzemeleri işleyen ev ödevleri

öte yandan konut ödevlerini şekil olarak çeşitlendirdiğimizde, karşımıza sayfa, paragraf, ünite ve bölüm halinde; konu, problem, proje halinde; egzersiz, çalışma, deney halinde; kişisel ve grup halinde konut ödevleri çıkabilir

Bir diğer konut ödevleri sınıflaması da şu şekilde yapılabilir: ders kitabını okuma; roman, test, piyes gibi eserleri okuma ve özetleme; kitap ya da kaynak listesi hazırlama; radyoTV programları yapma; müze, tarihî ve turistik yerleri gezme ve rapor etme; uzmanlarla röportaj, bireysel ve grup halinde bazı projeler geliştirme vs

Ev ödevleri metodunun faydaları

Öğrencilerin öğrendiklerini pekiştirme ve değişik durumlara kullanım imkânı sağlar Sınıfta yapılan dersi sağlamlaştırı ve genişletir

Öğrencilerin yeni veri, hüner ve yardımsever alışkanlıklar kazanmalarını sağlar Öğrencinin kendiliğindenliğini, yaratıcılığını, devir yapma bilincini geliştirir Öğrencide kendi kendini teftiş duygusunu geliştirir

Kalabalık sınıflarda kişisel farkları dikkate alan öğretim imkânı sağlar (öğretimi ve öğrenme temposunu bireyselleştirir) Tabi bunun için ev ödevlerinin herkese genelde verilmesi değil, öğrencilerin kabiliyet ve seviyelerine göre öbür ödevler belirlemek gerekir Yavaş anlayan ve yavaş çalışan öğrenciler açısından iyi bir öğretim faaliyetidir

Öğrencilerin ders dışındaki manâsız zamanlarını eğitsel ve yardımcı çalışmalarla geçirmelerini sağlar aynı zamanda öğrenciye egemen olarak çalışabilme sorumluluğunu da verir Hoş ve doyurucu görev yapan öğrencilerde kendine güven ve tek başına iş yapabilme isteği artar aynı zamanda birçok öğrenci aralarında iyi bir evde çalışma arkadaşlığı ve dayanışması da sağlar Öğrencilerin düzen, armoni, okuma, inceleme, araştırma, gözlem, özetleme ve rapor etme gibi özellikleri gelişir Gerek el becerileri gerekse çalışma çalışmaları sıkça ödevlerle kazandırılır Öğrencilere bununla beraber iyi bir zaman plânlaması alışkanlığı da kazandırır

Öğretmen açısından derse iyi bir öğrenci hazırlığı sağladığı gibi, aynı zanamda iyi bir öğrenme kontrol arabulucu da olur

Konut ödevleri metodunun sakıncalı yönleri

Öğrenci için fazla vakit harcayan bir yüktür Okula aleyhinde isteksiz olan öğrencilerde, ağır ev ödevleri verilerek bu gönülsüzlük daha da arttırılabilir Okula karşı olumlu motivasyonlar bozulabilir

Evde yeterli desteği, danışacak kişisi ve araştırma malzemesi olmayan öğrenciler açısından büyük bir kısmet eştisizliği meydana getirir Yazısı kötü öğrenciler de burada dezavantajlı duruma gelirler

Öğrencilerde başkalarına bağımlılık yaratır Başkalarının yaptığı ödevlerden kopye çekmek, hilekârlık gibi negatif şahsiyet özellikleri oluşturmaya zorlar Öğrencinin ödevi ne kadar kendisinin yaptığı tekrar tekrar süresiz kalır

Öğrencinin konut ödevlerine takviye etme, sıkça annebabaları ağır bir yük altına sokar öte yandan eğer sayfalar dolusu ev ödevi öğretmen tarafından satır satır değerlendirilip hataları ya da eksikleri öğrencilere bir bir gösterilecekse, bu, öğretmen açısından da büyü bir vakit kaybı demektir

Yapılan masraf ve çabalarla kıyas edildiğinde, eğitsel etkisi epeyce zayıftır Genellikle galibiyet notuna katkı maddesi yapmadığı ya da fazla eksik katkı yaptığı için de, fiilen iyi bir eğitim arabulucu değildir

Ev ödevleri metodunun kullanılmasında uyarı edilecek hususlar

Ev ödevi, öğretmenin öğrencileri zorda ayrılmak, abes zamanlarını zehir etmek için verilmemelidir

Konut ödevleri mutlaka öğretmenin dersi ile ilgili olmalıdır Ya işlediği bir takım derslerdeki bilgi ve becerileri genişleten, uygulayan ev ödevleri olarak ya da ilerdeki bazı ders konularına hazırlık olarak tayin verilmelidir Öğrenci mutlaka yaptığı ev ödevinin derse olumlu katkısını görmelidir

Ev ödevleri öğrencilerin seviyelerine uygun olmalı, düzey ve tedarik olarak öğrencinin, çevrenin ve kaynakların boyutunu aşmamalıdır

Konut ödevleri öğrencileri birbirinden veya belirlenmiş kaynaklardan kopye çekmeye alıştırmamalı, onları araştırmaya, düşünmeye, gözlemler yapmaya ve bulduklarını iyi sentezleyerek kesin bir ahenk içinde sunmaya yaramalıdır

Tahsis verilmeden önce alıştırmaların çözülebilirliği, araştırma konularında kaynakların bulunması, ders kitaplarının ve ansiklopedilerin açık havada birçok kaynaktan derlenip işlenebilmesi ve en önemlisi de yapılan ödevin eğitsel olması, çocuğun gelişiminde bir işe yaraması, ona olumlu özellikler kazandırmasına uyarı etmeli; atama fazla tedbirli ve ayrıntılı bir biçimde plânlanmalıdır

Bazı çalışma ödevlerinin sözlü olarak öğrencilere yazdırılması veya tahtadan anekdot ettirilmesi hatalara niçin olmaktadır Bu gibi durumlarda atama konularının öğrencilere bir kaynaktan çoğaltılarak verilmeleri uygun olacaktır

Ödev verilme zamanı ve ödevin hazırlanması için ayrılacak süre da çok tedbirli seçilmelidir Bazen tatillerde ev ödevi verilmesini annebabalar istememekte, bazen öğrenciler devir hazırlanması için ayrılan sürenin yetersiz olduğundan şikayet etmektedirler Bir öğrencinin jurnal ödeve ayıracağı vakit konusunda eğitimciler arasında bambaşka görüşle bulunmaktadır Bu konuyu muhakkak ki, ödevin konusu ve miktarı, öğrencinin zekâ, kabiliyet ve egzersiz temposu, araçgereç ve asistan uzmanların hazır olması gibi birçok etken etkilemektedir

Konut ödevleri verirken annebabaların da desteğini sağlamalı, hattâ onların çocuklarına nasıl destek edecekleri konusunda annebabalara yardım edilmelidir Çünkü çoğu kez ev ödevi yapılırken annebabalar çocuğa değişik şekillerde takviye edecekler ve onun yaptığnı yoklama edeceklerdir

Ev ödevleri öğretmenler göre itinalı bir şekilde incelenmeli, üzerine eğitici notlar yazılmalı ve öğrencilere geri dağıtılmalıdır Eğer bu yapılmazsa, öğrenciler açısından ev ödevlerinin öğretici değeri büyük ölçüde düşer *