Esrar Bağımlılığı Nedir

Esrar Bağımlılığı nedir
Esrar nedir
ESRAR (Marijuana), kenevir bitkisi Cannabis Sativa ’nın cicek ve yapraklarının kurutulup doğranması ile oluşan yeşil ya da gri bir karışımdır

* Torba icinde ya da preslenmiş bir şekilde satılır

* Haşiş kenevir bitkisinin recinesinden yapılır

* Recine, bitkiyi ısı ve kuruluktan koruduğu icin Latin Amerika ve Orta Doğu gibi tropikal bolgelerde yetişen bitkilerde daha fazla vardır

Haş yağı

Haşiş ya da marijuananın yağlı bir ekstresinden yapılır

Argoda “ot denilir (grass, pot, herb, weed, boom, Mary Jane, gangster, chronic)

Kullanım şekli

* Sigara olarak (cigaralık ya da joint adı verilir) ya da pipo, cubuk icinde icilir

* Son yıllarda sigaraların ici boşaltılıp crack gibi başka bir madde ile karıştırılmış halde esrar doldurularak hazır satılmaktadır

* Bazıları, esrarı yiyeceklere (kurabiye vs) karıştırır ya da demlemek icin caya karıştırır

Esrarın etkisinin başlaması

* Sigara ile icilince etkisi 1020 dk ’da başlar, 23 saat surer Ağızdan alındığında etki gucu 13 ’dur ama etkisi 12 saat surer

* Esrar sakızımsı ve suda cozunemez olduğu icin enjekte edilebilen bir preperata donuşturulemez ve dolayısıyla damardan alınamaz

Tarihce

* Cin ve Hindistan ’da İO 3 binden beri kullanılmaktadır Gecmişte lifleri giysi, yay, kağıt yapımında kullanılmıştır

* Taoizm ’de zevk almak icin kullanımı yasaklanmıştır

* Dinsel ve buyu torenlerinde kullanılmıştır

* Hindu Veda ’larında tanrı Siva ’nın esrarı bulduğu soylenmektedir

* 11 yy ’da Orta Doğu ’da Sufiler vecd icin kullanıyordu

* Orta Doğu ’da Sabbahiler denilen grup esrarı yoğun bicimde kullanıyordu Devrin buyuklerune yaptıkları suikastlarla unlu olan bu grup verilen “Ashishin adı, haclılar vasıtasıyla batı dillerine “assassin yani suikastci olarak gecti

* Doğuda esrar, binlerce yıldır batıda alkolun bulunduğu sosyal rolde olmuştur

* Afrika tarihinde de populerdir Napolyon ’un Mısır ’ı almasından sonra esrar Fransa ’ya yayıldı

* 19 yy ’ın ortasında Paris ’teki “Club des Hachichins uyeleri arasında Victor Hugo, Alexandre Dumas, Theopile Gautier vardı

* 18 yy ’da ABD ’de lifleri icin yetiştirildi

* 19 yy ’da ilac rehberinde nevralji, gut, tetanoz, hidrofobi, kolera, epilepsi, kore, depresyon, histeri, delilik ve uterus kanaması icin tavsiye ediliyordu Migren ve morfin bağımlılığı icin de oneriliyordu

* Amerika ’da 1920 ’lerde yasaklandı Meksikalılar ve cazcı zenciler (Louis Armstrong vs) yoluyla popularize olması yasaklanmasında ırkcılığın etkili olduğu iddalarını doğurdu

Aktif icerik

* Esrardaki temel aktif icerik THC (tetrahidrokanabinol)

* Bircok kanabinoid bileşiği (kanabinoller) icinde aktif olanı delta9tetrahidrokanabinol ’dur

Beyindeki biyolojik etkisi

* Bazı sinir hucrelerinin zarında THC ’u bağlayan reseptorler vardır

* Norepinefrin ve Dopaminin sentezini, alımını ve depolanmasını arttırır

* D2 reseptorlerinin Dopamin agonistlerine afinitesini arttırır

* ßadr reseptorlerin adenil siklaza bağlanmasını arttırır

* Odul Yolağı adı verilen ve bağımlılıktan sorumlu tutulan beyin bolgesindeki Dopamin iletisini arttırır

Epidemiyoloji

* Esrar, ABD ’de en sık kullanılan yasadışı maddedir

* ABD ’de lise son sınıfta esrar kullanım (deneme) oranı 1979 ’da %604 ’luk en yuksek noktadan 1992 ’de %3262 ’ya duştu 1989 ’da beyazlarda %40, siyahlarda %30 sıklıktaydı Ancak sonra yeniden yukselişe gecti: 1997 ’de %496 ’ya ulaştı


Etki

* Esrarın kısa vadeli etkisi verdiği haz etkisi (high) yanında bellek ve oğrenme guclukleri, algı bozukluğu, duşunme ve problem cozmede zorluk, koordinasyon kaybı, kalp hızında artış, anksiyete ve panik ataktır

* Esrar hayvanlarda “popcorn etkisine neden olur Yani kobaylar once flasid bir şekilde yere serilirler daha sonra tek tek spazm oluşarak yerlerinden havaya sıcrayıp geri duşerler

Esrar: akut etkileri

Anksiyete, huzursuzluk, paranoya

Ofori (neşe hali), gevşeme, şakacılık

Depersonalizasyon

Zaman akışında subjektif yavaşlama

Sersemlik, boşlukta yuzme hissi

Bellek ve problem cozmede bozulma

Denge bozukluğu

Gozlerde kızarma

Salivasyonda (salya salgısında) azalma, sık idrara cıkma, kalp hızında artış

Sistolik hipertansiyon (buyuk tansiyonda yukselme),

Postural hipotansiyon (ayağa kalkınca tansiyon duşmesi)

İştah ve susuzlukta artış, intraokular (goz ici) basıncta azalma,

Analjezi (ağrı hissinde azalma)

İlluzyon, hallusinasyon, psikotik eksitasyon, depresyon, panik

Ters etki

Bazı kişiler, başka intoksikasyon belirtisi olmadan, ters etki gosterebilir Yoğun duygusal cokuntu, paranoya, hezeyanlar, depresyon, panik olur Saatler, gunler surer Nadirdir, genellikle ilk kez kullananlarda olur Ağızdan kullanımda joint icildiği zaman olandan fazla gorulur

Anksiyete ya da psikoza yatkın olan kişilerde daha fazla ters etki gorulur

Flashback (madde alındığında yaşanan duyguların madde kullanımı olmaksızın yeniden yaşanması) gorulebilir

Duyarlılık

Esrarın, olumlu ya da olumsuz etki yapması herediteye bağlıdır Tek yumurta ikizlerinin uzerindeki etki diğer ikizlerden daha fazla birbirine benzer Maddenin ulaşılablirliği, beklentiler, arkadaş etkisi, sosyal bağlar gibi cevresel faktorler de bu etkide onemlidir Diğer taraftan, 18 yaş oncesi aile cevresinin esrarın kişiye etkisinde rolu olmadığını gosteren calışmalar da vardır

Esrarın İnsan Vucuduna Etkileri

Beyne etkisi

Esrar, algısal bilgilerin hipokampusa girişini ve işlenmesini baskılar Boylece oğrenme, bellek, ve algıların duygu ve motivasyonla entegre olmasını sağlayan limbik sistem etkilenir Ayrıca hipokampusa bağlı olan oğrenilmiş davranışlar bozulur

Esrarın uzun sureli kullanımı beyinde diğer maddelerinkine benzer değişiklikler yapar

Akciğere etkisi

Duzenli olarak esrar kullananlar, sigara tiryakileriyle aynı solunum problemlerini yaşar: Kr oksuruk, balgam, kr bronşit

Kr kullanım AC dokusunu tahrip eder

THC iceriğinden bağımsız olarak, esrar ile alınan katran ve CO miktarı sigaradan 35 kat fazladır Bu durum esrarın derin cekilmesine ve akciğerde tutulmasına bağlı olabilir

Kalp hızı ve kan basıncına etkisi

Esrar, kalp hızı ve kan basıncını arttırır Kokainle birlikte kullanıldığında bu etki cok daha belirgindir

Oğrenme ve sosyal davranışa etkisi

Bir calışmada yoğun esrar kullanan universite oğrencilerinde dikkat, bellek, oğrenme yetileri, esrarı bıraktıktan en 24 saat sonra bile bozuktu

Esrar kullanan liselilerin başarısı daha duşuk, aykırı davranışları daha cok; suc işleme oranları, agresyon ve isyankarlıkları fazla; ebeveyn ilişkileri daha kotu, suc işleyen ve madde bağımlısı kişilerle arkadaşlıkları fazladır

Esrarın kendisinin agresyona ya da “amotivational syndrome denilen isteksizlik ve uyuşuklukla giden bir hale neden olup olmadığı tartışmalıdır

Kanabis intoksikasyonu tedavisi

Panik durumu ve toksik psikoz sakin bir şekilde konuşup ikna edilerek gecirilebilir

Benzodiyazepinler ve Haloperidol şiddetli belirtileri kaldırır

Kan ve İdrar duzeyleri

Sigara ile icilince kanda bir kac dakikada zirve yapar, saatler icinde hızla duşer Oysa atılma yarı omru 3050 saattir Kanda hızlı duşuş dokulara yayılmaya bağlıdır

Ara sıra kullananlarda idrarda gunlerce atılır Kronik kullanıcılarda 1 haftadan fazla idrarda saptanabilir

Kanabis yoksunluğu

* Tartışmalıdır

* Emosyonel labilite (duygusal değişkenlik), anksiyete, huzursuzluk, uykusuzluk, anoreksi (iştahsızlık), bulantı, kusma, ishal, tremor (titreme), hiperrefleksi (refleks artışı), terleme, salivasyon (salya artışı) gorulur

* Aş erme (craving), yeniden esrar kullanmak icin ani ve cok guclu bir arzu sıktır

Tıbbi kullanımları

Antikonvulzan: epilepsi nobetlerini azaltır

Antiemetik: bulantıyı giderir

Analjezik: ağrı kesicidir

Kanserli hastalarda oforizan (neşe verici)

Astımda brokodilator (solunum yollarını acıcı)

Glokom teavisinde goz ici basıncını azaltır

* Dronabinol (delta9THC) ağızdan alınır, diğer antiemetiklerden ve sigara olarak icilen esrardan daha az etkilidir

Esrar bağımlılığının tedavisi

* Spesifik tıbbi tedavisi yoktur

* Bağımlılıkta kullanılan genel sosyal ve psikolojik yaklaşımlar gecerlidir

* Tedavi yararlıdır

Mitler ve Gercekler

1 Esrar bitki olduğu icin guvenlidir

Gercek: Bircok bitki insan icin zehirlidir

2 Esrar kullanıcıları diğer uyuşturuculara gecmez

Gercek: Esrar diğer uyuşturuculara başlangıc noktasıdır

3 Esrarın etkisi birkac saatte gecer

Gercek: Esrar vucutta depolandığı icin etkisi gunlerce, haftalarca surebilir

4 Esrar stresi giderir

Gercek: Diğer uyuşturucularda olduğu gibi esrar sadece problemlerle yuzleşmeyi geciktirir Depresyon yapabilir

5 Esrar alkolden guvenlidir

Gercek: Esrar karsinojen bileşikler icerir ve diğer maddelere guvenli bir altenatif olarak duşunulmemelidir

6 Esrar zihni acar

Gercek: Esrar zihni sisli hale getirir; bellek, konuşma, anlama, ve karar verme yeteneğini bozar

7 Bugun esrar eskiden olduğundan daha daha guvenlidir

Gercek: Zirai gelişmeler esrarın potansını arttırmış ve başka tehlikeli bileşikler eklemiştir