Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
CHP Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, Merkez Bankası'nın döviz kuru değerlemesinin yapıldığı hesaptan, kâr ve zararın izlendiği hesaba 20 milyar liranın üzerinde para aktarıldığını, böylelikle TCMB'nin kârının yüksek gösterilip, kârdan Hazine'ye aktarılan paranın yapay formda arttırıldığını belirtti.
Faik Öztrak, Sözcü'den Başak Kaya'ya yaptığı açıklamada, yapılan sürecin karşılıksız para basmaktan farkı olmadığını belirterek, “Kısa vadeli siyasi çıkarlar için Türkiye'nin uzun periyotta para siyasetinin güvenilirliğini sarsacak bu cins süreçlerin sonu daima hüsran olmuştur” dedi.
Öztrak mevzuyu TBMM gündemine de getirdi ve Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'a soru önergesi yöneltti.
OCAK TOPLANTISI
Öztrak'ın önergesinde yer alan bilgilere nazaran TCMB Genel Şurası, bu yılın Ocak ayında fevkalâde toplanarak 35.2 milyar lirası geçen yıla ilişkin kâr hissesi ve 5.3 milyar lirası da evvelki yıldan kalan ihtiyat akçesi olmak üzere toplam 40 milyar liranın üzerinde parayı hissedarlarına dağıttı.
Öztrak, TCMB bilançosunda 2019 Ekim ayından bu yana alışılmadık hareketler görüldüğünü, 2019'un son 2.5 aylık devrinde döviz kurunda manalı bir değişme olmamasına karşın TCMB'nin kur farkından kaynaklanan hesap hareketlerinin izlendiği “Değerleme” hesabında 20 milyar liralık bir düşüş yaşandığını savundu. Tıpkı periyotta MB kârının izlendiği “Diğer Kalemler” hesabında ise 22.8 milyar liralık bir artış gerçekleşti.
KARŞILIKSIZ PARA BASMA ÜZERE
Öztrak bu gelişme ile, TCMB'nin “değerleme” hesabında izlenmesi gereken bir paranın kanuna karşı hile yapılarak “diğer kalemler” hesabına aktarıldığı, bu yolla MB'nin bu yılın başında dağıttığı karın yüksek gösterildiği tarafındaki kuşkuları artırdığını belirtti ve “Yapılanın karşılıksız para basmaktan farkı yoktur” dedi.
Yapılan sürecin gerek maliye gerekse para siyasetlerinde şeffaflığı azalttığını, iktisat siyasetlerine inancı de düşürdüğünü belirten Öztrak, “Kısa vadeli siyasi çıkarlar için Türkiye'nin uzun periyotta para siyasetinin güvenilirliğini sarsacak bu çeşit süreçlerin sonu her vakit hüsran olmuştur” sözlerini kullandı.
2019'da bütçede tahakkuk etmeyen 26.5 milyar lira fiyatında bir gelirin de Hazine nakit hesaplarına gelir olarak kaydedildiğine dikkat çeken Öztrak, “Bütçede tahakkuk etmeyen bir gelirin nereden ve nasıl tahsil edilerek Hazine nakit istikrarına gelir yazıldığı anlaşılamamaktadır” dedi.
Öztrak, önergesinde bütçe emanetleri ve avans hesaplarının bakiyesinin 2019'da evvelki yıllarda görülmeyen formda sıfırlandığına da dikkat çekti. Öztrak, önergesinde de şu soruları yöneltti:
“2018 ve 2019 yıllarında Hazine nakit gelirleriyle, Merkezi İdare Bütçe gelirleri ortasındaki harika farkın sebebi nedir? 2018 ve 2019'da Bütçe geliri olarak tahakkuk etmemiş gelirler, Hazine tarafından nereden ve nasıl tahsil edilmiştir? Merkezi idare bütçe istikrarı ile nakit istikrarı ortasında geçişi sağlayan “Emanet ve Avans hesapları” 2019'da neden sıfır (0) bakiye vermiştir?
15 Ekim-31 Aralık 2019 tarihleri ortasında TCMB'nin net döviz durumu artarken ve dolar kurunda manalı bir değişiklik olmamışken TCMB değerleme hesabında gerçekleşen yaklaşık 20 milyar liralık gerilemenin sebebi nedir? 15 Ekim-31 Aralık 2019 tarihleri ortasında TCMB'nin kâr ve ziyan gelişmelerinin izlendiği Başka Kalemler Hesabındaki 22.8 milyar liralık artışın sebebi nedir?
15 Ekim-31 Aralık 2019 ortasında, kimi muhasebe süreçleriyle gerçekleşmemiş değerleme farkları, gerçekleşmiş üzere gösterilerek TCMB'nin periyot kârına aktarılmış mıdır?
15 Ekim-31 Aralık 2019 tarihleri ortasında TCMB ile kamu bankaları yahut Hazine ortasında, TCMB'nin net döviz durumunu değiştirmeyecek biçimde tıpkı gün içinde gerçekleşen döviz alım-satımları yapılmış mıdır?
Bu süreçler sonucunda Hazinenin 2020'deki finansman gereksinimi olduğundan ne kadar düşük gösterilmiştir? TCMB'nin karşılıksız para basması sonucunu doğuran bu operasyonların enflasyonu azdıracağını ve TCMB'nin prestij ve güvenilirliğine ziyan verdiğini düşünüyor musunuz?
