Erzincan'daki Altın Madeni Türkiye'nin Çernobil'i mi Olacak?

Erzincan'da 200 futbol alanı büyüklüğündeki zehir havuzu 3 katına çıkartılmak isteniyor. Üstelik havuzdaki kimyasalların buharlaştırılarak atmosfere salındığı belirtiliyor. Çevreciler ve bilim insanları 'geri dönüşü olmayan bir felaketle karşılaşabiliriz' diye uyarıyor.




Fotoğraf: Cömert Uygar Erdem

Erzincan İliç’teki Çöpler köyünün tam üstünde yer alan Çöpler Altın Madeni, Çalık Holding'in yüzde 20 ortağı olduğu Anagold Madencilik tarafından işletiliyor. Şirketin yüzde 80'ine ise Kanadalı SSR Mining'in alt kuruluşu Alacer Gold sahip. 

Bölgeden 20 yıldır altın, gümüş ve bakır çıkaran şirket, zehirli atıklarını Fırat Nehri yakınlarındaki 200 futbol alanı büyüklüğünde bir siyanür havuzunda biriktiriyor. 

Olumlu ÇED raporu ile ikinci kez kapasite artırımı müsaadesi alan şirket bu havuzu 3 kat daha büyütmeyi hedefliyor. Bu artırımla birlikte sülfürik asit kullanımının yıllık 9 bin tondan 122 bin tona, siyanür kullanımının ise yıllık 11 bin tona çıkartılması planlanıyor. 

Çevreciler ise daha da büyüyecek altın madeninin ekolojik felakete yol açacağını söylüyor.

Bölge halkına "sus payı"



Fotoğraf: ANKA

Şirketin 7 Ekim 2021'de onaylanan ikinci kapasite artışına ait ÇED raporunun iptali için Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ile maden alanına yakın Sabırlı Köyü sakini emekli makinist Sedat Cezayirlioğlu dava açtı. 

Twitter ve Facebook üzere platformlar aracılığıyla kamuoyu oluşturmaya çalışan Cezayirlioğlu, madeni yarattığı çevresel tahribat nedeniyle Çernobil'e benzetiyor.

Maden şirketinin kendisi hakkında 'itibarı zedelediği' gerekçesiyle çeşitli davalar açtığını, bölgede yaşayan vatandaşlara da 'sus payı' olarak milyonlarca lira verildiğini öne süren Cezayirlioğlu, şirketin çıkardığı altından kazandığı paranın 6 milyar dolar civarında olduğunu, buradan devlete verilecek paranın ise yüzde 40 vergi indirimi sonucunda 117 milyon dolar olacağını belirtiyordu.

Bu maden 2020 yılında atık barajlarından su içen kuşların ölmesiyle de gündeme gelmişti. ????


Konuyla ilgili bakanlığa dava açan Cezayiroğlu, mahkemenin bölgeyi incelemek üzere uzman atadıktan sonra keşif yapmadan davayı şirket lehine sonuçlandırdığını söylemişti.


"Zehirli kimyasalları atmosfere veriyorlar" ????



Meclis gündemine taşındı



Fotoğraf: Anagold Maden

Cezayirlioğlu'nun paylaştığı manzaralar TBMM gündemine de taşınmıştı. 

HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, geçtiğimiz mart ayı başında Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’na soru önergesi vererek “197 futbol alanı büyüklüğündeki bir zehir barajında biriken zehirli sular taşmasın diye, “evaporatör” denilen bir aletle atmosfere buhar salmak insan sıhhatini tehdit değil midir?” diye sormuştu. 

Soru önergesine şimdi bir cevap verilmedi.

"Kullanılan kimyasallarda yüzde 14.000 artışa gittiler"



Fotoğraf: Facebook

Kısa müddet önce VeryansınTV yayınına katılan Cezayirlioğlu, maden alanında kullanılan 40 kimyasaldan 23 adedinin kanserojen olduğunu, işletmeye her gün yaklaşık 30 tanker sülfürik asit girdiğini belirterek şunları söyledi:

“Atık barajının büyüklüğü 66 milyon ton, derinliği 1280 metre, çapı 197 futbol alanı büyüklüğünde. Burası 640 futbol alanı büyüklüğüne çıkacak.3 katına çıkacak. Kullanılan kimyasallarda yüzde 14.000 artışa gittiler. Atık barajının 25 yılda dolması gerekiyordu, 2 yılda dolduğu için, ismi evaporatör olan püskürtme aygıtlarıyla barajdaki suyu çekerek atmosfere verdiler. Bütün Türkiye’yi kanser yapacak. Bilimsel raporlara nazaran burası, kaçak nükleer tesisten daha tehlikeli. Siyanür artığını, sülfürik asit artığını soluduğumuz havaya veriyor.'

????

"Telafisi imkansız felaketlere yol açabilir"



Fotoğraf: Anagold Maden

Cezayirlioğlu, madene verilen ÇED raporunu Türk Tabipler Birliği (TTB), Türk Toraks Derneği (TTD) ve İstanbul Teknik Üniversitesi’nden (İTÜ) bilim beşerlerine değerlendirmelerini almak ismine sunmuştu.

TTB'nin verdiği görüşte 'Biyolojik çeşitlilik, tatlı su varlığı ve insan sıhhatini tehdit edecek derecede toksik bir kimyasal olan ‘siyanürlü liçleme muhakkak yasaklanmalıdır” denirken, Türk Toraks Derneği'nin görüşünde tesiste kullanılacak hususların çabucak hepsinin insan sıhhati ve ekolojik ömür açısından riskli olduğunun altı çizilmişti.

İTÜ’den görüş bildiren Prof. Dr. İsmail Duman ise 'En ufak bir dalgınlık ve acemilik telafi edilemeyecek felaketlere yol açabilir' diyerek Fırat Nehri’ndeki ve barajlardaki suyun yıllar uzunluğu kullanılmayacak hale geleceğini, bunun da ziraî üretimin sonu manasına geldiğini vurgulamıştı.

'Bölgenin faal fay sınırlarına ve Fırat Nehri’ni besleyen su kaynaklarına yakın olması nedeniyle oluşabilecek bir kaç/afet durumunda olumsuz tesirlerin Fırat Irmağı havzasındaki tüm coğrafyayı ve ekosistemini etkileyebilecek potansiyele sahip olduğu gözükmektedir.'

13 Nisan'daki keşif için davetler yapılıyor



Fotoğraf: Yeşil Gazete

Cezayiroğlu ile TMMOB'nin açtığı davalar kapsamında 13 Nisan'da yapılacak keşif öncesi etraf örgütleri kamuoyuna davetler yaptı:

'13 Nisan’da Çöpler Altın Madeni’nde kapasite artışı için alınmış ÇED raporuna, TMMOB Makine Mühendisleri Odası’nın açmış olduğu davanın mahkeme tarafından atanmış eksper keşfine ülke genelinde uğraş veren tüm tabiat ve hayat savunucularını davet ediyoruz.'

????

????


Kaynak: VeryansınTV, Yeşil Gazete ve Gazete Duvar