Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Erezyon Ve Nedenleri Nedir?
Erezyon Ve Nedenleri Nelerdir?
Erezyon Ve Nedenleri Hakkında Veri
Erozyon (toprak aşınması), koruyucu örtüden mahrum kalan toprağın su ve rüzgarın etkisiyle aşınması ve taşınması olayıdır
Erozyon Nedir? Toprağın akarsular, su baskını suları ve rüzgarlar gibi dış kuvvetlerin etkisiyle aşındırılıp taşınması ve sürüklenmesi olayına erozyon denir
Erozyon Nedir? Erozyon, öteki adıyla aşınım, yer kabuğunu oluşturan kayaçların, öncelikle akarsular edinmek üzere türlü dış etkenlerle yıpratılıp yerinden koparılarak eritilmesi veya bir yerden başka bir yere taşınması olayıdır
Erozyona Niçin Olan Faktörler
Su Baskını sularının vadilerdeki tarlaları, bağları, bahçeleri söküp götürmesi bir faciadır Yamaçlar ve vadileri bu hale sokan erozyonun sebepleri şöyle sıralanabilir;
Arazinin Çok Engebeli ve Eğimli Olması
Bitki Örtüsünün Imha Edilmesi (ormanların yok edilmesi)
İklimin Etkisi
Meraların fazla otlatılması (meraların imha edilmesi)
Hatalı Ekim Yapma
Orman Yangınları ve Kaçak Ağaç Kesimleri
Başıboş Keçi: (Fundalıkların ve bilhassa yeni yetişen ormanların baş düşmanı keçidir)
Kökleme: (Kökleme, fundalıktan ve ormandan, ağaçları kesmek ve köklerini söküp çıkararak o yeri tarla haline sokmaktır)
Toprağın aşırı işlenmesi (yanlış kullanımı)
Toprağın eğime paralel sürülmesi
Ani su taşkınları
Yağışların düzensiz olması
Yamacın eğim ve uzunluğu
Toprak yapısı
Dağınık ve düzensiz yerleşme
Yukarda maddeler haline getirdiğimiz nedenlerden nedeniyle erozyon oluşur Buda, arazinin doğal dengesinin bozulmasına ve tarımsal alanlarda verim kaybına niçin olmakta ve şehirlere göçü hızlandıran sebeplerin başında gelmektedir
Yapıcı Unsurlara Kadar Erozyonun Çeşitleri
Bilhassa ülkemizde tahribatı büyük boyutlara ulaşan su erozyonu, erozyon çeşitleri içerisinde en önemlisidir Su erozyonundan sonra öteki erozyon çeşitleri önem sırasına göre; rüzgar, çığlar, heyelanlar ve buzullar olarak sıralayabiliriz Çığ zaman zaman can ve mülk kayıplarına niçin oluyorsa da su erozyonu afeti karşısında ikinci planda kalmaktadır
1 Su Erozyonu
Su erozyonu, diğer erozyon çeşitleri içerisinde en yaygın ve en etkili olanıdır Bunun için, toprak erozyonu denildiğinde akla su erozyonu gelmektedir Türkiye topraklarının % 86'sında erozyon vardır Bu Nedenle su erozyonunun etkilediği bölge 669 milyon hektarı bulmaktadır Yurdumuzdaki kayda değer can ve mülk kayıpları su erozyonu sonucu meydana gelmektedir
2 Çığlar
Türkiye'nin aşırı derecede ormansızlaşmış, yükseltisi yurdun diğer kısımlarına oranla daha artı ve yağışların genellikle % 45' den sonraki meyilde kar biçiminde düştüğü Kuzey Kuzeydoğu ve Doğu Anadolu'da çığ olaylarına çoğu kez rastlanmakta, can ve mülk kayıplarına niçin olduğu gibi ikâmetgâh yerlerini, yolları, turistik tesisleri ve devlet yatırımlarını korkutma etmektedir
Türkiye'de yalnız 1985 yılından bugüne dek 233 çığ olayı saptama olunmuş ve bu süre içinde 604 birey hayatını kaybetmiştir Çığ, pürüzsüzlüğü olmayan eğimi yüksek sarp kayalık ve otlu satıhlara düşen fazla kar yağışlarının kaygan satıhtan kopması ile altında kısımlara doğru hızını ve miktarını arttırarak meydana gelen bir kar kitlesi akımı olayıdır Bu kar kitlesi önüne gelen insanların ölümüne niçin olabildiği gibi konut, ahır, sınai tesis vb gibi yerlere hasar vererek kara ve demiryollarını kapatabilmekte günlerce trafiği aksatabilmekte ve sportif amaçlı gezilerde insan ölümlerine neden olmaktadır
3 Rüzgar Erozyonu
Rüzgar erozyonu sonucu bereketli toprakların kaybı, buharlaşmanın hızlanmasıyla toprak emliliğinin azalması, bitki büyümesinin yavaşlaması, ulaşımın aksaması ve verimin düşmesi olumsuzluklarını ortaya çıkarmaktadır Taşınan kum ve verimsiz toprak, üretken tarım topraklarını kaplayarak, tarım yapılamaz ışık halkası getirmektedir
Mevcut Koşul
Türkiye jeomorfolojik yapısı itibariyle zorlu bir ülkedir Nitekim ülkemizin toplam alanının % 46'sını % 40'dan artı eğime ve % 80'den fazlasını da % 15'den pozitif eğime sahip sahalar teşkil etmektedir İklim sözde kurak, yağışlar yamalı ve şiddetli sağanak şeklindedir Tüm bu negatif faktörlerin yanına, toprağı bayağı yapısı ile koruması gereken ormanlar, yangın ve firari kesim sonucu koruyucu vasfını büyük ölçüde yitirmiş, meralarda aşırı otlatma ve tarla açmaları ile korumasız ışık halkası gelmiştir
Erozyon tüm Dünyada öbür şekil ve şiddette meydana gelmekte ise de yurdumuzda özellikle daha yaygın ve seri seyretmekte ve yaklaşık olarak her çeşidi bulunmaktadır Yüzeysel erozyon, oyuntu erozyonu, arazi kaymaları, rüzgar erozyonu ve çığlar bunların başlıcalarıdır
Buna karşın Türkiye'de, erozyonla savaş çalışmaları ne hukuki, ne teknik ve ne de sosyoekonomik yönlerden rayına oturmuştur Bunun sonucu olarakta toprak servetinin kaybı yanına sıkça sel felaketleri meydana gelmektedir
En yakın misal olarak 1998'de Batı Karadeniz selinde 30, 1995 İzmir selinde 63, ve tekrar 1995 Senirkent selinde 74 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, rakamlara dökülmesi fazla kuvvet fiziki hasar meydana gelmiş, insanlarımız acı çekmişlerdir
*
Erezyon Ve Nedenleri Nelerdir?
Erezyon Ve Nedenleri Hakkında Veri
Erozyon (toprak aşınması), koruyucu örtüden mahrum kalan toprağın su ve rüzgarın etkisiyle aşınması ve taşınması olayıdır
Erozyon Nedir? Toprağın akarsular, su baskını suları ve rüzgarlar gibi dış kuvvetlerin etkisiyle aşındırılıp taşınması ve sürüklenmesi olayına erozyon denir
Erozyon Nedir? Erozyon, öteki adıyla aşınım, yer kabuğunu oluşturan kayaçların, öncelikle akarsular edinmek üzere türlü dış etkenlerle yıpratılıp yerinden koparılarak eritilmesi veya bir yerden başka bir yere taşınması olayıdır
Erozyona Niçin Olan Faktörler
Su Baskını sularının vadilerdeki tarlaları, bağları, bahçeleri söküp götürmesi bir faciadır Yamaçlar ve vadileri bu hale sokan erozyonun sebepleri şöyle sıralanabilir;
Arazinin Çok Engebeli ve Eğimli Olması
Bitki Örtüsünün Imha Edilmesi (ormanların yok edilmesi)
İklimin Etkisi
Meraların fazla otlatılması (meraların imha edilmesi)
Hatalı Ekim Yapma
Orman Yangınları ve Kaçak Ağaç Kesimleri
Başıboş Keçi: (Fundalıkların ve bilhassa yeni yetişen ormanların baş düşmanı keçidir)
Kökleme: (Kökleme, fundalıktan ve ormandan, ağaçları kesmek ve köklerini söküp çıkararak o yeri tarla haline sokmaktır)
Toprağın aşırı işlenmesi (yanlış kullanımı)
Toprağın eğime paralel sürülmesi
Ani su taşkınları
Yağışların düzensiz olması
Yamacın eğim ve uzunluğu
Toprak yapısı
Dağınık ve düzensiz yerleşme
Yukarda maddeler haline getirdiğimiz nedenlerden nedeniyle erozyon oluşur Buda, arazinin doğal dengesinin bozulmasına ve tarımsal alanlarda verim kaybına niçin olmakta ve şehirlere göçü hızlandıran sebeplerin başında gelmektedir
Yapıcı Unsurlara Kadar Erozyonun Çeşitleri
Bilhassa ülkemizde tahribatı büyük boyutlara ulaşan su erozyonu, erozyon çeşitleri içerisinde en önemlisidir Su erozyonundan sonra öteki erozyon çeşitleri önem sırasına göre; rüzgar, çığlar, heyelanlar ve buzullar olarak sıralayabiliriz Çığ zaman zaman can ve mülk kayıplarına niçin oluyorsa da su erozyonu afeti karşısında ikinci planda kalmaktadır
1 Su Erozyonu
Su erozyonu, diğer erozyon çeşitleri içerisinde en yaygın ve en etkili olanıdır Bunun için, toprak erozyonu denildiğinde akla su erozyonu gelmektedir Türkiye topraklarının % 86'sında erozyon vardır Bu Nedenle su erozyonunun etkilediği bölge 669 milyon hektarı bulmaktadır Yurdumuzdaki kayda değer can ve mülk kayıpları su erozyonu sonucu meydana gelmektedir
2 Çığlar
Türkiye'nin aşırı derecede ormansızlaşmış, yükseltisi yurdun diğer kısımlarına oranla daha artı ve yağışların genellikle % 45' den sonraki meyilde kar biçiminde düştüğü Kuzey Kuzeydoğu ve Doğu Anadolu'da çığ olaylarına çoğu kez rastlanmakta, can ve mülk kayıplarına niçin olduğu gibi ikâmetgâh yerlerini, yolları, turistik tesisleri ve devlet yatırımlarını korkutma etmektedir
Türkiye'de yalnız 1985 yılından bugüne dek 233 çığ olayı saptama olunmuş ve bu süre içinde 604 birey hayatını kaybetmiştir Çığ, pürüzsüzlüğü olmayan eğimi yüksek sarp kayalık ve otlu satıhlara düşen fazla kar yağışlarının kaygan satıhtan kopması ile altında kısımlara doğru hızını ve miktarını arttırarak meydana gelen bir kar kitlesi akımı olayıdır Bu kar kitlesi önüne gelen insanların ölümüne niçin olabildiği gibi konut, ahır, sınai tesis vb gibi yerlere hasar vererek kara ve demiryollarını kapatabilmekte günlerce trafiği aksatabilmekte ve sportif amaçlı gezilerde insan ölümlerine neden olmaktadır
3 Rüzgar Erozyonu
Rüzgar erozyonu sonucu bereketli toprakların kaybı, buharlaşmanın hızlanmasıyla toprak emliliğinin azalması, bitki büyümesinin yavaşlaması, ulaşımın aksaması ve verimin düşmesi olumsuzluklarını ortaya çıkarmaktadır Taşınan kum ve verimsiz toprak, üretken tarım topraklarını kaplayarak, tarım yapılamaz ışık halkası getirmektedir
Mevcut Koşul
Türkiye jeomorfolojik yapısı itibariyle zorlu bir ülkedir Nitekim ülkemizin toplam alanının % 46'sını % 40'dan artı eğime ve % 80'den fazlasını da % 15'den pozitif eğime sahip sahalar teşkil etmektedir İklim sözde kurak, yağışlar yamalı ve şiddetli sağanak şeklindedir Tüm bu negatif faktörlerin yanına, toprağı bayağı yapısı ile koruması gereken ormanlar, yangın ve firari kesim sonucu koruyucu vasfını büyük ölçüde yitirmiş, meralarda aşırı otlatma ve tarla açmaları ile korumasız ışık halkası gelmiştir
Erozyon tüm Dünyada öbür şekil ve şiddette meydana gelmekte ise de yurdumuzda özellikle daha yaygın ve seri seyretmekte ve yaklaşık olarak her çeşidi bulunmaktadır Yüzeysel erozyon, oyuntu erozyonu, arazi kaymaları, rüzgar erozyonu ve çığlar bunların başlıcalarıdır
Buna karşın Türkiye'de, erozyonla savaş çalışmaları ne hukuki, ne teknik ve ne de sosyoekonomik yönlerden rayına oturmuştur Bunun sonucu olarakta toprak servetinin kaybı yanına sıkça sel felaketleri meydana gelmektedir
En yakın misal olarak 1998'de Batı Karadeniz selinde 30, 1995 İzmir selinde 63, ve tekrar 1995 Senirkent selinde 74 vatandaşımız hayatını kaybetmiş, rakamlara dökülmesi fazla kuvvet fiziki hasar meydana gelmiş, insanlarımız acı çekmişlerdir
*
