Duygusal gelişim çocuklar için çok önemli

Duygu Nedir?
Duygular, kişi ile çevresi arasında ilişki hazırlamak, ilişkileri başkalaştırmak ve ilişkileri ortadan uyandırmak için bir çaba olarak tanımlanmaktadır Duygular, emin bir durumun sonucunda ortaya çıkarlar ve o duyguları yaşayan kişiler göre da yapılanırlar


Duyguların Gelişimi
Duyguların gelişimi, gelişimin diğer yönleri ile yakından ilişkilidir Çocukların duygularını inceleyen psikologlardan biri olan Donald Hebb ’e kadar duyguların gelişimi çocuktaki nörolojik olgunlaşma ile öğrenmenin bir ürünüdür Duygularımız doğal birer parçamızdır Duygular, davranışlarımızı etkiler ve yönlendirir İhtiyaçlarımız karşı bizi uyarır Zorluklar aleyhinde direnmemize ve kuvvetli olmamıza destek eder Coşku ve özlem duymamızı sağlar ve bizleri hedefimize ulaştırır Bizleri motive eder Duygular, öğrenmemizi sağlar İnsanlarla iletişim içinde olmamızı ve kendimizi iyi hissetmemizi sağlar
Duyguların gelişimi çocukların;
•*Arkadaşları ile dinç irtibat kurmasını,
•*Duygularını sözel olarak ifade edebilmesini ve bu nedenle kavgacı davranışların azalmasını,
•*İnsanların ne hissettiklerini ve bir sorunu çözmenin pat diye artı yolu olduğunu öğrenmesini,
•*Çocuğun arkadaş edinmesini ve arkadaş grubu kadar kabul edilmesini,
•*Duygu ve düşüncelerini daha basit açıklama edebilmesini
•*Sözsüz iletişimi daha kolay anlamasına ve sözsüz iletişimi kullanmasını,
•*Çocuğun duygularını gözden düşmüş tepkisel davranışlar ile değil sözcüklerle açıklama etmesini sağlar
Duyguların Nöropsikolojik Temelleri
•*Limbik sistem duyguları yoklama eder
•*Ayrıca uzun süreli belleğin kayda değer bir kısmı da limbik sistem kadar düzenlenir
•*Duygularımız ve belleğimiz limbik sistem tarafından teftiş edildiğinden nedeniyle şehvetli bağ kurduğumuz olayları daha tez hatırlarız Çünkü benzer bölgedeki duygusal merkez, hafıza kısmını ateşleyecek bağlantılara sahiptir
SAĞSOL HEMİSFER****
Genelde beynin sağ yarımküresi olumsuz ve yoğun duygular ile yaratıcılık süreçlerinden sorumludur Sol yarımküre ise fazla duygular, dil gelişimi ve yeni objelere ve deneyimlere alaka ile sorumludur
Bu durumda sol frontal alan teşebbüs davranışı ve pozitif duygularla, sağ taraf ise utangaç davranış ve olumsuz duygularla ilişkilidir
Duyguları Anlama
Başkasının ne hissettiğini sezebilmenin anahtarı, ses tonu, mimikler, jestler, yüz ifadesi ve benzeri türden sözsüz ifadeleri okuyabilmeye dayanmaktadır Bebeklerin yüz yüze iletişimde, annenin yüz ifadesi ile sevgi doymuş ses tonunu eşleştirerek ilk birkaç ayda hissi sinyalleri fark ettikleri görülmüştür 7 ile 10 ay arasındaki bebekler yüze tepki gösterirler* 7 ay civarında ise bebekler seslerini ve yüz ifadelerini koordineli olarak kullanabilmektedirler
Okul öncesi döneme dek çocuklar, duygu ve duygusal ifadeye ilişkin çoğu şeyi öğrenmişlerdir Mektep öncesi dönem çocukları, diğerlerinin ifade ettiği negatif duyguları olmasa da, olumlu duyguları kolayca anlayabilirler Ancak mektep öncesi dönemdeki çocuklar, insanların gerçek duyguları ile açıklama ettikleri duyguyu ayırt etmede sorun yaşarlar
Diğerlerinin duygularını açıklarken bilginin ayrı kaynaklarını düşünebilme yeteneği ise orta çocuklukta gelişmeye başlar
*
Çocuklarda duyguları anlamanın tanımlanmış üç öğesi vardır Bunlar:
•*Çocukların bireysel duygu deneyimlerini hatırlayıp tarif edebilme becerileri
•*Çocukların kendi hissettikleri duyguları tanımlayabilme becerileri
•*Çocukların başkalarının duygularını tanımlayabilme becerileri
Duygusal Gelişim Nasıl Desteklenmelidir?
•*Hissi gelişimi cesaretlendirmek için; ilk kez çocukların bir duygu dağarcığına sahip olmaları sağlanmalıdır
•*Bir sonraki adımda çocuklara duyguları açıklama etme ve empati öğretilmelidir
•*10 yaşın üzerindeki çocuklara ve gençlere, olumsuz ya da işe yaramayan us kalıplarını nasıl değiştirecekleri öğretilmelidir Eğer çocuklar ve gençler olumlu düşünme becerilerini öğrenirlerse, duygularını da daha olumlu ifade etmeyi, yönetmeyi ve teftiş etmeyi öğreneceklerdir
•*Yetişkinlerin neyi nasıl söylediklerinin, çocukların ve gençlerin ego saygılarının gelişiminde büyük bir etkisi vardır*
•*Yetişkinlerin olumlu bir dil kullanması, hatta çocukların ve gençlerin minimum beş olumlu davranışını ard arda açıklama ettikten sonra bir negatif davranışını söylemeleri (ki çoğunlukla tersi gözlenir) onların olumlu zihin, duygu ve davranışlar geliştirmesini sağlamaktadır
•*Bir çocuğun kendi ile ilgili olumlu şeyler düşünmesi için ailesinin ve öğretmenlerinin ona önem verdiğini ve onunla ilgilendiklerini bilmesi gerekmektedir
•*Çocukların ve gençlerin hissi gelişimini desteklemenin en önemli yollarından biri de onları dinlemektir*
•*Çocuklara iletişim, hiddet kontrolü, kişilerarası problem çözme gibi hayat becerilerinin kazandırılması gerekir
•*Çocukların kendileri ile ilgili olumlu duygular geliştirmeleri için kabiliyetli oldukları alanlara yönlendirilmeleri gerekmektedir Çocuklar ve gençler bu becerilerini ortaya koyarken, daha fazla olumlu geribildirim alacakları için kendileri ile ilgili olumlu duyguları da gelişecektir*
Özel ALEV İlköğretim
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Servisi