Dunyanın Kendi Ekseni Etrafındaki Donuş Hızı
Dunyanın Kendi Ekseni Etrafındaki Donuş Yonu
Dunyanın Kendi Ekseni Etrafındaki Donuşu
Dunya ’nın Kendi Ekseni Etrafında Donmesi (Gunluk Hareket)
Dunya kendi ekseni etrafındaki donuşunu, batıdan doğuya doğru 24 saatte tamamlar Buna 1 gun denir
Dunya, kendi ekseni etrafında atmosfer ile birlikte donduğu icin bu donuş hissedilmez Dunya ’nın kendi ekseni etrafındaki hızı en fazla Ekvator uzerindedir Bu hız saatte 1670 kmdir
Dunya ’nın Kendi Ekseni Etrafındaki Donuşunun Sonucları:
Gece ve gunduz birbirini takip eder
Guneş ışınlarının gunluk geliş acıları değişir
Gunluk sıcaklık farkları meydana gelir Bunun sonucunda;
– Fiziksel cozulme oluşur
– Gunluk basınc farkları oluşur
– Meltem ruzgarları oluşur
Merkez kac kuvveti meydana gelir Bunun sonucunda;
– Surekli ruzgarların (Alize, Batı, Kutup) yonlerinde sapmalar meydana gelir
– Okyanus akıntıları (Gulf stream, Labrador, vs) halkalar oluşturur ve yonlerinde sapmalar olur
Yerel saat farkları meydana gelir
Cisimlerin gun icindeki golge uzunlukları değişir
Guneş doğuda erken doğar, batar ve batıda gec doğar, batar
Dinamik basınc kuşakları meydana gelir
DUNYANIN HIZI :
Dunyanın uzayda birden cok hareketi vardırBiz bunlardan dunyanın kendi ekseni ve Guneş etrafındaki hareketi sırasındaki hızını inceleyeceğiz
1YORUNGEDEKİ HIZI imagesdunyaninkendieksenietrafindakidonushizi5b07256a1daa6pngunya guneş etrafında donerken saatte107 bin km hızla donerBu hız dunya guneşe yaklaştığı zaman fazlalaşırken ,guneşten uzaklaştığı zaman hız azalırEğer bu hız şimdikinin iki katı olsaydı o zaman, bir gun 24 saat bir yıl 182,5 olurduHız yarıya inseydi bir gun24 saat ,bir yıl 730,5 gun olurdu
2KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HIZI :
A)ACISAL HIZ imagesdunyaninkendieksenietrafindakidonushizi5b07256a1daa6pngunyanın birim zaman icinde taradığı acıya denir
1Dunyanın bir saatteki acısal hızı 15º dir
2Dunyadaki butun meridyenler 24 saatte 360º lik aşıyla donerler
3Her meridyenin acısal hızı eşittir
4Acısal hız meridyenlere bağlıdır
B)CİZGİSEL HIZ:Enlemlere bağlıdır Cizgisel hız ekvatordan kutuplara doğru gittikce azalırEn fazla hız ekvatordadırVe saatte 1670km dirBu hız dunyanın 1 saatteki hızı 15º olduğu kabul edilip 15×111 1670 km şeklinde bulunurBu hızın farklı olması sonucunda :
1Yercekimi ekvatordan kutuplara gidildikce artar
2Guneş ekvatorda cabuk doğar cabuk batarBu sure ekvatordan kutuplara gidildikce artarBundan dolayı ekvatorda tan ve gurup vakitleri yoktur
3Gece – gunduz suresi en az ekvatorda değişirken en az kutuplarda değişir
4İki meridyen arasındaki zaman farkı her yerde aynı olur
NOT: Eğer cizgisel hız iki katına cıksaydı 1 gun 12 saat bir yıl 7305 gun olurdu
Not2: Dunyanın kendi etrafındaki donuş hızı daha yavaş olsaydı, gece gunduz sıcaklık farkları aşırı artardı
Dunyanın Kendi Ekseni Etrafındaki Donuş Yonu
Dunyanın Kendi Ekseni Etrafındaki Donuşu
Dunya ’nın Kendi Ekseni Etrafında Donmesi (Gunluk Hareket)
Dunya kendi ekseni etrafındaki donuşunu, batıdan doğuya doğru 24 saatte tamamlar Buna 1 gun denir
Dunya, kendi ekseni etrafında atmosfer ile birlikte donduğu icin bu donuş hissedilmez Dunya ’nın kendi ekseni etrafındaki hızı en fazla Ekvator uzerindedir Bu hız saatte 1670 kmdir
Dunya ’nın Kendi Ekseni Etrafındaki Donuşunun Sonucları:
Gece ve gunduz birbirini takip eder
Guneş ışınlarının gunluk geliş acıları değişir
Gunluk sıcaklık farkları meydana gelir Bunun sonucunda;
– Fiziksel cozulme oluşur
– Gunluk basınc farkları oluşur
– Meltem ruzgarları oluşur
Merkez kac kuvveti meydana gelir Bunun sonucunda;
– Surekli ruzgarların (Alize, Batı, Kutup) yonlerinde sapmalar meydana gelir
– Okyanus akıntıları (Gulf stream, Labrador, vs) halkalar oluşturur ve yonlerinde sapmalar olur
Yerel saat farkları meydana gelir
Cisimlerin gun icindeki golge uzunlukları değişir
Guneş doğuda erken doğar, batar ve batıda gec doğar, batar
Dinamik basınc kuşakları meydana gelir
DUNYANIN HIZI :
Dunyanın uzayda birden cok hareketi vardırBiz bunlardan dunyanın kendi ekseni ve Guneş etrafındaki hareketi sırasındaki hızını inceleyeceğiz
1YORUNGEDEKİ HIZI imagesdunyaninkendieksenietrafindakidonushizi5b07256a1daa6pngunya guneş etrafında donerken saatte107 bin km hızla donerBu hız dunya guneşe yaklaştığı zaman fazlalaşırken ,guneşten uzaklaştığı zaman hız azalırEğer bu hız şimdikinin iki katı olsaydı o zaman, bir gun 24 saat bir yıl 182,5 olurduHız yarıya inseydi bir gun24 saat ,bir yıl 730,5 gun olurdu
2KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HIZI :
A)ACISAL HIZ imagesdunyaninkendieksenietrafindakidonushizi5b07256a1daa6pngunyanın birim zaman icinde taradığı acıya denir
1Dunyanın bir saatteki acısal hızı 15º dir
2Dunyadaki butun meridyenler 24 saatte 360º lik aşıyla donerler
3Her meridyenin acısal hızı eşittir
4Acısal hız meridyenlere bağlıdır
B)CİZGİSEL HIZ:Enlemlere bağlıdır Cizgisel hız ekvatordan kutuplara doğru gittikce azalırEn fazla hız ekvatordadırVe saatte 1670km dirBu hız dunyanın 1 saatteki hızı 15º olduğu kabul edilip 15×111 1670 km şeklinde bulunurBu hızın farklı olması sonucunda :
1Yercekimi ekvatordan kutuplara gidildikce artar
2Guneş ekvatorda cabuk doğar cabuk batarBu sure ekvatordan kutuplara gidildikce artarBundan dolayı ekvatorda tan ve gurup vakitleri yoktur
3Gece – gunduz suresi en az ekvatorda değişirken en az kutuplarda değişir
4İki meridyen arasındaki zaman farkı her yerde aynı olur
NOT: Eğer cizgisel hız iki katına cıksaydı 1 gun 12 saat bir yıl 7305 gun olurdu
Not2: Dunyanın kendi etrafındaki donuş hızı daha yavaş olsaydı, gece gunduz sıcaklık farkları aşırı artardı